7 рӯз мешавад, ки дар Тоҷикистон маъракаи даъват ба хидмати ҳарбӣ оғоз шуда ҳоли ҷавононро бад карда аст. Сардори маркази матбуоти Вазорати мудофиаи ҷумҳурӣ Фаридун Маҳмадализода ба хабаргузории “Азия-Плюс” гуфта, ки дар зарфи ҳамагӣ 6 рӯз аллакай нақшаи даъват ба хидмат 56% иҷро шуда аст. “Азия-Плюс” аз қавли ин мақомдор дар Вазорати модофиа навишта, ки то ҳол чунин нишондиҳандаи баланд дар ин маърака ба мушоҳида нарасида буд.
Ҳамасола дар кишвар маъракаи даъвати баҳорӣ ба сафи Қувваҳои мусаллаҳ аз 1-уми апрел шуруъ мешавад. Аммо бо чи навъе қисми бештари нақша ин қадар зуд иҷро шуд? Аз чанд рӯз боз наворҳое дар шабакаҳои иҷтимоӣ нашр мешавнд, ки мисли пештара корманди комиссарияти ҳарбӣ ҷавононро аз байни мардум маҷбуран гирифта ба хидмат мебаран. Ин намуди сафарбаркардани ҷавононро дар кишвар “облава” ном кардаанд ва бо вуҷуди солҳои дароз танқид шудани ин навъи пур кардани сафи Қуваҳҳои мусаллаҳ бо наваскарон, кормандони комиссиаритҳои ҳарбӣ аз “аскаришикор” ё “облава” даст намекашанд.
Яке аз чунин ҳолатҳоро Радиои Озодӣ, ки аз маҷбуран бурдани як ҷавон нақл мекунад дар гузорише пӯшиш дода аст. Ба нақли ин расона, “шаби гузашта тахминан соати 21 дар назди Автовокзали шаҳри Душанбе чанд нафари ношинос талош карданд, як ҷавонро иҷборӣ ба мошин бор карда бубаранд. Ба гуфтаи муаллиф мошини сабукрав бидуни рақами қайди далатӣ будааст. Аз садои шоҳидон бармеояд, ки ҷавонро иҷборӣ ба хидмати ҳарбӣ мебаранд”.
Дар Тоҷикистон ҳамасола дар мавсими баҳорӣ ва тирамоҳӣ ҷавоноро бо усулҳои маҷбурӣ аз бозору кӯчаҳо дастгир карда ба хидмати ҳарбӣ мебаранд. Аммо имсол бо фарқ аз солҳои пешин ба қавли рӯзноманигор Раҷаби Мирзо, дигар ҷавононро аз донишгоҳҳо ҳам қапида мебаранд. Ин нуктаро Радиои Озодӣ низ таъйид кард. Ин расона аз қавли яке аз магистрони Донишкадаи давлатии фарҳанг ва санъати Тоҷикистон навишт, ки онҳоро ба маҷлис барои мулоқот бо намояндагони парлумону вазоратҳои мудофиа ва адлия бо мақсади шунидани шарҳу тавзеҳи бештари муҳтавои қонуни нав “Дар бораи хидмати ҳарбӣ” аз ҷониби намояндагони ин ниҳодҳо даъват карданд. Аммо ба ҷои мулоқот донишҷӯёнро аз толор ба мошинҳо савор карда, ба комиссариати ҳарбӣ бурдаанд.
Аз имсол дар Тоҷикистон мувофиқи тағйирот дар қонуни “Уҳдадории ҳарбӣ ва хидмати ҳарбӣ” хатмкардагони макотиби олӣ низ бояд як сол дар артиш хидмат кунанд. Агар хатмкунандагоне, ки намехоҳанд як сол хидмат кунанд бояд маблағи муайянро пардохт намоянд ва дар он сурат лозим меяод, ки танҳо як моҳ хиддмати ҳарбиро адо кунанд. Бар асоси тарҳи нави қонун адои хидмати яксола барои магистрантҳо ва аспирантҳо ҳатмӣ шуд. Чунин афрод, пас аз анҷоми хидмат имкони идомаи таҳсилро доранд.
Таҳрири нави қонун дар бораи “уҳдадориҳои ҳарбӣ ва хидмати ҳарбӣ”-ро имсол палатаи поёнии парлумони Тоҷикистон дар рӯзи 20 январ ба тавсиб расонд.
Мувофиқи тағйирот дар ин қонун, дар кишвар намуди нави хидмат барои ҳайати захираҳои даъвати сафарбарӣ ҷорӣ мешавад. Муҳлати он як моҳ ва бо пардохти маблағи муайян пешбинӣ гардид. Аммо то ҳол миқдори маблағи хидмати ҳарбӣ барои ҷомеа гуфта нашудааст.
Ҳамазмон тибқи ин тағйирот уҳдадориҳои даъватшавандагон ва волидони онҳо зиёдтар шуд. Дар сурати ҳузур надоштани даъватшаванда, волидон бо қабули даъватнома уҳдадор мешавнд шаҳрванди даъватшудро ба хидмат бирасонанд. Бо шуруъи маъракаи даъват ба қувваҳои мусаллаҳ ки дар сол ду бор мешавад, ташвиши ҷавононе, ки синашон барои даъват мувофиқат мекунад ташвишашон бештар мешавад. Нарафтани ҷавононро ба сафи Қувваҳои мусаллаҳ ба бадрафторӣ дар қисмҳои низомӣ рабт медиҳанд. Ҳамасола бо сабаби шиканҷаву барафторӣ дар қисмҳои низомӣ аз маъюб шудан ва ҳатто аз марги наваскарон хабарҳо нашр мешавад.
