Ҳам Ҳукумат ва ҳам раисҷумҳур дар бораи саноатикунонии босуръати кишвар стратегия ва барнома қабул кардаанд. Ҳар сол Ҳукумат дар ҳисоботи худ дар мавриди кушода шудани даҳҳо корхонаҳои саноатӣ ҳисобот медиҳад. Раисҷумҳур бошад, дар ҳар паёму вохӯриҳои худ ҳатман қайд мекунад, ки истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ зиёд шудааст. Вале амалан на дар бозори дохилӣ ва на дар содироти кишвар ҳеҷ маҳсулоти саноатие дида намешавад. Кишвар ба шакли назаррас танҳо сангу металҳои қимматбаҳо, нахи пахта, семент, барқ ва хушкмева содир мекунад. Ба ҷуз сементу барқ ҳамаи он маводи хому коркардношуда ба ҳисоб мераванд. Зиёд кардани истеҳсолу содироти маводи хом саноатикунонӣ ба ҳисоб намеравад. Маҳсулоти саноатӣ гуфта, маҳсулоти коркардшуда ва барои истеъмол омодаро мегӯянд. Масалан, барои коркарди нахи пахта корхонаҳои бофандагию ресандагӣ ва сипас ширкатҳои соҳиби брендҳои либоси тайёр лозиманд. Пахтае, ки коркард шуда, то либоси тайёр мерасад, нархи он то 10 баробар зиёд мешавад. Соли 2021 Тоҷикистон 121 ҳазор тонна нахи пахтаро ба арзиши умумии 256 миллион доллар содир кардааст. Агар ин пахта коркард мешуд ва либоси тайёри брендӣ содир мешуд, имкон буд то 2 миллиард доллар содирот шавад, ки он 25% фоизи ММД-и кишварро ташкил мекунад.
Дида мешавад, ки соҳаи саноати кишвар ҳам хеле заифу ақибмонда аст ва кишвар бештар маҳсулоти хому коркардношуда истеҳсол ва содир мекунад.
Хулоса
Хулоса, дар ҳолати рукуди иқтисоди ҷаҳон ба он шакле, ки коршиносон пешгӯӣ мекунанд ва бо назардошти идомаи ҷанг дар Украина, интишори пандемия, ҳиҷрати саросарии мардум, таварруми пули миллӣ, гароншавии бардавоми нархҳо дар бозори ҷаҳонӣ ва дохилӣ, кам шудани интиқоли маблағи муҳоҷирон, соли 2023 иқтисоди кишварро чолишҳои зиёде интизор хоҳад буд. Барои идораи иқтисоди миллӣ дар ин марҳилаи ҳассоси буҳронӣ кишвар зарурат ба мутахассисони донишманду дурандеше дорад. Вале оё чунин шахсиятҳо дар кишвар соҳиби қарор ҳастанд?
