Хадамоти зиддиинҳисории Тоҷикистон сабабҳои гаронтар шудани нархи гази моеъ дар кишварро шарҳ дод, вале як таҳқиқи кӯчак маълум мекунад, ки на ҳамаи онҳо воқеият доранд.
Ҳабиб Абдуллозода, сардори Раёсати танзими монополияҳои табии Хадамоти зиддиинҳосории Тоҷикистон дар суҳбат бо хабаргузории “Asia-Plus” гуфта, ки яке аз сабабҳои асосии қиматтар шудани гази моеъ ба камбӯд ва болоравии нархи он дар кишварҳои содиркунанда рабт дорад.
Сардори ин раёсат мегӯяд, нархи ин маҳсулот дар кишварҳои содиркунанда аз аввали соли ҷорӣ қариб 60% афзоиш ёфта, аз 385 доллар дар моҳи январ то 615 доллар барои як тонна дар моҳи август расидааст.
Ба иддаои Абдуллозода болоравии бештари нархи гази моеъ дар 2 ҳафтаи охир сурат гирифта, 120 доллари дигар ба нархи қаблӣ илова шудааст.
Ҳамчунин, ба гуфтаи ӯ, арзиши боркашонӣ тариқи роҳи оҳан асосан аз ҳисоби интиқоли бор бо роҳҳои оҳани Қазоқистон (ба 21 доллар) низ афзуд.
Сабаби дигари болоравии нархҳоро Ҳабиб Абдуллозода ба фармони охири Вазорати энергетикаи Қазоқистон рабт дода, таъкид мекунад: Вазорати энергетикаи Қазоқистон ба корхонаҳои коркард дастур дод, ки бинобар сабаби камбуди гази моеъ дар бозори дохилии ин кишвар, содироти ин навъи сӯзившориро муваққатан қатъ намоянд.
Ба гуфтаи ӯ таҳвилгарон дастрасии мустақим ба корхонаҳои коркарди газро дар Қазоқистон надоранд, аз ин рӯ газро аз миёнаравон бо нархи қимматар мехаранд.
Сабаби дигари болоравии нархи ин навъи сӯзишворӣ дар яктарафа баста будани марз бо Қирғизистон будааст, ки як қисми гази моеъ аз ҳамин кишвар ворид мешудааст.
Абдуллозода зикр кард, ки 93% аз ҳаҷми умумии гази моеъ нимсолаи аввал аз Қазоқистон, 6% – аз Ӯзбекистон ва қисмати боқимонда – аз Русия ва дигар кишварҳо ба ҷумҳурӣ ворид карда шуд.
“Asia-plus” аз қавли Абдуллозода менависад, ки барои ба эътидол овардани вазъ дар бозори дохилии сӯзишворӣ, ҳукумат роҳандозии воридоти гази моеъ аз Туркманистон ва афзоиши ҳаҷми интиқоли ин навъи маҳсулот аз Ӯзбекистонро баррасӣ дорад.
Дар ҳоли ҳозир дар нуқтаҳои фурӯши сӯзишвории “Газпром”-и Маскав нархи 1 литр гази моеъ ба 30.69 рубл муодили 4.72 сомонӣ аст. Ҳамзамон нархи 1 литр гази моеъ дар нуқтаи фурӯши сӯзишвории “Royal Petrol”-и Алмаатои Қазоқистон ба 98 тенге муодили 2.61 сомонӣ мебошад. Нархи литр гази моеъ дар Ӯзбекистон камтар аз як сомонӣ арзёбӣ мешавад.
