Сиёсатшиноси қирғиз: Тоҷикистон бояд аз узвияти СПАД берун карда шавад

Як сисёсатшиноси қирғиз дар робита ба даргириҳои ахири марзӣ байни Тоҷикистону Қирғизистон ҷониби Тоҷикистонро гунаҳгор дониста, иддао карда, ки Тоҷикистон ҳамчун узви СПАД ба хотири ҳуҷум болои як узви дигари ин созмон (Қирғизистон) аз узвияти СПАД берун карда шавад. Ӯ ин иддаояшро дар конфронсе бо номи "Нақши СПАД дар таъмини амнияти марзҳои Осиёи Марказӣ" изҳор дошт.

Ба гуфтаи ӯ, амалҳои Тоҷикистонро риоя накардани муқаррароти оинномаи СПАД дар бораи "ҳифзи дастаҷамъии истиқлолият, тамомияти арзӣ ва соҳибихтиёрии кишварҳои узв" арзёбӣ кардан мумкин аст.

Ӯ ба моддаҳои 3 ва 20-и оиинномаи СПАД ҳамчун далел ишора кард.

Дар моддаи 3 чунин омадааст:

“Ҳадафҳои Созмон таҳкими сулҳ, амният ва суботи байналмилалӣ ва минтақавӣ, ҳифз дар заминаи дастаҷамъии истиқлолият, тамомияти арзӣ ва соҳибихтиёрии давлатҳои аъзо мебошанд”.

Моддаи 20: “Агар давлати узв муқаррароти ин Оиннома, қарорҳои Шӯро ва қарорҳои мақомоти дигари Созмонро, ки ҳангоми иҷрои онҳо қабул шудаанд, иҷро накунад, Шӯро метавонад иштироки онро дар фаъолияти мақомоти Созмон боздорад”.

Агар давлати узв минбаъд низ ин уҳдадориҳоро иҷро накунад, Шӯро метавонад дар бораи хориҷ кардани он аз Созмон қарор қабул кунад, мегӯяд сиёсатшиноси қирғиз.

Ба гуфтаи Темирқулов, бо назардошти ташдиди низоъ дар Афғонистон, ин тадбир бешак ба Тоҷикистон таъсир хоҳад дошт ва дар оянда чунин “таҷовуз ва иғво”-е нахоҳад буд.

Ин иддао дар ҳоле садо медиҳад, ки Тоҷикистон имсол раёсати СПАД-ро бар уҳда дорад ва даргириҳои мусаллаҳона дар марзи ду давлат дар ҷараёни ҷаласаи Шӯрои амнияти аъзои Созмони Аҳдномаи Амнияти Дастаҷамъӣ дар Душанбе рух дод.

То ҳол ҷониби Тоҷикистон расман ба иддаои ин сиёсатшинос вокуниш накардааст, аммо коршиносон дар шабакаҳои иҷтимоӣ эроди сиёсатшиноси қирғизро бепоя хонда, мегӯянд, ки Қирғизистон аввал ҳамларо оғоз кардааст.

Чанде пеш як гурӯҳе аз фаъолон ва ҳуқуқшиносони қирғиз иддао карда буданд, ки аз Тоҷикистон ба Додгоҳи байналмиллалии ҷиноӣ шикоят бурдаанд.