Ниҳодҳои масъули Тоҷикистон музокирот ҷиҳати дарёфти қарзҳои грантӣ  бо муассисаҳои байналмилалии молиявиро идома медиҳанд. Бар пояи хабари вазорати рушди иқтисод ва савдои Тоҷикистон аз ҷумла бо Бонки Осиёии рушд, Бонки ҷаҳонӣ, Бонки рушди АвроОсиё, Бонки осиёии сармоягузории инфрасохторӣ гуфтугӯҳо идома дорад.

Қайд мешавад, ки ҷалби кӯмаки биловази ин муассисаҳои молиявии байналмилалӣ бо ҳадафи ҷилавгирӣ ва коҳиши таъсири номатлуби пандемияи коронавис ба иқтисоди Тоҷикистон сурат мегирад.

Дар ин вазорат зикр намудаанд, ки то ҳамин имрӯз қарзҳои бидуни баҳра аз Сандуиқ байналмилалии пул ба маблағи  ($189,5 млн.), маблағҳои грантии Бонки Осиёии Рушд ($50 млн.)  Бонки ҷаҳонӣ ($ 11,3 млн.) Бонки рушди исломӣ ($9,4 млн.) ҳамчунин ҳукумати Олмон  (1 млн. евро) дастрас карда шудааст. Қаблан аз ин вазорат ба оҷонсии итилоотии “Азия-Плюс” маълумот дода буданд, ки ҳукумат барои дастгирии иқтисоди мамлакат ба маблағи 70 млн кӯмаки билоиваз умедвор аст .

“Дарёфти қарзи ройгон аз Бонки Осиёи рушд  ба маблағи $52,5 млн ва аз Бонки ҷаҳонӣ $16 млн. барои рушди иқтисоди кишвар ва ҳифзи системаи бонкиии он бисёр муҳим аст”- гуфта буд Ҷамолиддин Нуралиев, муовини раиси БМТ.

Ҷамолиддин Нуралиев гуфта буд, ки дар шаш моҳи соли ҷорӣ дар як чунин вазъи мураккаби иқтисодӣ аз муассисаҳои молиявии байналмилалӣ дар маҷмӯъ $300 млн. кӯмаки молиявӣ дарёфт кардаанд.

Бо ин ҳоло вазорати молияи Тоҷикистон эълон карда буд, ки ҳаҷми қарзи хориҷии Тоҷикстон дар нимсолаи аввал 190 миллион доллар бештар шуда ва аз марзи 3 миллиард доллар ҳам гузаштааст.

Тоҷикистон барои пайвастан ба Иттиҳодияи иқтисодии Авроосиё омода нест. Зеро дар ин сурат аз бахши муҳимми даромади буҷети худ, ки аз молиёт ба даст меояд, маҳрум мешавад. Хабаргузории “Sputnik” аз қавли Хуршед Каримзода, раиси Хадамоти гумруки Тоҷикистон менависад, яке аз манобеи муҳимми таъмини бахши оидоти буҷети  Тоҷикистон аз ҷамъоварии андоз ба даст меояд.

Ба гуфтаи ин мақоми масъули давлати Тоҷикистон дар сурати пайвастан ба Иттиҳодия иқтисодии Авроосиё ин маблағ коҳиш меёбад.Зеро бар асоси қавонини ҷорӣ дар ин Иттиҳодия пардохти андоз барои воридот ва содироти коло ва маҳсулот дар яке аз кишварҳои узв сурат гирифта минбаъд табодули он дар бақия кишварҳо бидуни пардохт анҷом мешавад. Ба таври дигар молу коло, ки бар фарзе аз Чин ба Қирғизистон содир ва сипас ба Тоҷикистон омад дар Тоҷикистон аз он андоз ва аворизи гумрукӣ ситонида намешавад. Ин дар ҳорлест,ки то чиҳил дар сад аз манобеи бюҷаи Тоҷикистон аз пардохти молиёт ва аворизи гумрукӣ ташаккул ёфтааст ва феълан ҳукумат ҷойгузини ин миқдор маблағи бузургро надорад.

Аммо Алексей Зубетс, муовини раиси Донишгоҳи молияи Русия мегӯяд, ки Тоҷикистон дар сурати пайвастан ба Иттиҳодияи иқтисодии Авроосиё аз чаҳор имтиёз бархурдор хоҳад шуд, ки шомили ҳаракати озодонаи сармоя, нирӯи кор, коло, маҳсулот ва хадамот мешавад.

Ҳамчунин, коргарони муҳоҷири тоҷик дар Русия аз дарёфти муҷаввизи кор ва иқомат муоф мешаванд, ки боиси сарфаҷӯии даромади молии онҳо мегардад.

Масъалаи узвияти Тоҷикистон ба ИИАО аз чанд сол бад-ин сӯ мавриди баҳсу баррасиҳо қарор дорад. Коршиносон ва таҳлилагрони мустақили масоили иқтисодӣ вуруди Тоҷикистон ба ин Иттиҳодияро барои мардум ва халқи тоҷик ва бахусус муҳоҷирони кории тоҷиқ боаҳамият меҳисобанд. Танҳо аз ҳисоби сарфаи пули патент якунимиллиард доллар ба ҷайби муҳоҷирон мемонад ва аз тарафи дигар баҳои маводди сухт: солярка,бензин ва газ низ ба маротиб коҳиш хоҳад ёфт..

Аммо аз онки аксарияти мутлақи тиҷоратҳои бузург дар Тоҷикистон вобастаи оила ва наздикони раиси ин ҷумҳурист ва дар бештарини ҳолатҳо онҳоро ё тавассути қарори хоси ҳукумат аз пардохҳои гумрукӣ ва молиётӣ, яъне бо имтиёзҳо озод мекунанд,Тоҷикистон бо ҳар баҳона замони узвият дар ин созмони иқтисодиро ба таъхир меандозад. Зеро дар сурати узвият муҳосиботи ягона  дар ин Иттиҳодия фаъолият мекунад ва чунин баҳракашиву ғиромбозие,ки феълан ин гурӯҳ анҷом медиҳад, номумкин мегардад.

Мақомоти Тоҷикистон дар 5 соли ахир дар посух ба дархости Русия барои пайвастан ба Иттиҳодияи иқтисодии Авроосиё мегӯянд, ки дар ҳоли баррасии ин мавзӯъ мебошанд.