Бонки аврупоии таҷдид ва рушд
Ин дар ҳолест, ки Тоҷикистон бо такя ба нишондиҳандаҳои асосии мақроиқтисодии кишвар барои солҳои 2022 — 2024 афзоиши воқеии Маҷмуи маҳсулоти дохилиро аз 7,9 то 8,2% пешбинӣ карда буд. Ба назари баъзе аз иқтисоддонони тоҷик коҳиши ММД дар Тоҷикистон тавре БАТР мегӯяд, ба маротиб бештар хоҳад буд. Абдулманнон Шералиев, коршиноси масоили иқтисодӣ дар суҳбат бо Аздо ТВ гуфт: “Ба назари ман уфти ММД Тоҷикистон ҳам на камтар аз 10 дарсад хоҳад буд. Ниҳодҳои расмӣ, аз ҷумла Бонки ҷаҳонӣ ва БАТР саҳми маблағи муҳоҷирон дар ММД-и Тоҷикистонро каме бештар аз 30 дарсад медонанд. Ин натиҷагирии онҳо аз ҳаҷми интиқолоти расмӣ тавассути бонкҳост ва ин пешбиниашон ҳам бар ҳамин асос аст, ки вуруди ин маблағҳо, масалан 1,5 млрд доллар камтар мешавад. Дар ҳоле, ки интиқоли ғайрирасмӣ ҳаддиақал ду баробар бештар аз интиқоли расмист ва агар интиқоли расмӣ 1,5 млрд камтар шуд, дар умум он 4,5 млрд кам мешавад.” Бино ба гузориши БАТР, ҳамлаи Русия ба Украина на танҳо иқтисоди Тоҷикистонро варшикаста хоҳад кард, балки иқтисоди ҷаҳониро, ба хусус ба гуфтаи гузоришгарон, иқтисоди кишварҳои фақирро баргашт ба авоили даҳаи 70-уми асри гузашта таҳдид мекунад. Дар гузориш гуфта мешавад, ҳамчунин аксари кишварҳои минтақа бо коҳиши чашмгири ММД рӯбарӯ ҳастанд. Аз ҷумла Қазоқистон 2,0%, Қирғизистон 1,0%, Точикистон 3,0% ва Узбекистон 4,0%. Тибқи пешгӯии БАТР, ММД дар Украина дар соли 2022 20 дарсад ва Русия 10 дарсад коҳиш хоҳад ёфт.