5.9 C
Dushanbe
Хона блог саҳифа 18

Афзоиши ҳаҷми содироти Эрон ба Тоҷикистон

0

Мақомоти расмии Эрон мегӯянд, ки дар соли ҷорӣ ҳаҷми содироти ин кишвар бар Тоҷикистон ҳудуди 50 дарсад афзоиш ёфтааст.

Тавре расонаҳои эронӣ иттилоъ медиҳанд, Ҳасан Нуризода, муовини ҳамоҳангии иқтисодии устони Хуросони Ризавӣ гуфтааст, ки ҳаҷми содироти Эрон ба Тоҷикистон наздик ба 50% афзоиш ёфтааст.

Ба қавли манбаъ, тибқи оморҳои муқоисавии шаш моҳи аввали соли ҷорӣ нисбат ба соли гузашта, содироти Эрон ба Тоҷикистон аз лиҳози вазн 55% ва аз лиҳози арзиш 45% афзоиш ёфтааст.

Ҳасан Нуризода гуфта, ки дар ин давра ҳаҷми содироти Эрон ба Тоҷикистон 98 миллион долларро ташкил медиҳад ва гардиши умумии савдои ду кишвар ба 200 миллион доллар мерасад.

Гуфта мешавад, Тоҷикистон ва Эрон пас аз як давраи рукуди доду гирифтҳои тиҷоратӣ ва иқтисодӣ инак тайи 5 соли ахир рушди тиҷорат ва содироту воридот байни ду кишвар хеле рушд кардааст.

Аммо ба гуфтаи бархе огоҳон, рушди содироту воридоти молу колоҳои тиҷоратӣ байни Тоҷикистон ва дигар кишварҳо маънои онро надорад, ки сатҳу сифати кор ва муносибати мақомоти тоҷик бо соҳибкорону тоҷирон нисбатан беҳтар шудааст. Пора гирифтани мақомот аз соҳибкорони маҳаллӣ ва ғайра ҳамоно вуҷуд дорад ва сафи порагирҳо низ камтар нашудааст.

Ба ин хотир, дар ҳоли ҳозир хеле аз тоҷирону соҳибкорони ватанӣ ва хориҷӣ аз тарси он ки мабодо моликият ва дороиҳояшонро ба ноҳақ ғасб накунанд, дар кишварҳои ҳамсоя ва минтақа маконҳои амнтареро ҷустуҷӯ доранд, то бахше аз сармоҳои худро аз Тоҷикистон хориҷ карда, ба ҷойҳои дигар интиқол диҳанд.

Рушди иқтисоди Тоҷикистон дар солҳои оянда коҳиш меёбад

0

Бонки ҷаҳонӣ бо нашри як гузориш гуфтааст, ки рушди иқтисоди Тоҷикистон дар солҳои 2025 ва 2026 нисбат ба чор соли ахир наздик ба 3,0 дарсад коҳиш меёбад.

Ин бонк ҳамчунин дар гузоришаш мегӯяд, ки тайи 4 соли ахир кишварҳои Тоҷикистон ва Узбекистон нисбат ба дигар кишварҳои минтақа рушди иқтисодии беҳтаре доштаанд.

Дар гузориш таъкид мешавад, ки пас аз буҳронҳо дар кишварҳои рушдёбандаи минтақаи Аврупо ва Осиёи Марказӣ, иқтисодиёт тадриҷан устувор шуда истодааст, аммо суръати рушди иқтисодӣ нисбат ба аввали солҳои 2000-ум хеле пасттар аст.

Бонки ҷаҳонӣ мегӯяд, иқтисоди Тоҷикистон дар соли 2021 9,4 дарсад, соли 2022 8,0 дарсад, соли 2023 8,3 ва дар назар аст, то охири соли 2024 7,2 ва интизор меравад соли 2025 5,5% ва соли 2026 5,0% рушд кунад. Яке аз иллатҳои коҳиши рушди иқтисоди кишвар дар солҳои оянда бозпардохти қарзҳо ва фоизҳои қарзҳои гирифтаи ҳукумат мебошад.

Дар ин гузориш низ таъкид шудааст, ки рушди иқтисоди кишвари Узбекистон дар соли 2021 8,0% дар соли 2022 6,0%, соли 2023 6,3%, ва интизор меравад то охири соли ҷорӣ 6,0%, инчунин пешбинӣ мешавад, ки соли 2025 5,8% ва соли 2026 низ 5,9% рушд дошта бошад.

Тибқи пешгӯиҳо, рушди иқтисодӣ дар ин минтақа имсол то 3,3% коҳиш хоҳад ёфт, дар ҳоле, ки соли гузашта он 3,5% буд. Дар соли 2025 ин нишондиҳанда метавонад то 2,6% коҳиш ёбад. Ин ба таври назаррас аз сатҳи миёнаи солҳои 2000-2009, ки 5,1% буд, камтар аст. Инчунин ин суръат барои кишварҳои дорои сатҳи даромади миёна кофӣ нест, то онҳо дар тӯли ду насли оянда ба мақоми кишварҳои дорои сатҳи даромади баланд бирасанд.

Дар маҷмуъ, гузориш нишон медиҳад, ки сармоягузорӣ ба таҳсилот, аз ҷумла такмили барномаҳои илмҳои табиатшиносӣ, технология, муҳандисӣ ва риёзӣ метавонад омили асосии рушд дар солҳои наздик бошад.

Дар гузоришаш Бонки ҷаҳонӣ таъкид мекунад, ки беҳтар кардани сифати маориф, бахусус дар соҳаи таҳсилоти олӣ, барои эҷоди сармояи инсонӣ ва қуваи кории лозим барои барқарор кардани рушди иқтисодӣ нақши калидӣ мебозад. Бо муваффақ шудан ба ислоҳоти омӯзишӣ, кишварҳои минтақа метавонанд қуваи инсонӣ ва имконоти рушди худро афзоиш диҳанд ва дар рушди устувори иқтисодӣ саҳм гузоранд.

Даргузашти Фатҳулло Гулен

0

Фатҳулло Гулен, раҳбари ҷараёни “Гуленӣ”, руҳонии шинохта ва чеҳраи сиёсии турк дар умри 83-солагӣ даргузашт.

Бино ба иттилои расонаҳо, вазъи саломатии ӯ чанд вақти ахир вахим буда, рӯзи 20-уми октябри соли ҷорӣ дар яке аз бемористонҳои штати Пенсилванияи Амрико вафот кардааст.

Фатҳулло Гулен, муассиси мактабҳои туркӣ дар чанд кишвар, аз ҷумла Тоҷикистон ба шумор меравад. Ин мактабҳо дар миёни сокинони Тоҷикистон нуфузу обрӯ пайдо карда буданд, аммо мақомоти кишвар пас аз соли 2016 ба бастан ва давлатӣ кардани ин мактабҳо оғоз карданд.

Гуфта мешавад, ӯ соли 1941 дар оилаи рӯҳонӣ дар Эрзуруми Туркия ба дунё омада, дар 24 солагӣ ба унвони эмом дар шаҳри Измири Туркия ба фаъолият шуруъ карда буд.

Дертар дар солҳои 1969-1970 ӯ Ҷунбиши “Хизмат”-ро таъсис дод, ки дар хориҷ ва дохили Туркия пайравони зиёдеро дорад.

Ин созмон дар аввал аз сиёсатҳои Эрдуғон ҳимоят мекард ва Фатҳулло Гулен ба унвони муттаҳидони раисҷумҳури Туркия шинохта мешуд. Аммо дар соли 2013 Эрдуғон муборизаеро алайҳи ин ҷунбиш оғоз кард ва онро “давлат дар дохили давлат” номид ва садҳо мадрасаи вобаста ба ин созмонро баста буд.

Танишҳо миёни ҳукумати Туркия ва Фатҳулло Гулен пас аз кудетои нофарҷоми 15-уми июли соли 2016 дар ин кишвар, ки дар он 400 нафар кушта ва беш аз 2000 нафар захмӣ шуда буданд, ба авҷи худ расид.

Давлати Туркия Гулен ва тарафдорони ӯро ба барномарезии ин кудето муттаҳам намуда, ҳазорон нафар аз пайравони ӯро дастгир ва барои солҳои тӯлонӣ равонаи зиндон карда. Аммо Фатҳулло Гулен иттиҳоми даст доштан дар ин кудеторо рад карда буданд.

Гуфта мешавад, ин руҳонии шинохта аз соли 1999 дар Амрико мезист ва фаъолияти худро дар табъид идома медод.

Рӯйхати “сиёҳ”-и муҳоҷирон дар Русия

0

Мақомоти Русия бо нашри чанд феҳрист гуфтаанд, ки дар байни касоне, ки бархе қонуну қоидаҳои ин кишварро роия намекунанд, зиёда аз сад ҳазор тоҷикистонӣ низ вуҷуд дорад.

Бино ба иттилои расмӣ, Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Тоҷикистон бо нашри як “хабари фаврӣ” гуфтааст, ки Вазорати корҳои дохилии Русия “низоми махсуси ихроҷ (депортатсия)-ро ҷорӣ намудааст”.

Ба қавли манбаъ, дар байни касоне, ки Вазорати корҳои дохилии Русия онҳоро “ҳамчун қонунвайронкунанда” дар ҳудуди ин кишвар сабти ном кардааст, “зиёда аз 123 ҳазор шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон” низ ҳузур доранд.

Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Тоҷикистон ба хитоб касоне, ки дар ин рӯйхатҳои “сиёҳ”-и Русия қарор гирифтаанд, ё ихроҷ шудаанд ва ё хатари ихроҷ аз ҳудуди ин кишвар онҳоро таҳдид мекунад, тавсия додааст, ки “нусхаи шиносномаи хориҷии худро бо нишон додани муҳри убури сарҳад бо мақсади аз рӯйхати мазкур баровардан ба мақомоти муҳоҷирати ҷойи зисти худ дар шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ пешниҳод  намоянд.”

Инчунин ин вазорат ба касоне, ки “дорои душаҳрвандӣ- Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Федератсияи Россия ҳастанд ва ё қонунӣ фаъолияти меҳнати менамоянд ва дар ин рӯйхати “сиёҳ” қарор гирифтаанд, низ тавсия додааст, ки “ҳатман нусхаи шиносномаи худро ба Намояндагии Вазорат дар ФР оид ба муҳоҷират пешниҳод намоед.” 

Дар байни касоне, ки дар ин рӯйхати сиёҳ қарор гирифтаанд, ки сокинони вилояти Хатлон бо 53 ҳазору 703 нафар дар мақоми аввал, сокинони шаҳру ноҳияҳои тобеи марказ бо 31 ҳазору 604 нафар мақоми дувум, сокинони вилояти Суғд бо 26 ҳазору 385 нафар дар ҷои сеюм, сокинони шаҳри Душанбе бо 7 ҳазору 828 нафар зинаи чорум ва сокинони Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ҳам бо 3 ҳазору 563 нафар дар ҷоии ахир қарор гирифтаанд.

Гуфта мешавад, мақомоти Русия пас аз ворид кардани тағйиру иловаҳо ба қонунҳои федералӣ дар бораи будубоши шаҳрвадони хориҷӣ дар Русия интизор меравад, ки иҷрои ин қонунҳо аз 5-уми феврали соли 2025 эътибори қонунӣ пайдо кунанд. 

Боздошти як муҳоҷири тоҷик барои пайкрасонӣ дар Маскав

0

Пулиси Маскав як муҳоҷири тоҷикро барои он ки дар минтақаи Рублевкаи Маскав ба пайкрасонӣ (курьер) машғул буд, боздошт кард.

Хабаргузории “Настоящее время“, ки рӯзи 21-уми октябр ин гурзоришро нашр кардааст, аз ин муҳоҷири тоҷик Ҳошимҷон ном мебарад ва мегӯяд, ду ҳафта мешавад ӯ дар боздоштгоҳ аст ва хатари истирдод ӯро таҳдид мекунад.

Ба нақли манбаъ, 8-уми октябри соли ҷорӣ пулиси роҳ Ҳошимҷонро боздошт карда, ҳуҷҷат мепурсад, вақте мефаҳмад, ки ин муҳоҷири тоҷик ба Рублевка пайк (курьер) мебарад, гуфтааст, ки муҳоҷирон ҳақ надоранд дар минтақаи мазкур кор кунанд. Ин муҳоҷир мегӯяд, дар онҷо кор намекунад, танҳо пайк мебарад ва вазифаашро анҷом медиҳад. Аммо пулис ӯро ҳамчун қонуншикан сабти ном карда, ба боздоштгоҳ мебарад.

Гуфта мешавад, Ҳошимҷон дар ширкати “Яндекс” ҳамчун пайкрасон кор мекард, аммо пас аз боздошташ ин ширкат барои раҳоии ӯ коре накардааст. Ҳошимҷон ҳоло дар боздоштгоҳ ва мунтазири истирдодаш ба Тоҷикистон аст.

Гуфта мешавад, Рублевка як минтақаест наздик ба Маскав, ки онҷо аксаран сарватмандон ва коргарони баландмақоми ҳукумати Русия онҷо зиндагӣ мекунанд, аммо минтақаи мамнуъа нест.

Чандест пулиси Русия бо андактарин баҳонаҳо муҳоҷирон, бахусус шаҳрвандони Тоҷикистонро боздошт ва ба Ватан истирдод мекунад. Ин вазъият дақиқан баъд аз ҳамлаи маргбори ” Крокус Сити Ҳолл”, ки муҳоҷимони асосии он шаҳрвандони Тоҷикистон гуфта мешаванд, шадидтар шудааст.

“Гурӯҳи 24” аз идомаи мубориза алайҳи режими Раҳмонов гуфт

0

Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24” бо нашри изҳороте ҳукмҳои тӯлонии Додгоҳи шаҳри Душанберо алайҳи Суҳроби Зафар ва Насимҷон Шарифов маҳкум кард.

Ин гурӯҳи сиёсӣ мегӯяд, ки ҳукм дар шароити фишор ва беэътиноӣ ба ҳуқуқи инсон ва пур аз туҳмат содир шудаааст ва он боз як намунаи саркӯби озодиҳои сиёсӣ ва ҳуқуқҳои қонунии мардум дар кишвар аст.

Инчунин дар изҳороти ин ҳаракат гуфта мешавад, ки мақомот бо содир намудани ин ҳукмҳо мехоҳанд болои “Гурӯҳи 24” фишор оваранд ва садои ҳақиқатро хомӯш кунанд.

Аммо Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24” таъкид мекунад, ки бо ҳукмҳои тӯлонӣ ва бе асос алайҳи раҳбаронаш, сари роҳи муборизаро наметавонанд бигиранд ва муқобили ин режими хунхор муборизаи худро давом хоҳанд дод.

“Мо то замоне ки адолат, озодӣ ва ҳақиқат дар Тоҷикистон пиёда нашавад, талошҳои худро барои дифоъ аз ҳуқуқи шаҳрвандон ва озодии сиёсӣ идома медиҳем!” – омадааст дар изҳороти ин созмони сиёсӣ.

“Гурӯҳи 24” ҳамчунин аз ҷомеаи байналмилалӣ, созмонҳои ҳуқуқи инсон ва мардуми Тоҷикистон даъват кардааст, ки ба ин қазия бо ҷиддият вокуниш нишон дода, ба ҳукумати Тоҷикистон барои риояи ҳуқуқи инсон ва адолати иҷтимоӣ фишор оваранд.

Ёдовар мешавем, ки Суҳроб Зафар, раҳбари Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24” 10-уми марти соли ҷорӣ ва Насимҷон Шарифов, узви баландпояи ин гурӯҳ 23-уми феврали соли ҷорӣ дар Туркия – кишваре, ки дар он соли 2015 раҳбари қаблии ин гурӯҳ Умаралӣ Қувватов ба қатл расида буд, беному нишон гаштанд ва то иттилоияи Юсуф Раҳмон дар куҷо будани онҳо хабари дақиқе набуд.

Юсуф Раҳмон қариб ним сол пас аз нопадидшавии ин ду мухолифи тоҷик, рӯзи 9-уми августи соли ҷорӣ зимни нишасти матбуотӣ ба хабарнигорон гуфт, ки Суҳроби Зафар ва Насимҷон Шарифов дар яке аз боздошгоҳҳои Душанбе қарор доранд, аммо аз иттиҳоми зидди онҳо, тафсилоти чӣ гуна аз Туркия ба Тоҷикистон оварданашон ва вазъи онҳо чизе нагуфта буд.

Дертар рӯзи 10-уми октябри соли ҷорӣ дар як мурофиаи пӯшида дар Боздоштгоҳи рақами яки шаҳри Душанбе Суҳроби Зафар ба 30 ва Насимҷон Шарифов ба 20 соли зиндон маҳкум шуданд.

Созмонҳои ҳуқуқӣ ва сиёсии Тоҷикистон ба мисли Паймони миллии Тоҷикистон, Ҷунбиши ислоҳот ва рушд ва Кумитаи наҷоти гаравгонҳо ва зиндониёни сиёсӣ низ ин ҳукмҳоро маҳкум намуда, озодии бе қайду шарти ин ду фаъоли сиёсиро талаб карда буданд.

Бо кадом ҷурм сардабири “Пайк”-ро ифротӣ эълон карданд?

0

Дар парвандаи рӯзноманигорои боздоштшуда Аҳмади Иброҳим иттиҳоми “ифротгароӣ”-ро изофа карданд.

Ба иттилои расонаҳо, баррасии парвандаи Аҳмади Иброҳим, сардабири нашрияи “Пайк” дар Додгоҳи шаҳри Кӯлоб оғоз гаштааст.

Ин рӯзноманигори тоҷик моҳи августи ҳамин сол бо иттиҳоми “пора додан ба корманди Кумитаи давлатии амнияти миллӣ” дар шаҳри Кӯлоб  боздошт гардид ва то ҳоло дар боздоштгоҳи муваққатии ҳамин шаҳр зиндонӣ аст ва ба парванди ӯ “муҳри махфӣ” задаанд.

Як манбаи огоҳ аз равандаи баррасии парвандаи ин рӯзноманигор дар суҳбат ба Радиои Озоди гуфтааст, ки Додситонии шаҳри Кӯлоб ду иттиҳоми дигар: “ифротгароӣ ва тамаъҷуй”-ро дар парвандаи сардабири нашрияи “Пайк” изофа кардааст. Додситонӣ иддао карда, ки Аҳмади Иброҳим дар навиштаҳояш ба ифротгароӣ роҳ додааст.

Аммо огоҳони умур бар ин боваранд, ки мақомот Аҳмади Иброҳимро ба хотири интиқодҳояш аз мақомоти вилояти Хатлон ва масъулини шаҳри Кӯлоб боздошт кардаанд, чун ин рӯзноманигори зиндонӣ ҳамеша дар шабкаи иҷтимоӣ аз нокоромадии мақомот дар таъмини об, барқ ва тозагии кӯчаҳои шаҳр интиқод мекард ва дарди мардумро мегуфт.

Дар вокуниш ба иттиҳомоти нави Додситонии Кӯлоб ба Аҳмади Иброҳим Исфандиёри Одина, рӯзноманигори табъидии тоҷик дар Фесйбук боздошти ӯро маҳкум карда, ин иттиҳомотро “сохтагӣ” номаидааст. Ӯ дар ин бора чунин менависад:
Ин дар сиришти режимҳои диктотурӣ аст, ки бо мафоҳими озодии баён ва матбӯъоти озод миёнаи хубе надоранд ва режими истибдодии Раҳмон ҳам аз ин қоъида истисно нест.

Исфандиёри Одина ҳамчунин таъкид мекунад, ки пас аз ду моҳи боздошт изофа шудани иттиҳоми наве ба парвандаи Аҳмади Иброҳим баёнгари он аст, ки “мақомҳои фосиди Тоҷикистон аввал ба таври худсарона ин рӯзноманигори маҳаллиро боздошт кардаанд ва баъд барои ӯ парвандасозӣ мекунанд! Яъне, ӯ бегуноҳ аст, баръакс ин мақомҳои фосид ҳастанд, ки бояд барои чунин дасисае тамомъиёр ъалайҳи озодии баён ба зиндон раванд.

Аҳмади Иброҳим дар ҳоле аз ҷониби Додситонии Кӯлоб ба “ифротгароӣ” муттаҳам мешавад, ки худи ӯ моҳи январи соли 2015 аз ҷониби Нусрат Назаров машҳур ба Абухолиди Кӯлобӣ, ки он замон дар Сурия меҷангид, мавриди таҳдид қарор гирифта буд.

Абухолиди Кулобӣ дар як тамоси телефонӣ Аҳмади Иброҳимро таҳдид ба қатл кард ва гуфт агар аз “бад кардани муҷоҳидон даст накашад ӯро ба қатл ва идораи нашрияро метарконад.

Аҳмади Иброҳим, ки 62 сол дорад, муаллифи китобҳои “Куруши Кабир”, “Рӯди пурхун”, “Спитаман. Катан. Тахористон” ва “Ҷаҳиши охирини бабр” мебошад.

Ӯ дар соли 2012 нашрияи “Пайк”, ягона ҳафтаномаи мустақил дар вилояти Хатлонро номнавис кард. Вале дар беш аз даҳ соли охир фаъолияти ин расона бо мушкилоти зиёде рӯбарӯ буд. Гоҳе барои танқиду суханони тунди худ баҳсбарангез мешуд ва гоҳе ҳам ба сабаби мушкилоти молӣ аз нашр бозмемонд.

Гуфта мешавад, соли 2023 ҷойгоҳи Тоҷикистон дар шохиси озодии баён дар ҷойгоҳи 153 ва Афғонистон бошад дар ҷойгоҳи 152 қарор дошт. Яъне, вазъи озодии баён дар Тоҷикитон як зина поёнтар аз Афғонистони зери ҳокимияти Толибон буд.

Солҳои 2022 ва 2023 дар Тоҷикистон ҳафт рӯзноманигор бо иттиҳомҳои бофта барои солҳои тӯлонӣ зиндонӣ гардиданд. Чаҳор хабарнигор — Абдулло Ғурбатӣ, Завқибек Саидаминӣ, Абдусаттор Пирмуҳаммадзода ва Хуршед Фозилов — аз 7 то 7,5 сол зиндонӣ шуданд. Хушом Ғулом ба 8 сол, Далери Эмомалӣ ба 10 сол ва Улфатхоним Мамадшоева ба 20 сол аз озоди маҳрум гаштанд. Дар соли 2024 бошад, нависандаи машҳури тоҷик Абдуқодири Рустам ба 4 солу 6 моҳ, Абдухалил Холиқзода, соҳибкор ва муаллифи китоби “Ҳаводиси рӯзгори ман” ба 6 солу 6 моҳ ва Суҳроб Раҷабзода, роҳбари нашриёте, ки китоб дар он чоп шудааст, ба 1 соли зиндон маҳкум шуданд.

Дар пасманзари ин боздоштҳо хеле аз созмонҳои ҷаҳонии ҳуқуқи башар вокуниш карда, озодии ин рӯзноманигоронро аз ҳукумати Тоҷикистон талаб карда буданд. Бахусус Созмони ҳимоят аз ҳуқуқи рӯзноманигорон (CPJ) бо нашри баёнияе хостори озодии фаври Аҳмади Иброҳим, сардабири нашрияи “Пайк” гардида буд.

Ҳамчунин дар ҳошияи нишастҳои имсолаи САҲА Гулноза Саид, масъули бахши Аврупо ва Осиёи Марказии ин созмон гуфт, ки вазъи озодии баён дар давоми 3-4 соли охир дар Тоҷикистон нисбати ба дигар кишварҳои Осиёи Марказӣ аз ҳама бадтар шудааст. Ба гуфтаи ӯ, Тоҷикистон дар зиндонӣ кардани рӯзноманигорон дар байни ин кишварҳо дар ҷои якум меистад. Хонум Гулноза таъкид кард, ки ҳоло дар зиндонҳои режими Эмомалӣ 8 рӯзноманигор зиндонӣ ҳастанд.



Бо кушта шудани Яҳё Синвор дар Ховари Миёна чӣ чиз тағйир меёбад?

0

Рӯзи панҷшанбе, 17-уми октябр артиши Исроил хабар дод, ки дар як даргирӣ дар шаҳри Рафаҳи Ғазза Яҳё Синвор, раҳбари сиёсии ҲАМОС-ро куштааст.

Артиши Исроил зимни эълони кушта шудани Яҳё Синвор таъкид кард, ӯ дар тан либосҳои низомӣ ва дар даст силоҳ дошту бо онҳо меҷангид. Биёмин Натанёҳу, сарвазири Исроил пас аз таъйид шудани хабар гуфт, ки мо ҳисобамонро бо Яҳё Синвор баробар кардем, вале то баргардонидани асирон ба хонаҳояшон ҷанг дар Ғазза мутаваққиф намешавад.

Зуҳри рӯзи 18-уми октябр ҲАМОС ҳам ба таври расмӣ кушта шудани Яҳё Синворро таъйид кард. Халил Ҳайя, раҳбари ҲАМОС дар Ғазза зимни таъйиди хабари шаҳодати Синвор гуфт, “Марги Синвор ва дигар раҳбарони ин ҷунбиш моро ноумед ва шикаста намекунад, балки моро тақвият медиҳад то аз ҳуқуқи мардум ва кишвари худ бештару қавитар дифоъ кунем.”

Ин раҳбари ҲАМОС дар хитоб ба Натанёҳу таъкид кард, ки бо кушта шудани Синвор шартҳои ҲАМОС тағйир намеёбанд. “Аввал бояд ҷанг мутаваққиф шавад, сарбозони Исроил пурра Ғаззаро тарк кунанд ва шарти ахир асирони фаластинӣ аз зиндонҳои Исроил озод шаванд, сипас асиронро хоҳанд гирифт.”, мегӯяд Халил Ҳайя.

Гуфта мешавад, раҳбари сиёсии ҲАМОС, Яҳё Синвор рӯзи чоршанбе бо тири тонки Исроил кушта шуд, аммо ҷасади ӯ рӯзи панҷшанбе зери овораҳои хона ёфт шуд. Ба иттилои расонаҳо, Исроил Синворро бо амалиёти махсус аз байн набурдааст, балки ӯ ҳамроҳи чанд сарбози худ бо нерӯҳои ишғолӣ меҷангид.

Пас аз интишори ин хабар Амрико ва баъзе кишварҳои ғарбӣ гуфтанд, ки акнун вақти он расида, ки Исроил ҷанги бераҳмонаи худро бо Ғазза хотима бахшад ва монеи вуруди маводи ғизоӣ нашавад.

Аммо таҳлилгарон мепурсанд, ки бо кушта шудани раҳбари сиёсии ҲАМОС, Яҳё Синвор оё қоидаи бозӣ дар Ховари Миёна тағйир меёбад? Дар посухи ин суол бархеҳо бар ин назаранд, ки Исроил ҳоло худро пирӯз меҳисобад, зеро шахсеро, ки “мағзи мутафаккир”-и ҳамлаи 7-уми октябр медонист, кушта шудааст ва бар ин бовар аст, ки муқовимат дигар заъиф шудаасту ба шартҳои Исроил розӣ мешавад ва дар ниҳоят идораи Ғазза низ аз дасти ҲАМОС ба Исроил мегузарад.

Аммо бархе дигар мегӯянд, таърихи ин ҳаракат нишон дода, ки пас аз террор ва кушта шудани ҳар раҳбари он боз ҳам қавитар аз қабл ба майдон мебарояд. Тавре ки имрӯз Халил Ҳайя гуфт, агарчи аз даст додани раҳбаре мисли Синвор кори андаке нест, вале ин рӯҳияи ин гурӯҳро шикаста намекунад ва аз хостаҳояшон, ки озодии Қудс ва дур задани Исроил аз минтақаҳои ишғолӣ аст, даст намекашанд.

Вокуниши мухолифин ба зиндонӣ шудани раҳбарони “Гурӯҳи 24”

0

Бархе аз созмонҳои мухолифони ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон барои солҳои тӯлонӣ зиндонӣ шудани намояндагони “Гурӯҳи 24” вокуниш карданд.

Аз ҷумла, Паймони миллии Тоҷикистон (ПМТ) ва Ҷунбиши ислоҳот ва рушди Тоҷикистон бо нашри изҳороти ҷудогона ҳукми Додгоҳи шаҳри Душанберо алайҳи раҳбари “Гурӯҳи 24” Суҳроби Зафар ва узви фаъоли ин гурӯҳ Насимҷон Шарифовро маҳкум карданд.

Ҳарду дар авоили соли 2024 ба таври махфӣ аз Туркия рабуда шуда, рӯзи 10-уми октябр дар як мурофиаи пӯшида дар Боздоштгоҳи рақами яки шаҳри Душанбе Суҳроби Зафар ба 30 ва Насимҷон Шарифов ба 20 соли зиндон маҳкум шуданд.

ПМТ ин ҳукмҳоро як ҷинояти ғайриқобили қабул, таҳқиромез ва фаромарзии режими зиддимардумии Эмомалӣ Раҳмон, ки аз соли 1992 то ба ҳол қудратро ғасб кардааст, меномад. Дар ин баёния ҳамчунин аз талошҳои сершумори режим барои саркӯб кардани аъзои “Гурӯҳи 24”, аз ҷумла куштори муассиси он Умаралӣ Қувватов дар соли 2015 дар Туркия ёдовар шудааст.

ПМТ хостааст, ки дар мавриди қазияи рабуда шудани Суҳроб Зафар ва Насимҷон Шарифов аз Туркия, интиқоли ғайриқонунии иҷбории онҳо ба Тоҷикистон ва ҳамчунин шиканҷа ва эъмоли маҳдудиятҳо нисбат ба онҳо, таҳқиқи мустақиллонаи байналмилалӣ сурат бигирад.

Ҳама гуна беамалӣ дар ин масъала ташвиқи режимҳои диктаторӣ дар саросари ҷаҳон аст, ки рақибони худро одамрабоӣ, шиканҷа ва ба таври пинҳонӣ ба додгоҳ бикашанд ва нисбат ба онҳо ҳукм содир намоянд, ки ин тарзи рафтор, қатъан ҷиноят алайҳи башарият аст” – омадааст дар изҳороти ПМТ.

Ҷунбиши ислоҳот ва рушди Тоҷикистон низ дар изҳороташ ҳукмҳоро бахше аз як маъракаи даҳшатафканӣ ва фишороварии пайвастаи ҳукумати Тоҷикистон барои саркӯби мухолифини сиёсӣ ва ҷомеаи шаҳрвандӣ номидааст. Ин созмони мухолифи режим мегӯяд, ки Ҳукумати Тоҷикистон бо маҳрум кардани фаъолон аз ҳуқуқи мурофиаи одилона ва истифодаи шиканҷа нисбат ба онҳо меъёрҳои ҳуқуқи байналмилалиро дағалона нақз кардаанд.

Инчунин ин ҷунбиш таъкид мекунад, ки Ҳукумати Тоҷикистон барои нигоҳ доштани қудрат ба ҳар роҳу восита омода аст, ҳуқуқи инсонро пайваста вайрон намуда, меъёрҳои қонунҳои байналмилалиро нодида бигирад.

Ҳарду гурӯҳи мухолифон аз кишварҳои демократӣ ва созмонҳои ҳомии ҳуқуқи башар даъват карданд, ки барои раҳоии тамоми зиндониёни сиёсӣ болои мақомоти Тоҷикистон фишор оварда шавад.

“Мо бовар дорем, ки талошҳои якҷояи ҷомеаи байналмилалӣ ва ҳомиёни ҳуқуқ дар ниҳоят адолатро барои ҳамаи қурбониёни режими саркӯбгар таъмин хоҳанд кард” – таъкид шудааст дар изҳороти Ҷунбиши ислоҳот ва рушди Тоҷикистон.

Додгоҳ раҳбарони “Гурӯҳи 24”-ро барои солҳои тӯлонӣ равонаи зиндон кард

0

Додгоҳи шаҳри Душанбе бо иттиҳомоти сохта раҳбари Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24” Суҳроби Зафар ва узви баландпояи ин созмон Насимҷон Шарифовро барои солҳои тӯлонӣ равонаи зиндон кард.

Мурофиаи охири онҳо рӯзи 10-уми октябр дар Боздоштгоҳи рақами 1-и Душанбе паси дарҳои баста баргузор шуда, додрас Суҳроби Зафарро ба 30 сол ва Насимҷон Шарифовро ба 20 сол зиндон маҳкум кардааст.

То ҳол мақомот ин хабарро тасдиқ ё рад накарданд. Ва маълум нест додрас ин ду сиёсатмадори тоҷикро ба кадом бандҳои Кодекси ҷиноӣ гунаҳкор донистааст, аммо Радиои Озодӣ дар истинод ба ду манбаи огоҳаш аз мурофиа менависад, ки “додрас ҳукмеро ба онҳо дод, ки додситонӣ талаб карда буд”.

Бино ба гуфтаи манбаъ, дар додгоҳ вазъи рӯҳии Суҳроби Зафар ва Насимҷон Шарифов хуб ба назар мерасид ва зоҳиран ба эълони ҳукм омода буданд, чун ҳарду дар суҳбати охирини худ дар мурофиа гуфтанд, ки аз роҳи интихобкардаашон пушаймон нестанд.

“Сӯҳроб Зафар гуфт, аз касе пора нагирифта, ҳаққи касеро нахӯрдааст ва касеро накуштааст ва ҳеч кори хилофи қонуни башарӣ накардааст, ки пушаймон бошад. Ӯ гуфт, ба халқам хиёнат накардам ва созмони мо ҳам террористиву ифротӣ нест,” –менависад Радиои Озодӣ дар истинод ба манобеаш.

Инчунин дар рафти мурофиаи охир додрас аз онҳо пурсидааст, ки шумо намедонистед, ки коратон ҷиноят аст ва рӯзе дар назди қонун ҷавоб медиҳед, раҳбари “Гурӯҳи 24” гуфтааст, ки “натанҳо боздошту зиндонӣ шудан, ҳатто кушта шуданро ҳам интизор буданд.”

Дар ҳамин ҳол Кумитаи шаҳрвандии наҷоти гаравгонҳо ва зиндониёни сиёсии Тоҷикистон бо нашри баёнияе ҳукми Додгоҳи шаҳри Душанберо нисбати Суҳроби Зафар ва Насимҷон Шарипов маҳкум намуда, аз мақомоти Тоҷикистон озодии бе қайду шарти ин ду маҳбуси сиёсиро талаб кардааст.

Ин кумита ҳамчунин аз тамоми ниҳодҳои байналмилалии ҳомии ҳуқуқи башар хостааст дар ин қазия бетараф набошанд.

Ёдовар мешавем, ки Суҳроб Зафар, раҳбари Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24” 10-уми марти соли ҷорӣ ва Насимҷон Шарифов, узви баландпояи ин гурӯҳ 23-уми феврали соли ҷорӣ дар Туркия – кишваре, ки дар он соли 2015 раҳбари қаблии ин гурӯҳ Умаралӣ Қувватов ба қатл расида буд, беному нишон гаштанд ва то иттилоияи Юсуф Раҳмон дар куҷо будани онҳо хабари дақиқе набуд.

Юсуф Раҳмон қариб ним сол пас аз нопадидшавии ин ду мухолифи тоҷик, рӯзи 9-уми августи соли ҷорӣ зимни нишасти матбуотӣ ба хабарнигорон гуфт, ки Суҳроби Зафар ва Насимҷон Шарифов дар яке аз боздошгоҳҳои Душанбе қарор доранд, аммо аз иттиҳоми зидди онҳо, тафсилоти чӣ гуна аз Туркия ба Тоҷикистон оварданашон ва вазъи онҳо чизе нагуфта буд.