27.9 C
Dushanbe

Чин НОБ-и “Роғун”-ро ҳам таги чашм кард

Чин бо баҳонаи таҳкими субот, таҳдидҳои берунӣ ва ҳифзи сарҳадоти Тоҷикистон Нерӯгоҳи барқи обии “Роғун”-ро ҳам зери чашм кардааст.

Ба иборати дигар, вай гуфтан мехоҳад, ки Чин омодааст, ки Тоҷикистонро барои “таҳкими ҳифзи сарҳадот”, “идомаи ҳамкориҳои зич дар арсаи амниятӣ” кумак кунад ва дар ин арса ҳамкориҳои худро тақвият бахшад, ба “шарт”-и он ки Душанбе ҳам розӣ шавад, ки Пекин низ “дар татбиқи лоиҳаи сохтмони НБО Роғун” иштирок кунад.

Баҳси таҳкими ҳамкориҳои низомӣ ва ҳифзи сарҳадоти Тоҷикистон бо Чин масъалаи имрӯз нест, балки бахше аз ин мавзуъ ду сол пеш низ дар сархати расонаҳо қарор гирифта буд. Он замон хабаргузории “Iranintl” дар як гузориши вежа аз вуҷуди сарбозони Чин дар Помири Тоҷикистон хабар дода буд. Сабаби ҳузури Чин дар минтақаи Помир вуҷуди роҳи стротегии Вахон, ки дар оянда долони иқтисодии Чину Покистон низ аз онҷо мегузарад, гуфта шудааст.

13 моҳ баъди нашри хабари мазкур дар октябри 2021 Парлумони Тоҷикистон санадеро ба тасвиб расонид, ки мувофиқи он кишвари Чин дар водии Вахони ноҳияи Ишкошими вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ба маблағи 100 миллион сомонӣ барои сарбозони тоҷик пойгоҳи низомӣ месозад.

Ба дунболи ин хабар вақте Толибон дар Афғонистон сари қудрат омаданд, ин баҳс аз нав дар сархати бархе расонаҳо қарор гирифт. Он вақт Эмомалӣ Раҳмон аз Си Ҷинпин хоста буд, ки барои таъмин ва таҷҳизи 20 ҳазор нерӯ Тоҷикистонро кумак кунад ва дар иваз барояш ҳудуди пойгоҳи низомии навтаъсис дар ВМКБ-ро умрбод дар ихтиёри артиши Чин вогузор мекунад.

Инчунин дар охири оятябри соли 2021 Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон таъсиси пойгоҳи низомиро рад карда гуфта буд, ки дар доираи як Созишнома гузаронидани машқҳои тактикии муштарак байни мақомоти ҳифзи ҳуқуқи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Чин пешбинӣ шуда буд ва ҳамаи лавозимоти зарурӣ ва хароҷот дар вақти гузаронидани машқҳои муштарак аз ҷониби Ҷумҳурии Чин пешниҳод ва пардохт карда мешаванд.

Тибқи омори расмӣ дар 8-моҳаи соли ҷорӣ сатҳи тиҷорат ва гардиши молу колоҳо байни Тоҷикистону Чин нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 82% афзош доштааст. Инчунин давоми 30 соли гузашта Чин миллиардҳо доллар ба иқтисоди Тоҷикистон кумак кардааст. Қарзҳои камбаҳра ва дарозмуддати Чин ба Тоҷикистон ҳам зиёда 2,5 миллиард долларро ташкил медиҳанд.

Дар оғози феврали соли 2022 низ Чин дар торихи 30 соли муносибатҳои дипломатӣ ва тиҷоратиаш бо Тоҷикистон барои нахустин бор дар ҳаҷми аз ҳад зиёд кумакҳои техникӣ пешниҳод кардааст. Кумакҳое, ки дар ду тарафи шоҳроҳ Душанбе-Ваҳдат дар чанд километр ба намоиш гузошта шуда буданд, ки ҳар бинандаеро ба фикр кардан водор мекарданд.

Гуфта мешавад, бо вуҷуди он ки Чин аксари конҳо ва кандаҳои фоиданоки зери заминии Тоҷикистонро дар ихтиёр дорад ва дар бахшҳои дигари иқтисод, аз он ҷумла молу колоҳо, сохтмони биноҳо, таъмир ва азнавсозии роҳҳо пулҳои ҳангуфтеро сармоягузорӣ мекунад.

Аммо акнун ба баҳонаи таъмини амният ва ҳифзи сарҳадот чашм ало кардани Си Ҷинпин ба НБО “Роғун” ва ба ин васила дар ихтиёр гирифтани бахше аз зерсохторҳои барқии Тоҷикистон нигарониҳоеро ба вуҷуд оварда ва суолеро дар зеҳнҳо халқ мекунад, ки хулоса ин ки Чин аз Тоҷикистонро чӣ мехоҳад?

Амруллоҳи Низом, махсус барои Azda tv

Хабарро таблиғ кунед:

БЕШТАР БИХОНЕД
БЕШТАР БИХОНЕД

Қазоқистон беш аз 310 ҳазор қурбонии сиёсиро сафед кард

Қазиқистон ҳам мисли хеле дигар аз кишварҳои собиқ Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравӣ қурбониёни сиёсии даврони столниашро сафед кард, Тоҷикистон чӣ?

HRW дар нома ба Байден аз нақзи ҳуқуқи башар дар кишварҳои Осиёи Марказӣ гуфт

Дидбони Ҳуқуқи Башар (HRW) бо нашри изҳороте аз Ҷо...

Таҳдид зиндон барои навиштани “Ҷумъа муборак” дар Тоҷикистон

Мақомоти Тоҷикистон аз ин ба баъд ирсоли паёмаки "Ҷумъа муборак"-ро дар Тоҷикистон ҷурм дониста, барои он то ҷарима ва ҳатто ҳабсро пешбинӣ кардаанд.

Сохти беш аз 100 дидбонгоҳи марзии ҷадид

Толибон дар марз байни Афғонистон ва кишварҳои ҳамсояи он зиёда аз 100 дидбонгоҳи марзии нав сохтанд.