Инчунин вазири нақлиёти Тоҷикистон аз ҳамтои русаш хостааст, ки қатораи мусофирбари хатсайри “Душанбе – Маскав” ва кушодани хатсайрҳои нави байналмилалии автобус миёни шаҳрҳои бузурги Тоҷикистон ва Русия бори дигар барқарор карда шаванд.
Ба қавли сомонаи Вазорати нақлиёти Тоҷикистон ин мулоқот дар ҳошияи Форуми байналмилалии XVIII “Нақлиёти Русия – 2024” 21-уми ноябр дар шаҳри Маскав анҷом шуд. Форуми мазкур 21-ум оғоз шуда, то 26-уми ноябр дар Русия идома меёбад.
Гуфта мешавад, хатсайри қатора байни Душанбе, Маскав ва дигар хатсайрҳои автобус байни бузургшаҳрҳои Тоҷикистону Русия то ибтидои соли 2020 амал мекарданд, вале дар замони ҳамагирии Коронавирус яктарафа аз ҷониби Русия қатъ карда шуданд ва то ҳол ин раванд дар хеле аз хатсайрҳо идома дорад.
Ҷониби Тоҷикистон мисли ҳамеша аз ҷузъиёти дигари ин мулоқот чизе нагуфтааст, аммо дар расонаҳои ҳукуматӣ таъкид мешавад, ки “Мулоқот дар фазои дӯстӣ ва ҳусни ҳамдигарфаҳмӣ баргузор гардид”.
Гуфта мешавад, cозишнома дар бораи баргузории мулоқотҳои мунтазам дар мавриди таъйин ва аломатгузории сарҳади давлатии ҳанӯз соли 2002 ҳосил шуда буд ва то кунун гуфтушунидҳо дар Тоҷикистон ва Қирғизистон бо навбат сурат мегирифтаанд.
Тоҷикистону Қирғизистон бо ҳам беш аз 980 километр марзи муштарак доранд ва баъзе нуқтаҳои баҳсбарангезе, ки солҳои ахир сари онҳо даргириҳои мусаллаҳона ва куштори шаҳрвандони ду кишвар сурат гирифт, то ҳол номуайян боқӣ мондааст.
Пештар раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон Саимумин Ятимов гуфта буд, ки то ин дам ҷонибҳо ба таъйин ва аломатгузории беш аз 90% хати марзи муштараки ду кишвар, ки дар маҷмуъ 987 км-ро ташкил медиҳад, ба мувофиқа расидаанд. Бино ба иддаои ӯ, нуқтаҳои муайян нашудаи марзи ду кишвар камтар аз 100 километр боқӣ мондааст.
Ин дар ҳолест, ки раисҷумҳури Қирғизистон Содир Ҷабборов дар охири соли 2023 таъкид карда буд, ки таъйин ва аломатгузории сарҳади давлатии то баҳори соли 2024 ба анҷом мерасад.
Ҳамзамон Ҳакан Фидан, вазири корҳори хориҷии Туркия моҳи январи соли 2024 замоне ки аз Бишкек ва Душанбе дидан мекард, гуфта буд, ки мушкилоти марзии Тоҷикистону Қирғизистон, дар моҳи март ҳали худро хоҳад ёфт. Вале дида мешавад, ки то ҳанӯз ин масъала ҳали ниҳоии худро наёфтааст.
Мақомоти тафтишотии Русия иттиҳомоти чаҳор гумонбар дар ҳамла ба “Крокус Сити Ҳолл”-и Красногорски вилояти Маскавро тағйир доданд.
Тибқи иттилои расонаҳои русӣ, иттиҳоми се зодаи Тоҷикистон Исроил Исломови 62-сола, писаронаш Диловар ва Аминҷон Исломовҳо ва инчунин Алишер Қосимови зодаи Қирғизистон аз “амалаи террористӣ” ба “ҳамдастӣ ба амалӣ террористӣ” иваз карда шудааст. Тибқи моддаи 205.1, қисми 3-и Кодекси ҷиноии Федератсияи Русия ба онҳо аз 12 то 20 соли зиндон таҳдид кунанд.
Мақомоти тафтишотии Русия иддао дорад, ки Исроил Исломов ва писаронаш пеш аз оғози ҳамлаи террористӣ аз он бохабар буда, мошини тамғаи Реноро ба террористони эҳтимолӣ фурӯхтаанд, ки дар рӯзи ҳамла аз он истифода шудааст.
Аммо Диловар Исломов дар мусоҳиба бо нашрияи “Новая газета Аврупо” гуфта буд, як ҳафта пеш аз ҳодисаи хунин дар “Крокус Сити Ҳолл” мошинашро фурӯхта будааст ва аз дидани мошин дар расонаҳо дар ҳайрат мондааст. Пас аз ин ба гуфтаи наздиконаш, худи Диловар Исломов ҳамроҳи бародараш барои додани баёнот ба шуъбаи пулис рафта буданд, аммо баъд аз он тамос бо ӯ қатъ шуда буд.
Инчунин гуфта мешавад, Алишер хонаашро ба Фариддуни Шамсиддин, ки ба қатли даҳҳо нафар гумонбар аст, ба иҷора дода будааст. Аммо худи Алишер Қосимов дар аввалин мурофиа гуфта буд, ки гуноҳе надошта, аз нақшаи хуҷум ба “Крокус Сити Ҳолл” хабар надошт ва намедонист, ки нафари иҷорагир “террорист” аст.
Дар охири моҳи марти соли ҷорӣ ин афрод аз додгоҳ хоста буданд, ки қарорашро дар бораи ҳабси пешакии онҳо бозбинӣ кунад, аммо дархосташон рад шуда буд.
Судури ҳукми боздошти сарвазири Исроил Бинёмин Натанёҳу ва собиқ вазири дифои ин кишвар Юов Галант дар ҳолест, ки аз 8-уми октябри соли 2023 то имрӯз бо сардории онҳо ҷанг дар Ғазза идома дорад ва то кунун беш аз 44 ҳазор аҳолии он ҷони худро аз даст додаанд, ки беш аз 70% онҳоро занону кӯдакон ташкил медиҳанд.
