28.9 C
Dushanbe
Хона блог саҳифа 34

Эшони Саидҷони Сорбонхоҷа вафот кард

0

Эшони Саидҷони Сорбонхоҷа, собиқ раиси Шӯрои уламо дар вилояти Хатлон дар бемористон вафот кард.

Имрӯз, 7-уми феврали соли 2025, собиқ муовини Шӯрои уламои Тоҷикистон эшони Саидҷони Сорбонхоҷа баъди ду моҳи беморӣ дар беморхонаи ба Бӯри Воҳидови шаҳри Бохтар аз дунё чашм пӯшидааст. Дар ин бора имрӯз Радиои Озодӣ дар сомонаи худ хабар додааст.

Марҳум эшони Саидҷони Сорбонхоҷа бо вуҷуди он ки таҳсилоти академии исломӣ надоштан, яке аз рӯҳониёни шинохта дар вилояти Хатлон буд ва ба муддати солҳои тӯлонӣ раҳбарии Шӯрои уламои вилояти Хатлон ва муовинати раиси Шӯрои уламои Маркази исломии Тоҷикистонро бар уҳда дошт.

Мавсум баъд аз даргузашти собиқ раиси Шӯрои уламои Тоҷикистон марҳум Амонуллоҳ Неъматзода интизор дошт, ки дар курсии раиси Маркази исломии Тоҷикистон такия мезанад, вале мақомот номзадии Саидмукаррам Абдуқодирзодаро, ки он замон дар ниҳодҳои ҳукуматӣ кор мекард, пешниҳод ва ӯро ба унвони муфтии Тоҷикистон эълон карданд.

Баъд аз таъин шудани Саидмукаррам Абдуқодирзода, хеле аз аъозои собиқадори Шӯрои уламои Марказии исломии Тоҷикистон бо шумули ду муовини он, эшони Саидҷони Сорбонхоҷа ва домулло Маъруфҷони Элокӣ аз симатҳои худ барканор ва сипас ба мурури замони ҷойгоҳи ҳар дуи онҳо марҳила ба марҳила камрангтар карда шуд.

Гуфта мешавад, эшони Саидҷони Сорбонхоҷа, ки тайи беш аз ду моҳи ахир дар бистари беморӣ қарор дошт, дар синни 78-солагӣ вафот кард. Ҷанозаи марҳум дар шаҳри Бохтар баргузор шуда, ҷасади вай дар канори қабри қиблагоҳаш дар шаҳри Нораки вилояти Хатлон ба хок супурда мешавад.

Созмонҳои байналмилалӣ озодии Рухшона Ҳакимоваро талаб карданд

0

Созмонҳои байналмилалии ҳуқуқи башар аз Тоҷикистон озодии зиндониёни сиёсӣ ва чеҳраҳои шинохтаи кишварро талаб карданд.

Созмони байналмилалии “World Liberty Congress” аз мақомоти Тоҷикистон озодии беқайду шарти модари ду кӯдаки хурдсол Рухшона Ҳақимова ва ҳамаи рӯзноманигорону мухолифонеро, ки бегуноҳ равонаи зиндон гаштаанд, талаб кардааст. 

Изҳороти ин созмон рӯзи 6-уми феврали соли ҷорӣ нашр гашта, дар он Муҳамадҷон Кабиров, узви Шӯрои роҳбарикунандаи WLC мегӯяд, ки рӯзноманигорӣ ҷиноят нест ва озодии баён пояи асосии демократия мебошад ва имрӯз беш аз ҳарвақта ҳифзи онҳое, ки ҳақиқатро мегӯянд, муҳим аст.

Инчунин дар ин изҳорот таъкид шуда, ки ҷомеаи ҷаҳонӣ набояд хомӯш бошад, дар ҳоле, ки Тоҷикистон мунтазам озодии баён, расонаҳои мустақил ва мухолифони сиёсиро аз байн мебарад.

WLC аз шарикони минтақавӣ ва байналмилалии Тоҷикистон даъват намудааст, ки озодии фаврии Рухшона Ҳақимова ва ҳамаи рӯзноманигорон ва шахсони мухолифи нодуруст маҳкумшударо талаб кунанд ва муҳокимаҳои махфиву айбдоркуниҳои сиёсиро, ки бо мақсади хомӯш кардани мухолифон истифода мешаванд, маҳкум намоянд. Инчунин Ҳукумати Тоҷикистонро барои вайрон кардани уҳдадориҳои байналмилалии он дар соҳаи ҳуқуқи инсон, аз ҷумла озодии матбуот ва таъмини мурофиаи одилона, ба ҷавобгарӣ кашанд.

Пештар аз ин низ гурӯҳҳои мухолифи режими Раҳмонов ба мисли “Гурӯҳи 24”, ПМТ, ҶИРТ, ҶБЭТ ва созмонҳои ҳуқуқии HRW, КШНГЗСТ ва ғайра ҳукми зиндони Рухшона Ҳакимоваро маҳкум намуда, озодии ӯро талаб карда буданд. 

Ёдовар мешавем, ки 5-уми феврали соли 2025 Додгоҳи Олии Тоҷикистон бародарзодаи Шокирҷон Ҳакимов ва рӯзноманигори мустақил Рухшона Ҳақимоваро дар доираи парвандаи маъруф ба “табадуллот” бо иттиҳоми сохтаи хиёнат ба давлат (моддаи 305 КҶ ҶТ) ба 8 соли зиндон маҳкум кард. Муҳокимаи додгоҳӣ дар шароити комилан пӯшида сурат гирифт ва ҷузъиёти парванда махфӣ нигоҳ дошта мешаванд.

То ҳол маълум нест, мақомот чаро ин рӯзноманигорро бо ин иттиҳомоти сангин кунаҳкор кардаанд, аммо як манбаи наздик ба тафтишот парвандаи Рухшона Ҳакимоваро ба пурсише “дар мавриди нуфузи Чин дар Тоҷикистон” рабт дода, гуфтааст, ки “баъзе аз чеҳраҳои боздоштшуда, аз ҷумла Саидҷафар Усмонзода ва Шокирҷон Ҳакимов дар он пурсиш назар додаанд”.

Рухшона Ҳакимова то эълони ҳукм бо сабаби фарзанди хурдсол ва ширхора доштан дар озодӣ қарор дошт, аммо асноду мадорикашро мақомот гирифта буду ҳаққи тарки ҷойи зист ва суҳбат бо расонаҳоро надошт.

Гуфта мешавад, ин модар ва рӯзномагори тоҷикро пас аз эълони ҳукм аз толори додгоҳ ба ҳабс гирифтанд ва додрас нигоҳубини фарзандонашро, ки яке дувунимсола ва хурдиаш ҳамагӣ даҳмоҳ дораду ширхора аст, ба уҳдаи наздиконаш вогузоштааст.

Гуфта мешавад, қазияи Рухшона Ҳакимова танҳо як қисми маъракаи васеи саркӯби озодии сухан ва матбуоти мустақил дар Тоҷикистон буда, беш аз 10 рӯзноманигор дар зиндонҳои режими Раҳмонов барои фаъолияти касбияшон адои ҳукм мекунанд.

Тарҳи Тромп кишварҳои минтақаро бо ҳам муттаҳид мекунад

0

Ишғоли Ғазза бо номи дигар

Изҳороти ахири Доналд Тромп, раисҷумҳури ҷадиди Иёлоти Муттаҳида дар робита ба ишғоли Навори Ғазза тавассути артиши ин кишвар ба вокунишҳои зиёде рӯбарӯ шудааст. Ин изҳороти Трамп на танҳо дар дохили Амрико ва Фаластин, балки тамоми минтақа ва ҷаҳонро нигарон кардааст.

Ин изҳорот, ки ба гуфтаи фаластиниҳо дар ростои манофеи шаҳракнишинони ифротии Исроил сурат гирифтааст, раҳбарони аҳзоби ифротии Исроилро сахт ба ваҷд оварда, ба хотири кӯчи иҷбории сокинони Навори Ғазза ташвиқ мекунад. Вазири ҷанги Исроил ҳам ба хотири фароҳам овардани замина ба артиши кишвараш дастур додааст, ки барномаи хуруҷи ихтиёрии фаластиниҳо аз Навори Ғаззаро таҳия кунанд.

ВОКУНИШҲО

Мақомоти исроилӣ аз ин тарҳи пешниҳод шуда, қариб ҳама табли шодӣ мезананд ва Тромпро беҳтарин дӯсти Телавив дар Кохи Сафед унвон карда, мегӯянд, ки ин тарҳ тибқи хостаҳои исроилиҳо ва яке ҳадафҳои ҷанге, ки беш аз 15-моҳ дар Навори Ғазза идома кард, мебошад. Аз сӯи дигар, мақомоти фаластинӣ, Ҳамосу Ҷиҳоди исломӣ, балки Фатҳ бо раҳбарии Маҳмуд Аббос ҳам ин изҳороти Тромпро маҳкум карда, таъкид кардаанд, ки агар фарз бар ин бошад, ки аз Навори Ғазза ё Каронаи Бохтарии рӯди Урдун ба ҷое бираванд, он ҷо сарзаминҳои ишғолшудаи худи фаластиниҳо тавассути шаҳракнишинони исроилӣ мебошад.

Инчунин давоми ду рӯзи ахир кишварҳои абарқудрати дигаре ба мисли Русияву Чин, Олмону Канада ва ҳатто Мисру Урдун ҳам эълон карданд, ки ҳар гуна тарҳи овора кардани фаластиниҳо ва ё маскун кардани онҳо дар кишварҳои дигарро қабул надоранд. Зеро ин иқдом мухолифи қонунҳои байналмилалӣ мебошад.

НИГАРОНӢ

Аз як сӯ ин тарҳи ҷадиди раисҷумҳури Амрико, ки дар изҳороти худ такрор ба такрор таъкид кардааст, ки мехоҳад, Навори Ғаззаи Фаластинро ишғол кунад, на танҳо фаластиниҳо ва ҳатто хеле аз шаҳракнишони исроилиро ҳам сахт нигарон кардааст.

Нигаронии фаластиниҳо ба ин хотир аст, ки агар ин тарҳ иҷро шавад, сарзаминашонро аз даст медиҳанд, аммо нигаронии шаҳракнишинони исроилӣ ба хотири он аст, ки агар ин тарҳи ишғол сурат бигирад, фаластиниҳо хомӯш намешинанд, балки ин дафъа ҳама гурӯҳҳои онҳо якҷо шуда, муқовимат мекунанд. Инчунин мардумони зиёде аз кишварҳои минтақа ба кумаки онҳо хоҳанд омад ва оташи ҷангҳои бештар аз нав шуълавар хоҳад шуд.

АМРИКО ПУЛ НАМЕДИҲАД

Аммо аз сӯи дигар, вақте ҳам Кохи Сафед эълон кард, ки Амрико намехоҳад дар бозсозии Навори Ғазза, ки ба гуфтаи нерӯҳои муқовимати фаластинӣ, тӯли беш аз 1 сол ҷанг тавассути артиши Исроил ва аслиҳаи Амрикову Олмон, Фаронсаву Бритониё ва дигар кишварҳои ғарбӣ вайрону валангор шудааст, ҳеч пуле харҷ кунад, бар ин нигарониҳо афзудааст.

Кохи Сафед гуфтааст, бозсозии Навори Ғазза тавассути муттаҳидони минтақавии Амрико сурат хоҳад гирифт. Амрико ба забони сода ва фаҳмо ба кишварҳои арабии ҳавзаи Халиҷи Форс, ки хеле пулдор ҳастанд, хитоб карда, ки Навори Ғаззаро аз нав бисозанд, обод кунанд ва сипас тибқи хостаҳои Доналд Тромп онро ба як шаҳри соҳилии тафреҳӣ табдил дода, идораи умури онро дар ихтиёри Амрико қарор диҳанд, то ҳар касеро бихоҳад, ба ҷуз фаластиниҳо дар он ҷо маскун кунад.

ЭЪЛОНИ ҶАНГ

Ба гуфтаи бархе коршиносони минтақа, ин тарҳи пешниҳодшуда, на танҳо эълони ҷанг бо фаласитиниҳо дар Навори Ғазза аст, балки ин як эълони ҷанги умум дар минтақа арзёбӣ шудааст, ки манофеи ҳама кишварҳоро ба хатар мувоҷеҳ мекунад. Кишварҳои ҳамсояи Фаластин, ба мисли Мисру Урдун ҳар чанд кишварҳои аз нигоҳи иқтисодӣ пешрафта ҳам набошад, дар дарозмуддат табдил додани Навори Ғазза тавре Тромп мегӯяд, агар ба як шаҳри соҳилии тафреҳӣ табдил шавад, манофеи онҳоро зери суол қарор хоҳад дод. Арабистони Саудӣ ва ҳатто Имороти Муттаҳидаи Арабиро, ки тарҳҳои баландпарвозонаи бузурги иқтисодӣ ва тафриҳие дар соҳилҳои баҳрии худ доранд, низ ин пешниҳоди Тромп сахт нороҳат кардааст.

ФИРЕБИ ТРОМП

Мусалмонон ва бахусус, арабҳои муқими Амрико, ки дар интихоботи ахир ин кишвар ба нафъи Тромп раъй дода буданд, мегӯянд, мо ба хотири ваъдаҳои таъмини сулҳу субот дар минтақа ба вай овоз дода будем, на ба хотири ишғоли Навори Ғазза ва аз нав шӯълавар кардани оташи ҷангу хусуматҳои ҷадид.

Инчунин хеле аз фаъолони амрикоии мухолифи ҷанг дар Навори Ғазза, ки ба Тропм раъй дода буданд, худро фиребхӯрада медонанд. Зеро ба гуфтаи онҳо, чун ҳукумати Байден барои мутаваққиф кардани ҷангу хунрезӣ дар тӯли беш аз 15 моҳ коре накарда буд, ба ваъдаҳои Тромп дар бораи поён додан ба ҷангҳо бовар карда, ба вай раъй дода буданд. Аммо ҳоло мебинанд, ки вай на танҳо мехоҳад, Навори Ғаззаро ишғол кунад, балки Канада, Канали Панама ва Гринландро мехоҳад ба тасарруфи худ дароварад.

МАВҚЕИ СОЗМОНҲОИ ҶАҲОНӢ

Созмони Милали Муттаҳид борҳо тавсеаталабии давалти Исроил дар ҳудуди заминҳои ишғолшудаи Фаластин, Урдун, Лубнон ва Сурияро маҳкум кардааст. Дабири кулли ин созмон тайи 15 моҳи ҷанг дар Навори Ғазза низ борҳо ҳимояти худ аз таъсиси давлати Фаластинро эълон карда буд.

Инчунин Созмони Ҳамкориҳои Исломӣ, ки 56 кишвари мусалмониро бо ҳам муттаҳид мекунад, қариб ҳамаи кишварҳои узви ин созмон дар нишастҳои қаблии худ борҳо эълон кардаанд, ки бояд кишвари Фаластин дар ҳудуди соли 1967 таъсис дода шавад. Иттиҳодияи Аврупо ҳам ҳимоятии худ аз таъсиси кишвари Фаластинро эълон кардааст.

ЭҲСОСИ ХАТАР

Арасбитони Саудӣ, ки аз муттаҳидони асосии Амрико дар минтақа ҳаст, нахустин шуда, ба ин тарҳ вокуниш карда. Ин кишвар мегӯяд, ки мавқеи Риёз дар робита ба таъсиси давлати Фаластин тазалзулнопазир аст. Риёз ба ҳар гуна иқдоме, ки фастиниҳоро аз нав дар кишварҳои минтақа овора кунад, мухолиф аст.

Вокуниши Арабистони Саудӣ, ки хеле сареъ анҷом шуд, на ба хотири дилсӯзии ин кишвар барои фаластиниҳо дар Навори Ғазза ва ё Каронаи Бохтарӣ арзёбӣ мешавад, балки ба эҳтимоли зиёд, ин вокуниш ба хотири таҳти таъсир қарор додани тарҳи баландпарвозонаи ин кишвар зери унвони Нюм дар соҳили баҳр аст.

АТРОФИ ЭРОН ҶАМЪ МЕШАВАНД

Кишварҳои ҳамсояи Фаластин дар тӯли ин ҷаги беш аз 1-сола, ҳеч иқдоми амалие, ки манофеи Исроилу Амрико ва дигар ҳомиёни ин ҷанг ба хатар мувоҷеҳ кунанд, анҷом надоданд. Ба ҳамин хотир ба хашми хеле аз мардумон рӯбарӯ шуданд. Аммо акнун, ки манофеи геосиёсии худи ҳокимони ин кишварҳо ба хатар муҷоҷеҳ шудааст, эҳсоси хатар мекунанд. Ин эҳсоси хатар, тавсеаталабии Исроил ва чашм ало кардани он ба бахше аз сарзаминҳои Мисру Урдун, Лубнону Сурия ва Арабистони Саудӣ ва ҳатто Туркия мебошад.

Вақте манофеи ин ҳама кишварҳо ба хатар рӯбарӯ мешавад, ҳокимони онҳо ба хотири миллатҳо ҳам набошад, ба хотири бақои худашон дар раъси қудрат ва курсиҳо маҷбур мешаванд, дар ҳолати дифоӣ қарор бигиранд. Он замон чун худашон ба сурати ошкоро ҷуръати муқобила бо артиш ва пойгоҳҳои Амрико дар минтақаро надоранд, дар атрофи Эрон ва нерӯҳои муқовимати он ҷамъ хоҳанд шуд. Ё нерӯҳои дигареро таъсис дода, ба майдон хоҳанд овард, то ҳамроҳ бо фаластиниҳо дар Навори Ғазза ва Каронаи Бохтарӣ то охир муқовимат кунанд. Ин эҳтимол ҳам дур нест, ки чанд муллову муфтие бо фармонҳои ҳокимони минтақа ва бо фатвоҳои ҷадиди худ ҷавонони зиёдеро аз дигар кишварҳо низ ба майдонҳои набард даъват карда, то фурӯкаш шудани хостаҳои Тромп барои ишғоли Навори Ғазза ва ёронаш ҷангҳо идома ёбанд.

Амруллоҳи Низом, махсус барои Azda.tv

Анҷоми таҳқиқи ҳамла ба “Крокус”

0

Мақомоти Русия тафтиши парвандаи ҳамлаи хунин ба “Крокус Ситти Ҳолл”-ро давоми камтар аз як сол ба поён расонданд.

Бино ба иттилои расонаҳои русӣ, ҳоло ҷонибҳо бо маводи парванда шинос шуда истодаанд ва тибқи қонун, ин корро аввал ҷабрдидагон, ки ҳудуди ҳазор нафаранд, анҷом медиҳанд .

Пас аз шиносоии ҷабрдидагону гумонбарон бо парванда, ба эҳтимоли зиёд он то охирҳои моҳи марти соли ҷорӣ ба додгоҳ фиристода мешавад.

Ёдовар мешавем, ки шоми ҷумъаи 22-уми марти соли 2024 пеш аз оғози консерти гурӯҳи “Пикник” чанд нафар вориди бинои “Крокус Сити Ҳолл”-и шаҳри Красногорски вилояти Маскав шуда, сӯи мардум аз автоматҳо тир кушоданд. Пас аз чанде ин бино оташ гирифт.

Ба иттилои расмӣ, дар натиҷаи тирпарронӣ ва сар задани оташ 144 нафар, аз ҷумла се кӯдак ба ҳалокат расида, беш аз 180 нафари дигар ҷароҳат бардоштаанд.

Дар пайи ин ҳодиса мақомоти Русия хабар доданд, ки беш аз 20 нафарро боздошт кардаанд, ки аксарашон зодагони Тоҷикистон мебошанд ва қисме аз онҳо худро бегуноҳ шуморида, аз додгоҳ раҳоии худро талаб карда буданд.

Инчунин пас аз ин ҳодиса навори иқрори гуноҳи Далерҷон Мирзоев, Муҳаммадсобир Файзов, Саидакрам Раҷалибзода ва Фариддуни Шамсиддин аз ҷониби мақомоти Русия нашр шуда буд.

Аммо маълум нест ин чаҳор гумонбар дар чӣ шароите суҳбат кардаанд, чун дар шабакаҳои иҷтимоӣ наворҳое аз рафти шиканҷаи ин афрод нашр шуда буд ва ба мурофиаи додгоҳӣ онҳоро бо осори ҷароҳат дар сару рӯяшон оварда буданд.

Ҳамчунин дар ҷомеа ва шабакаҳои иҷтимоӣ шаффоф будани тафтиши парванда ба хотири махфӣ буданаш ва даст доштани тоҷикон дар ин ҳамла зери суол қарор гирифтааст.

Пас аз ҳодисаи хунин дар “Крокус Сити Ҳолл”, муҳоҷирони тоҷик аз шаҳру ноҳияҳои гуногуни Русия гуфта буданд, ки санҷишу боздошт ва ихроҷи иҷбории тоҷикон афзуда, муносибати мардуму корфармоён бо онҳо тағйир ёфта, аз ҷониби пулис ва ҳатто мардуми оддӣ мавриди ҳамлаҳои лафзӣ ва ҷисмӣ қарор гирифтани муҳоҷирон бештар шудааст.

Дар чанд моҳи охир низ чанд тарҳи нави қонунҳое дар Русия пешниҳод ва қабул гардиданд, ки кор дар соҳаҳои гуногун барои муҳоҷиронро маҳдуд ва вазъи онҳо дар ин кишварро мушкилтар мекунанд.

Трамп аз тарҳи ишғоли Ғазза ва ихроҷи фаластиниҳо чӣ мехоҳад?

0

Қазияи Ғазза ва мардуми Фаластин пас аз омадани Доналд Трамп ба сари қудрат дар Амрико боз ҳам печидатар шудааст.

Пешниҳоди Доналд Трамп, раисҷумуҳури Амрико дар бораи кӯчонидани фаластиниҳо аз Навори Ғазза бо баҳонаи бозсозии он ва “ба як осоишгоҳи байналмилалии соҳилӣ, таҳти назорати Амрико табдил додани он” дар чанд рӯзи охир дар сатҳи байналмиллалӣ баҳсбарангез шуд.

Ин дақиқан ҳамон тарҳест, ки соле пеш аз сӯи домодаш Ҷаред Кушнер пешниҳод шуда буд ва ҳоло Трамп аз азмаш барои амалӣ кардани ин тарҳ гуфт.

Трамп ҳарчанд тарҳи кӯчонидани фаластиниҳо аз Ғаззаро ду ҳафта пеш ба миён гузошта буд, аммо масъалаи зери назорат гирифтани Навори Ғазза аз сӯи Амрико ҳангоми мулоқоти Трамп бо нахуствазири Исроил Бинёмин Натаняҳу садо дод.

Раисҷумҳури Амрико дар ҳамсӯӣ бо Исроил таъкид кард, ки “Пеш аз бозсозии Ғазза Ҳамос бояд аз байн бурда шавад.” Ӯ мегӯяд, “Навори Ғазза ба рамзи харобӣ ва бадбахтӣ табдил шуда ва зиндагӣ дар онҷо даҳшатнок шуда аст. Аҳолии махаллӣ набояд дар он ҷо бимонанд ва онро дигарбора обод кунанд, аз ин рӯ, бояд ба кишварҳое, ки бо дили пок мехоҳанд онҳоро қабул кунанд, бираванд ва дар хонаҳои зебо, дар амну осоиштагӣ зиндагӣ кунанд”.

Трамп идао кард, ки маблағи тарҳи пешниҳодияшро метавонад кишварҳои сарватманди минтақа бидиҳанд. Ӯ ишора кард, ки мардуми Фаластинро на танҳо ба Миср ва Урдун мешавад фиристод, балки ба кишварҳои дигар ҳам фиристода мешаванд, вале аз он кишварҳо ном набурд.

“Мо ҳама чизро, ҳама хонаҳои харобшударо ба хок яксон мекунем. Мо иқтисодеро месозем, ки мардумро бо ҷои кор ва хонаҳо таъмин кунад, танҳо дар сурате, ки фаластиниҳо барнагарданд. “Шумо ба он ҷо баргашта наметавонед. Дар акси ҳол, ҳама чиз боз такрор мешавад”, – мегӯяд президенти Амрико.

Ба иддаои Трамп, ҳадаф аз ин тарҳ таъмини субот ва бунёди як ҷомеаи зебо дар Ғазза аст. Ба гуфтаи ӯ, дар Ғазза на танҳо фаластиниҳо, балки “одамони тамоми ҷаҳон” зиндагӣ хоханд кард. Чун Ғазза “метавонад ба Ривера (соҳили баҳрӣ байни Фаронса ва Итолиё)-и Шарқи Наздик” табдил ёбад. 

Аммо ин иддаоҳои Трамп ҳам дар байни ҷомеаи арабӣ ва ҳам дар байни ҷомеаи байналмилалӣ ба вокунишҳои зиёд рбуарӯ шуд. Аз ҷумла, Урдун ва Миср, ки Трамп гуфт, фалистиноҳоро ба ин кишварҳо мефиристад, кӯчонидани фаластиниҳо ва идораи Ғазза аз сӯи Амрикоро ба шиддат рад карданд.

Ҳамзамон вазири корҳои хориҷии Арабистони Саудӣ низ ба ин гуфтаҳои расиҷумуҳури Амрико вокуниш нишон дод ва гуфт, ки мавзеъгирии мо дар баробари қазияи Фаластин қотеъона аст ва мо танҳо ҳалли ду давлат, Фаластин ва Исроилро қабул дорем на кӯчонидани фаластиниҳоро. 

Дар ҳамин ҳол Созмони Милали Муттаҳид бори дигар тарҳи Трампро ба шиддат интиқод ва рад кард ва гуфт, “ҳар гуна кӯчонидани иҷбории мардум аз Ғазза ба поккории қавмӣ баробар аст.” СММ низ роҳҳалро дар ташкили ду давлат мебинад. 

Дар ҳамин ҳол Фаронса, Олмон ва Бритониё низ ба ин изҳороти Трамп вокуниш карда, тарҳи кӯчонидани фаластиниҳоро кори ношуданӣ ва нодуруст шумориданд. 

Вазири корҳои хориҷии Олмон Анналена Баербок таъкид кард, ки сулҳ дар Ховари Миёна бо роҳи гуфтушунид дар асоси принсипи ду давлат таъмин хоҳад шуд.

Баербок гуфт, Ғазза мисли соҳили Ғарбӣ ва Байтулмуқаддаси Шарқӣ қаламрави Фаластин аст ва ҳушдор дод, ки ихроҷи иҷбории ғайринизомиён қавонини байналмилалии башардӯстонаро нақз мекунад ва нафрати бештарро дар минтақа паҳн хоҳад кард.

Ҳамзамон вазири олмонӣ таъкид кард, ки Созмони Милали Муттаҳид, Иттиҳоди Аврупо ва Гурӯҳи давлатҳои ҳафтгона пайваста мухолифи сохтмони шаҳракҳои Исроил (дар заминҳои Фаластин)  мебошанд.

Ин изҳороти Трамп ҳатто дар дохили Амрико баҳсбарангез шуд ва чанде аз сенаторҳо дар Конгрес ин тарҳро зери интиқоди шадид қарор доданд.  

Ҳазорҳо корманди давлати собиқи Афғонистон беиҷозати Толибон ҳаққи сафар надоранд

0

Бар асоси як номаи расмии Толибон дар соли 2025, зиёда аз 8 ҳазор нафар аз афрод ва кормандони давлатии пешини Афғонистон ҳаққи хориҷ шудан аз ин кишварро надоранд.

Дар ин нома, ки аз тарафи Раёсати назорат ва таъқиби фармонҳои Толибон омода шудааст, таъкид шуда ки ин афрод бо сабаби доштани даҳҳо сафҳа парванда ҷиноӣ ҳаққи хуруҷ аз кишварро надоранд.

Ҳайбатуллоҳ Охундзода, раҳбари Толибон, дар фармонаш такид карда, ки ин афрод бе иҷозати хаттии ӯ ҳаққи хуруҷ аз Афғонистонро надоранд.

Дар ин мактуб омадааст, ки агар мақомҳои Толибон низ парвандаҳои маъмурӣ ва ҷиноӣ дошта бошанд, бидуни иҷозати раҳбари Толибон ҳаққи хуруҷ аз кишварро надоранд.

Таҳлилгарони афғонистонӣ мегӯянд, ин дарҳоле аст, ки Толибон пас аз ба қудрат расидан эълон карда буданд, ки мақомҳои давлатии пешини Афғонистонро “ъафв” карданд, ҳоло бошад барои онҳо садҳо сафҳа парванда сохтаанд.

Бархе аз расонаҳои мухолифи Толибон, хабар доданд, ки чанде пеш як гурӯҳи ҳакерӣ садҳо сафҳа аз санадҳои чандин вазоратҳои муҳими Толибон, аз ҷумла Раёсати таъқиби фармонҳоро дар интернет нашр кардааст.

Дар мактуби раҳбари Толибон дар бораи чузъиёти парвандаҳои мақомҳои пешин иттилоот дода нашудааст, вале ба гуфтаи бархе собиқ кормандони давлатии ҳукумати Ашраф Ғанӣ, чунин ба назар мерасад, ки раҳбарони имрӯзаи Афғонистон мехоҳанд мақомҳои пешинро бо иттиҳомоти мухталиф гунаҳкор кунанд.

Бар асари тирпарронӣ дар мактабе 10 нафар кушта шуд

0

Бар асари тирпарронӣ дар мактабе дар шаҳри Эребруи кишвари Шветсия 10 нафар кушта шудааст. 

Гуфта мешавад, ин ҳодисаи мудҳиш 200 км дуртар аз шаҳри Стокҳолм, пойтахти Шветсия дар муассисаи таълимӣ барои калонсолон, ки дар паҳлуи он мактаби кӯдакона ҷойгир буд, рух додааст. 

Нашряиҳои маҳалӣ дар аввал танҳо аз марги 6 нафар хабар доданд аммо дертар пулис расман кушта шудани 10 нафрро тасдиқ кард, ки дар байни кушташудагон худи муҳоҷим низ ҳаст. 

Ҳодиса тахминан соати 13:00 ба вақти маҳаллӣ дар як маркази таълимӣ барои калонсолон бо номи “Комвукса” ба вуқуъ пайваст. Гуфта мешавад, дар ин муассиса асосан онҳое таҳсил мекардаанд, ки мактаби ибтидоӣ ва миёнаро хатм накардаанд. Муҳоҷим дар ҳоле аз силоҳи оташфишон истифода бурда, ки барои истифодаи он иҷозатнома доштааст. 

Пулис то ҳол ҳувияти муҳоҷимро ошкор накарда аст. Танҳо ҳаминқадар маълум аст, ки аз пеш муҳоҷим дар қайди пулис набуда аст ва дар танҳоӣ амал карда, аъзои кадом гурӯҳу созмоне ҳам нест. Ҳамчунин пулис то ҳол дар ин ҳамла ягон ангезаи террористиро ошкор накардааст. 

Тоҷикистон: САҲА наметавонад раванди интихоботро назорат кунад

0

Мақомоти Тоҷикистон ба кормандони Созмони Амният ва Ҳамкории Аврупо додани аккредитатсияро замонат надодааст.

Дар ин бора САҲА 4-уми феврали соли ҷорӣ дар сомонаи расмии худ хабар додааст. Ба иттилои ин ниҳоди байналмилалӣ, мақомоти Тоҷикистон ба кормандони САҲА аккредитатсияро замонат надодаанд ва нозирони ин созмон наметавонанд бар раванди интихоботи парлумонии кишвар назорат кунанд.

“Мо хеле нороҳатем, ки назорати мо бар раванди интихоботи парлумонии ояндаи Тоҷикистон ғайримумкин шудааст”, мегӯяд мудири дафтари САҲА оид ба ниҳодҳои демократӣ ва ҳуқуқи инсон (ODIHR) Мария Телолион.

Гуфта мешавад, бо вуҷуди он ки шуруи маъмурияти назорат бар ин интихобот аз 22-уми январ шуруъ шуда буд, вале то ҳол кормандони САҲА натавонистаанд иҷозати фаъолият дарёфт кунанд.

Интихоботи парлумонии Тоҷикистон имсол 2-уми март баргузор мегардад. Дар интихоботи парлумонии имсол Ҳизби сотсиал-демоктрат, ки дар интихоботҳои гузашта фаъол буд, ширкат намекунад. Дигар ҳизбҳои сиёсӣ дар Тоҷикистон вакилони худро барои номзадӣ пешниҳод хоҳанд кард.

Қарор аст мардум вакилони худро барои Маҷлиси Олӣ ва Маҷлиси намояндагон интихоб кунанд, вале ба гуфтаи мунтақидони Ҳукумат ва таҳлилгарон, тамомии ҳизбҳои дигар бо ҳизби ҳоким ҳамсу буда ва мустақил нестанд.

Коршиносони мунтақид низ бар ин назаранд, ки номзадҳои парлумонӣ ба хотири истиқлол надоштан наметавонанд садои мардум бошанд ё дар қонунгузориҳои кишвар саҳми мутсақим дошта бошанд. Чун, ба гуфтаи онҳо, ба далели пайравии ин ҳизбҳо аз ҳизби ҳоким тамомии қонунҳо ва тарҳҳое, ки ба тасвиб мерасанд, ба манфиати ҳизби ҳоким ҳастанд.

Дар гузориши САҲА омадааст, ки ҳама кишварҳои узви ин созмон, арзиш ва самаранок будани назорати “Дафтари САҲА оид ба ниҳодҳои демократӣ ва ҳуқуқи инсон”-ро ба расмият мешиносанд. Ин созмон мегӯяд, барои назорати раванди интихоботҳо барои ҳама кишварҳо равиши ягона ва дақиқро ба кор мегирад.

Ҳукмҳои сангини чеҳраҳои шинохта ва як модари тоҷик

0

Додгоҳи олии Тоҷикистон 8 нафар аз чеҳраҳои шинохтаи кишвар бо шумули як модари соҳиби ду фарзанди хурдсолро барои солҳои тӯлонӣ равонаи зиндон кард.

Мурофиаи ахири додгоҳии онҳо 5-уми феврали соли ҷорӣ пушти дарҳои баста ва бидуни иштироки пайвандону рӯзноманигорон баргузор гардид.

Тибқи иттилои Радиои Озодӣ ҳукмҳо чунинанд:

  • Ҳамроҳхон Зарифӣ, вазири собиқи корҳои хориҷии Тоҷикистон – 27 сол зиндон бо мусодираи амвол;
  • Саидҷаъфар Усмонзода, раиси пешини Ҳизби демократ ва вакили собиқи порлумон – 27 сол зиндон бо мусодираи амвол;
  • Акбаршо Искандаров, собиқ раиси Шӯрои олии Тоҷикистон – 18 сол зиндон ва қисман мусодираи амвол;
  • Шокирҷон Ҳакимов, ҳуқуқдони варзида ва муовини аввали раиси Ҳизби сотсиал-демократ – 18 сол зиндон;
  • Аҳмадшо Комилзода, рӯзноманигор ва муовини пешини раиси Ҳизби демократи Тоҷикистон – 18 сол зиндон;
  • Нурамин Ғанизода, сарҳанги бознишастаи амният – 18 сол зиндон;
  • Ҷамшед Боев, сарҳанги бознишастаи амният – 18 сол зиндон;
  • Абдулфайз Атоӣ, сардори пешини як раёсати ВКХ – 17 сол зиндон;
  • Рухшона Ҳакимова, хабарнигори тоҷик ва бародарзодаи Шокирҷон Ҳакимов – 8 сол зиндон.

Додгоҳи олии Тоҷикистон дар умум ин афродро ба кӯшиши бо зӯр гирифтани ҳукумат, барангехтани кинаву адоват, қаллобӣ ва хиёнат ба давлат гунаҳкор кардааст.

Назари чеҳраҳои шинохта, наздикон ва вакилони мудофеашон дар мавриди ҳукмҳои сангин то ҳол дастрас нест. Аммо дар мурофиаҳои гузашта, ки додситон аз додрас ва муовини якуми раиси Додгоҳи олии Тоҷикистон Шавкат Лутфуллозода барояшон аз 17 то 30 соли зиндонро талаб карда буд, онҳо худро бегуноҳ хонда, гуфта буданд, ки муфаттишон барои қабули иттиҳомот болояшон фишор овардаанд ва аз додгоҳ талаб карда буданд, ки озодашон кунад.

Гуфта мешавад, боздошти ин чеҳраҳои шинохта пас аз боздошти Саидҷаъфар Усмонзода, раиси собиқи ҲДТ ва вакили собиқи парлумон аз 12-уми июни соли 2024 оғоз ёфт. Собиқ додситони кулли кишвар Юсуф Раҳмон ҳангоми дархости бекор кардани дахлнопазирии вакилии ӯ аз парлумон гуфта буд, ки парвандаи ҷиноятӣ бо иттиҳоми “ғасби ҳокимият” ба зидди Саидҷаъфар Усмонзода ва чанд нафари дигар ҳам кушода шудааст. Инчунин Юсуф Раҳмон дар моҳи августи соли гузашта гуфта буд, ки “боздоштшудаҳо зиёданд”, аммо то ҳол номи нуҳ нафари онҳо дастраси расонаҳо шудааст.

Дар миёни гумонбарони парвандаи пурсару садои “табаддулот” ягона зан Рухшона Ҳакимова, хабарнигори тоҷик ва бародарзодаи Шокирҷон Ҳакимов мебошад, ки додситонӣ нисбати ӯ бо моддаи “хиёнат ба давлат” (моддаи 305-и Кодекси ҷиноятии Тоҷикистон) парвандаи ҷиноӣ боз карда буд.

То ҳол маълум нест, мақомот чаро ин рӯзноманигорро бо ин иттиҳомоти сангин кунаҳкор кардаанд, аммо як манбаи наздик ба тафтишот парвандаи Рухшона Ҳакимоваро ба пурсише “дар мавриди нуфузи Чин дар Тоҷикистон” рабт дода, гуфтааст, ки “баъзе аз чеҳраҳои боздоштшуда, аз ҷумла Саидҷафар Усмонзода ва Шокирҷон Ҳакимов дар он пурсиш назар додаанд”.

Рухшона Ҳакимова то эълони ҳукм бо сабаби фарзанди хурдсол ва ширхора доштан дар озодӣ қарор дошт, аммо асноду мадорикашро мақомот гирифта буду ҳаққи тарки ҷойи зист ва суҳбат бо расонаҳоро надошт.

Гуфта мешавад, ин модар ва рӯзномагори тоҷикро пас аз эълони ҳукм аз толори додгоҳ ба ҳабс гирифтанд ва додрас нигоҳубини фарзандонашро, ки яке дувунимсола ва хурдиаш ҳамагӣ даҳмоҳ дораду ширхора аст, ба уҳдаи наздиконаш вогузоштааст.

Пас аз эълони ин хабар мухолифон ва созмонҳои ҳуқуқӣ ҳукми Рухшона Ҳакимоваро маҳкум карда, озодии беқайду шарти ӯро талаб кардаанд.

Аммо ҳукумати Тоҷикистон талаби мухолифонашу созмонҳои ҳуқуқиро ҳамеша нодида гирифта, сол ба сол ҳабсу фишор болои дигарандешонро бештар мекунад. Ҳоло дар зиндонҳои режими Раҳмонов садҳо фаъол, рӯзномагор, ҳомии ҳуқуқ, мухолифу дигарандеш бо иттиҳомоти сохта қарор доранду адои ҳукм мекунанд.

Боздошти боз як узви фаъоли “Гурӯҳи 24” дар Туркия

0

Фаъоли сиёсӣ ва узви Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24 “Фирӯз Бобоев (маъруф ба Зайд Бобоев) бори дувум аст, ки аз ҷониби кормандони ҳифзи ҳуқуқи Туркия боздошт мешавад.

Бино ба иттилои “Гурӯҳи 24”, ин фаъоли сиёсӣ рӯзи 23-уми январи соли ҷорӣ боздошт ва ба маркази истирдоди интиқол ёфтааст. Ҳоло вакили дифоаш барои истирдод нашудани ӯ ба Тоҷикистон талош дорад.

Боздошти ин узви “Гурӯҳи 24” дар ҳоле сурат мегирад, ки ӯ дорои иқомати муваққатии кишвари Туркия буда, аз соли 2016 дар Туркия ба унвони паноҳандаи сиёсӣ зиндагӣ дорад ва номаш аз соли 2018 дар дафтари Комисарияти Олии Созмони Миллал, дар умури паноҳандагон ҳамчун паноҳандаи сиёсӣ сабт гаштааст.

Дар ҳамин ҳол Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи-24” аз тамоми созмонҳои ҳомии ҳуқуқи инсон ва кишварҳои демократӣ даъват намудааст, ки ҳарчи зудтар дар ин қазия дахолат ва барои озодии Бобоев Фирӯз талош кунанд. Чун кишвари Туркия ҷои амн барои озодандешон нест ва ҳар дақиқа имкон дорад Бобоевро ба Тоҷикистон истирдод кунанд ва дар кишвар имкон дорад ӯро барои солҳои тӯлонӣ равонаи зиндон кунанд.

Гуфта мешавад, мақомоти Туркия бори аввал Бобоевро бо дархости режими Раҳмонов моҳи августи соли 2024 боздошт намуда, беш аз 2 моҳ дар маркази истирдодии шаҳри Чанқалла нигоҳ дошта буданд.

Ёдовар мешавем, ки Суҳроби Зафар, раҳбари Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24” 10-уми марти соли 2024 ва Насим Шарипов, фаъоли ин гурӯҳ 23-уми феврали соли ҷорӣ дар Туркия – кишваре, ки соли 2015 раҳбари ин гурӯҳ Умаралӣ Қувватов ба қатл расида буд, беному нишон гашта буданд.

Дертар Додситонии кулли Тоҷикистон дар Душанбе будани онҳоро тасдиқ кард ва моҳи октябри соли 2024 Додгоҳи олии Тоҷикистон Насимҷон Шариповро ба 20 ва Суҳроби Зафарро ба 30 соли зиндон маҳкум кард.