Даргириҳо байни мардум ва нерӯҳои амниятӣ дар Зоҳидон

-

03/03/2023

Намоядаи Ваколатдори ҳукуқи инсони Тоҷикистон дар маҳбас бо се тан аз рӯзноманигорони зиндонӣ мулоқот кардааст.

Зилола Икромова, як масъули ин идора рӯзи 17-уми феврал дар Муасисаи ислоҳии ЯС3/4 ё маъруф ба “Якум Советский” бо рӯзноманигорони зиндонӣ Абдуллоҳ Ғурбатӣ, Далери Имомалӣ ва Завқибек Саидаминӣ вохӯрда, аз шарту шароити нигоҳдории онҳо пурсон шудаанд.

Хонум Икромова дар суҳбат бо “Азия-Плюс” гуфтааст, ки саломатии рӯзноманигорон хуб аст, аммо аз рафти суҳбат маълум гардидааст, ки кам-кам онҳо месулфиданд ва касалии грипп ё шамолхӯрдагӣ доранд.

Ин масъули идораи Ваколатдори ҳуқуқи инсон ба бемории сил гирифтор шудани Далери Имомалиро рад кард.

Инчунин ба иддаои Икромова рӯзноманигорон аз шарту шароит ва тарзи нигоҳдорӣ дар муассисаи ислоҳӣ шикоят накардаанд.

Аммо намояндаи Ваколатдор аз вазъи саломатии Завқибек Саидаминӣ чизе нагуфтааст. Ин дар ҳолест .ки бародари Завқибек Саидаминӣ рӯзи 17-уми декабри соли 2022 дар саҳифаи фейсбукияш хабар дода буд, ки “саломатиии бародараш хуб нест”.

Зилола Икромова мегӯяд, ки Далеру Абдуллоҳу Завқибекро дар толори фарҳангии маҳбас дидаанд. “Онҳо ба чорабинии фарҳангӣ бахшида ба таҷлили Рӯзи Артиши миллӣ ҷалб шуда буданд. Абдуллоҳ Ғурбатӣ ба ҳайси баранда омодагӣ медид ва Далери Имомалӣ дар вафси Ватан-Модар шеър қироат мекард”, – гуфт Икромова.

Зилола Икрамова мегӯяд, рӯзноманигорон дар робита ба шиканҷа дар маҳбас шикоят накарданд ва илова кард, ки раванди баррасии парвандаи ҷиноятӣ ба ваколати онҳо дахл надорад, “чунки мо танҳо барои ҳифзи ҳуқуқи маҳкумшудагон дар муассисаи ислоҳӣ санҷиш гузаронидем”.

Ин дар ҳолест, ки хабари шиканҷа шудани рӯзноманигорони зиндонӣ пештар расонаӣ шуда буд. Аз ҷумла, Абдусаттор Пирмуҳаммадзода бо навиштани нома аз зиндон аз шиканҷа шуданаш хабар дода буд.

Як масъули Ваколатдори ҳуқуқи инсон дар Тоҷикистон гуфта буд, ки дар бораи шиканҷа шудани рӯзноманигор Абдусаттор Пирмуҳаммадзода аз расонаҳо огоҳ шудааст, аммо касе аз наздикони рӯзноманигор ба онҳо муроҷиат накардаанд.

Дар ҳамин ҳол Зилола Икромова мегӯяд, ки бо Абдусаттор Пирмуҳаммадзода шахсан вонахӯрдааст ва намояндагони дигари ин ниҳод шояд бо ӯ вохӯрда бошанд.

Ваколатдори ҳуқуқи инсон дар Тоҷикистон тақрибан дар кишвар ҳеҷ таъсире надошта, дар аксар ҳолат аз манофеи ҳукумат ҳимоят мекунад. Дар гузашта бо вуҷуди хабари шиканҷа ва шароити бади зиндониёни сиёсӣ дар маҳбас, Омбудсмен баъд аз вохӯрӣ бо баъзе аз зиндониён гуфта буд, ки зиндониёни сиёсӣ ҳеҷ мушкилие надоранд.

Ёдовар мешавем, ки мақомоти Тоҷикистон дар як соли охир Далери Имомалӣ, Абдуллоҳ Ғурбатӣ, Завқибеки Саидаминӣ, Улфатхоним Мамадшоева, Муҳаммади Султон, Хушрӯз Ҷумъаев ва Абдусаттор Пирмуҳаммадзодаро бо иттиҳомоти сохта, аз ҷумла расондани иттилои дурӯғ ва ҳамкорӣ бо созмонҳои мамнӯъ гунаҳкор намуда, онҳоро барои аз 7 то 20 сол ба зиндон маҳкум карданд.

Созмонҳои байналмилалии ҳомии ҳуқуқ ин рӯзноманигоронро бегуноҳ медонанд ва озодии онҳоро аз мақомоти Тоҷикистон талаб доранд, аммо мақомоти кишвар ҳамеша ин талаби созмонҳоро нодида мегирад.

Вокуниши тоҷикон ба сафари Мишустин ба Тоҷикистон

Аз ҷониби

-

03/03/2023

Аммо Назаралӣ Пирназаров мегӯяд, “фикр намекунам, ин сафар дар ҷавоб ба сафари Энтони Блинкен сурат гирифта бошад, чун ки омодагиҳо барои ин сафари Раиси Ҳукумати Русия ба Тоҷикистон аз ноябри соли гузашта оғоз шуда буд ва гуфта мешуд, дар моҳҳои январ-феврал бояд анҷом шавад.”

Фаъолони ҷомеаи мадании Тоҷикистон дар вокуниш ба сафари Раиси Ҳукумати Русия ба Тоҷикиситон мегӯянд, ки ҳадаф аз он ҳифзи манфиатҳост.

Сиёсатшиноси тоҷик

Ҳамзамон Ҳомид Хостихудоев бар ин назар аст: 1. Агар ҳадафаш содда мебуд, бо телефон ҳам ҳал мешуд. 2. Ва албатта барои ҳамкории судманди дуҷониба. 3.Замони муосир хеле мураккаб аст, пешгӯишавнда нест.

Абдулҳамид Асрор бошад таъкид мекунад: Давлатҳои бузург барои ноил шудан ба ҳадафҳои сиёсии худ тамоми воситаҳоро истифода мебаранд ва Русия мехоҳад мақомашро дар Осиёи Марказӣ аз даст надиҳад. Михаил Мишустин барои мустаҳкам кардани робитҳо бо Осиёи Марказӣ, аввал Тоҷикистонро интихоб кардааст, зеро Тоҷикистон дар Осиёи Марказӣ аз ҷиҳати ҷойгиршавии ҷуғрофиаш мақоми махсуси геосиёсӣ дорад.

Ба сурати хулоса, назари ин сиёсатшиноси ҷавон ҳам дар робита ба ин сафар он аст, ки Раиси Ҳукумати Русия масъули блоки иқтисодии кишвар аст ва дирӯз ҳам дар шаҳри Душанбе нишасте зери унвони “Шарикии тиҷоратӣ ва сармоягузории Русия ва Тоҷикистон” гузаронида шуд ва Михаил Мишустин дар он ширкат ва суханронӣ ҳам кард. Инчунин “дар паҳнои пасошӯравӣ равандҳои қаблан тасаввурнопазир ҷараён доранд ва сабаби асосии онҳо оғози ҷанг миёни Русия ва Украина мебошад…”

Гуфта мешавад, вазирони корҳои хориҷии кишварҳои Осиёи Марказӣ дар охири феврали соли 2023 дар шаҳри Остона, пойтахти Қазоқистон бо ҳамтои амрикоияшон дар қолаби С5+1 мулоқот карданд. Дар ин мулоқот Энтони Блинкин гуфт, ки 25 миллион доллар ба шариконашон дар Осиёи Марказӣ кумак мекунанд.

Кишварҳои Осиёи Марказӣ, ки давоми беш аз сад соли ахир ба хилватгоҳи Русия табдил шудаанд, Кремлин дар гузашта ҳар тавре хост аз онҳо ба нафъи худаш истифода кард, аммо ҳоло дар ин замони барояш хеле ҳассос намехоҳад, ки ин минтақаро ба осонӣ аз даст бидиҳад.

Бо ин вуҷуд, дар як соли ахир, он ҳам замоне, ки Русия дар ҷанг бо Украина хеле заиф шудааст, вазъият хеле фарқ кардааст. Вокунишҳои расмӣ ва ғайри расмии Сарони Кишварҳои Осиёи Марказӣ ҳам дар ин муддат нишон медиҳанд, ки дигар намехоҳанд умрбод вобастаи Русия бошанд.

Мулоқоти Қоҳир Расулзода бо Михаил Мишустин

Аз ҷониби

-

03/03/2023

Раиси ҳукумати Русия Михаил Мишустин зимни як сафари расмӣ дирӯз, 2-уми марти соли 2023 вориди Тоҷикистон шуд.

Субҳи имрӯз, 3-уми марти соли 2023 Нахуствазири Тоҷикистон Қоҳир Расулзода бо Нахуствазири Русия Михаил Мишустин дар шаҳри Душанбе мулоқот кард ва ҷонибҳо дар бораи ҳамкориҳои иқтисодӣ ва тиҷоратӣ байни ду кишвар суҳбат карданд.

Шоми дирӯз ин ҳайъати воломақоми Русияро нахуст Эмомалӣ Раҳмон ба ҳузур пазируфт ва “ҷонибҳо доираи васеи масъалаҳои шарикии стратегӣ ва муносибатҳои ҳампаймонии Тоҷикистону Русияро мавриди баррасӣ қарор доданд.”

Гуфта мешавад, Михаил Мишустин, нахуствазири Русия ва раиси ҳукумати ин кишвар дар раъси як ҳайъати кишвараш дирӯз вориди Тоҷикистон шуд. Ин сафар ба муддати ду рӯз идома меёбад.

Субҳи имрӯз Эмомалӣ Раҳмон бо Роҳбари Ҷумҳурии Тотористон Рустам Минниханов, ки дар рикоби Михаил Мишустин вориди Тоҷикистон шуда буд, дар алоҳида мулоқот кард.

Бар асоси аксу наворҳои нашршуда аз ин мулоқотҳо, ба назар мерасад, Эмомалӣ Раҳмон аз мулоқотҳо хеле хушҳол аст ва дар замоне ки Кремлин дар шароити хеле сахти таҳримҳо қарор дорад, бо истифода аз ҳолатҳои заъфу тангдастӣ хеле суд гирифтааст.

Тағйироти кадрӣ дар Вазорати саноат ва Дастгоҳи Президент

Аз ҷониби

-

02/03/2023

Муовинони вазорати саноат ва технологияҳои навини Тоҷикистон аз вазифа барканор ва баҷои онҳо кадрҳои нав таъйин карда шуд.

Бино ба иттилои расмӣ, субҳи имрӯз бо қарорҳои раиси Ҳукумати Тоҷикистон Қурбонзода Исоҷон Ятим ба курсии муовини якум, Назар Азиз Савзалӣ ба курсии муовин ва Сафарзода Бахтиёр Хайрулло ба курсии Солеҳзода Умед Абдулло, акнун собиқ муовини вазири саноат ва технологияҳои нави Тоҷикистон такия заданд.

Инчунин тибқи қарори дигари Эмомалӣ Раҳмон Нуриддинзода Аҳлиддин Нуриддин муовини вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон таъин карда шуд.

Гуфта мешавад, тибқи ду амри дигари Президенти кишвар Қурбонзода Исоҷон Ятим бо сабаби ба кори дигар гузаштан аз вазифаи сардори раёсати рушди инфрасохтори Дастгоҳи иҷроияи Президенти Тоҷикистон озод ва ҷои вай дар ин курсӣ Қурбонзода Суҳайлӣ Кароматулло таъйин гардид.

Оғози даъвати баҳорӣ барои хидмати ҳарбӣ дар Тоҷикистон

Аз ҷониби

-

02/03/2023

Бо фармони Презеденти Тоҷикистон даъвати баҳорӣ ба сафи қувваҳои мусаллаҳ барои ҷавонписароне, ки ба синнӣ 18-солагӣ қадам гузоштаанд, оғоз шуд.

Бино ба иттилои расмӣ, 1-уми марти соли 2023, Президенти Тоҷикистон фармон дод, ки Хизматчиёни ҳарбие, ки муҳлати муқарраргардидаи хидмати ҳарбиро адо намудаанд…, моҳҳои апрел-майи соли 2023 ба эҳтиёт рухсат карда шаванд.

Инчунин тибқи ин фармон, моҳҳои апрел-майи соли 2023 мардони то рӯзи даъват ба синни 18 расида, инчунин шаҳрвандони синни калонтари Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ҳуқуқи ба таъхир андохтани муҳлати даъват ё озод будан аз даъват ба хизмати ҳарбиро надоранд, барои хидмат даъват карда шаванд.

Бо вуҷуди он ки ҳамасола пеш аз оғози даъвати ҷавонон ба сафи қувваҳои мусаллаҳи кишвар ва дигар ниҳодҳои расмӣ таъкид карда мешавад, ки бидуни зӯрӣ ва хушунат даъватшавандагонро ҷалб кунанд, вале бо гузашти 30 сол аз оғози ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон ҳамоно “облава”-и ҷавонон дар кӯчаву хиёбонҳо, мактабу донишгоҳҳо ва дигар ҷойҳои ҷамъиятӣ идома дорад.

Гуфта мешавад, даъватшавандагон ба сафи Қувваҳои мусаллаҳ, дар қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллӣ, Гвардияи миллӣ, қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилӣ, қӯшунҳои мудофиаи граждании Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданӣ, бригадаи посбоникунандаи сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи ва баталиони кишоварзии Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон адои хидмат мекунанд.

Сафари нахуствазири Русия ба Тоҷикистон

Аз ҷониби

-

02/03/2023

Раиси Ҳукумати Федератсияи Русия бо як сафари корӣ вориди Душанбе шуд. Ҳадаф аз ин сафар баррасӣ ва таҳкими ҳамкориҳои дуҷониба гуфта мешавад.

Бино ба иттилои расмӣ, имрӯз, 2-уми марти соли 2023 Михаил Мишустин, нахуствазири Русия ва раиси ҳукумати он бо як сафари дурӯза озими шаҳри Душанбе гардида, дар бораи ҳамкориҳои иқтисодӣ ва тиҷоратии дуҷониба бо сарвазири кишвар Қоҳир Расулзода дидор ва гуфтугӯ мекунад.

Пеш аз ин сафар, муовини вазири корҳои хориҷии Тоҷикистон Содиқ Имомӣ бо муовини вазири корҳои хориҷии Русия Михаил Галузин мулоқот карда, “масъалаҳои омодагӣ ба сафари кории Раиси Ҳукумати Федератсияи Россия М. Мишустинро ба Ҷумҳурии Тоҷикистон 2-3 марти соли ҷорӣ муҳокима намуданд.”

Қарор аст, тайи ин сафари дурӯза раиси нахуствазири Русия бо раиси Ҳукумати Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ва писараш Рустами Эмомалӣ, шаҳрдори Душанбе ва раиси палатаи болои парлумони кишвар ҳам мулоқот кунад.

Ҳелсинки аз мақомоти тоҷик озодии Абдуллоҳро талаб карад

Аз ҷониби

-

02/03/2023

Кумитаи Ҳелсинкии Норвегия бо нашри як баёния аз мақомоти Тоҷикистон талаб кард, ки дар бораи макони будубоши Абдуллоҳи Шамсиддин маълумот диҳад.

Дар баёнияи Кумитаи Ҳелсинкии Норвегия, ки имрӯз, 02-юми март нашр шудааст, Берит Линдеманн, дабири кулли ин кумита мегӯяд: “мақомоти Тоҷикистон бояд фавран макони будубоши Абдуллоҳи Шамсиддинро ошкор кунанд ва шарҳ диҳанд, ки чаро аз замони парвозаш ба Душанбе аз ӯ хабаре нест”.

Хонум Линдеманн таъкид мекунад, ки “агар ӯро дар ҳабс нигоҳ медоранд, Душанбе бояд ба ӯ айбҳои ҷиддие эълон кунад ё фавран озод кунад. Дар ҳар сурат, ӯ бояд ба вакили мудофеъ таъмин шавад”.

Дар баёнияи ин кумита омадааст, ки Абдуллоҳи Шамсиддин аз наздикони Муҳиддин Кабирӣ, раиси ҲНИТ ва писари Шамсиддини Саид узви аршади ин ҳизб мебошад ва ба ин хотир робитаи наздики ӯ бо Муҳиддин Кабирӣ Абдуллоҳро дар хатари бештари шиканҷа ва дигар бадрафторӣ қарор медиҳад.

Кумитаи Ҳелсинкии Норвегия мегӯяд, ки ҲНИТ соли 2015 дар пасманзари саркӯби бераҳмонаи озодандешон ва поймол шудани ҳуқуқи башар аз ҷониби мақомоти Тоҷикистон ғайриқонунӣ ва ифротӣ эълон шуд ва аз он замон садҳо узви ин ҳизб бо иттиҳоми сохта зиндонӣ шуданд. Солҳои ахир вазъи ҳуқуқи башар дар Тоҷикистон боз ҳам бадтар шуд ва мақомот пайваста пайвандон ва аъзои хонаводаи мухолифон, фаъолон ва ҳатто вакилони мудофеъро таъқиб мекунанд.

Дар баёния ҳамчунин гуфта мешавад, ки дар солҳои ахир Тоҷикистонро буҳрони сартосарии ҳуқуқи башар фаро гирифта, мақомот садҳо мухолифон, фаъолон ва рӯшанфикрони осоишта, аз ҷумла ҳуқуқшиносон, рӯзноманигорон ва дигаронро бо иттиҳоми сохтаи дорои ангезаҳои сиёсӣ ба зиндон андохтаанд. Мақомот бархеро рабуданд, қисме аз онҳо нопадид шуданду ва бархе аз мухолифони сиёсӣ ва дигарандешонро куштанд. Режим озодии баёнро амалан аз байн бурд, матбуотро бераҳмона саркӯб кард ва ҳамагуна фаъолияти сиёсиро ғайриқонунӣ эълон кард.

Кумитаи Ҳелсинкии Норвегия мегӯяд, ки “беҷазоӣ барои нақзи дағалонаи ҳуқуқи инсон як меъёр боқӣ мондааст ва шиканҷа як хусусияти маъмулии системаи иҷрои ҷазо мебошад”.

Дар ҳамин ҳол, Мариус Фоссум, намояндаи Кумитаи Ҳелсинки Норвегия дар Осиёи Марказӣ дар суҳбат ба Azda.tv гуфт, ки “Абдуллоҳи Шамсиддин қурбонии амали мақомоти тоҷик шудааст. Мақомот ба таври мунтазам аъзои хонавода ва наздикони рақибони сиёсии худро мавриди ҳадаф қарор медиҳад. Солҳост мақомоти Тоҷикистон барои қасос гирифтан аз дигарандешон, хешовандони онҳоро мавриди ҳамла қарор дода, онҳоро озор медиҳанд ва зиндонӣ мекунанд.”

Мариус Фоссум дар идома мегӯяд: “Ба мо гуфтанд, ки қабл аз ихроҷи Абдуллоҳ мақомоти тоҷик олмониҳоро итминон дода буданд, ки алайҳи Абдуллоҳи Шамсиддин парвандаи ҷиноӣ боз нашудааст, аммо худи ҳамон далел, ки баъди бозгашташ ба Тоҷикистон аз ӯ чизе нашунидааст, равшан нишон медиҳад, ки онҳо барои ӯ нақша доранд. Ва ин собит мекунад, ки дар чунин масъалаҳо ба мақомоти Тоҷикистон бовар кардан мумкин нест”.

Фоссум аз шарикони байналмилалии Тоҷикистон даъват кард, ки ба Душанбе дар мавриди маълум намудани макони будубоши Абдуллоҳи Шамсиддин фишор оваранд ва раҳоии ӯро талаб кунанд.

Ёдовар мешавем, ки мақомоти Олмон 18-уми январи соли ҷорӣ Абудллоҳи Шамсиддинро ба далели камбуд дар асноди буду бош ва адами ифшои ҳувият аз Олмон ба Тоҷикистон ихроҷ кард. Гуфта мешавад Абдуллоҳ пас аз ихроҷ аз Олмон дар Фурӯдгоҳи байналмилалии шаҳри Душанбе тавассути мақомоти тоҷик боздошт ва ба ҷои номаълум бурда шуд.

Пас аз ихроҷи ӯ то кунун чандин гирдиҳамоӣ ва эътирозҳое аз ҷониби мухолифин ва ҳамкорону дӯстони олмонии Абдуллоҳ сурат гирифт. Борҳо аз мақомоти расмии Тоҷикистон хоста шуд, ки макони буду боши ӯро эълон кунанд. Аммо мақомоти тоҷик то кунун хомӯшанд, касе аз ӯ ҳарфе намезанад. Ҳатто дар нишастҳои матбуотӣ ҳам ВКД ва ҳам додситонии кул аз куҷо будани Абдуллоҳ изҳори бехабарӣ карданд.

Давоми чанд рӯзи ахир шуморе аз мухолифони ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон дар кишварҳои аврупоӣ бо баргузории як иқдоми ҳамагонӣ дар шабакаҳои иҷтимоӣ мехоҳанд, таваҷҷуҳи мақомоти Тоҷикистон ва созмонҳои байналмилалии ҳуқуқи башарро ба қазияи фаъоли сиёсӣ Абдуллоҳи Шамсиддин ҷалб кунанд.

Лимити барқ кай бардошта мешавад?

Аз ҷониби

-

02/03/2023

Бо фаро расидани фасли баҳору гарм шудани ҳаво дар Тоҷикистон то ҳол барқ ба сокинон бо лимит дода мешавад.

Нозирҷон Ёдгорӣ, сухангӯи “Барқи тоҷик” ба “Азия-Плюс” гуфтааст, ки “ҳоло маълум нест, ки то ҷашни Наврӯз маҳдудияти интиқоли барқ дар Тоҷикистон бардошта мешавад ва ё на”.

Ин дар ҳолест, ки рӯзи 13-уми феврали соли ҷорӣ Маҳмадумар Асозода, раиси ширкати “Барқи тоҷик” зимни нишасти хабарӣ гуфта буд, ки бо гарм шудани ҳаво ва ҳаҷми борону захира шудани об лимити барқ бардошта мешавад.

Нозирҷон Ёдгорӣ мегӯяд, ки маҳдудияти интиқоли барқ дар Тоҷикистон замоне бартараф мешавад, ки ҳаҷми об дар дарёи Вахш боло равад ва тавлиди нерӯи барқ талаботро қонеъ кунад.

Гуфта мешавад, расман аз 1-уми феврали соли 2023 барқ ба сокинон бо маҳдудият дода мешавад. Аммо сокинони кишвар аз миёнаҳои фасли тирамоҳ аз набуди барқ шикоят доранд.

Пештар аз ин, Эмомалӣ Раҳмон рӯзи 11-уми январи соли ҷорӣ бо як фармон “лимит”-и барқ дар кишварро бекор карда буд. Аммо ин фармони раисҷумҳур дер давом накард ва ширкати “Барқи тоҷик” онро бо баҳонаи камбуди истеҳсоли барқ бекор кард.

Сокинон мегӯянд, ки дар Тоҷикистон ба ҳадди кофӣ барқ истеҳсол мешавад, вале мақомдорон онро ба кишварҳои ҳамсоя, аз ҷумла Афғонистону Узбекистон мефурӯшанд.

Ҳатто Далер Ҷумъа, вазири энергетикаи кишвар зимни нишасти хабарии ниҳодаш гуфта буд, ки дар соли 2022 “Тоҷикистон 21 миллиарду 399,5 миллион кВт-соат нерӯи барқ истеҳсол намуд, ки ин баландтарин нишондиҳанда дар давраи фаъолияти низоми энергетикии мамлакат мебошад.”

Камбуди барқ дар Тоҷикистон яке аз мушкилотест, ки аз замони ба сари қудрат омадани Эмомалӣ Раҳмон, давоми 30 сол то ҳол ҳалли худро пайдо накардааст. Аммо фурӯши он ба хориҷи кишвар бемушкилие идома дорад.

Ба як фаъоли тоҷик дар Лаҳистон паноҳандагӣ надоданд

Аз ҷониби

-

02/03/2023