38.9 C
Dushanbe
Хона блог саҳифа 544

Шуруъи даъвати баҳории сарбозон ба сафи Қувваҳои мусаллаҳ

0

Имрӯз 1-уми апрел даъвати баҳории наваскарон ба сафи Қувваҳои мусаллаҳи Тоҷикистон оғоз гардид.

Тибқи фармони Эмомалӣ Раҳмон давоми моҳҳои апрел ва май ҷавонони солҳои таваллуди 1994-2003 ба хизмати ҳарбӣ даъват карда мешаванд.

Ёдовар мешавем чанде пеш, Дар Тоҷикистон қонуни нави ҳарбӣ қабул карда шуд, ки навгонии асосии он хизмати пулакӣ мебошад.

Тибқи ин қонуни ба тасвиб расида, агар пештар донишҷӯёне, ки дар кафедраҳои ҳарбии донишгоҳҳо мехонданд, аз хизмати ҳарбӣ озод буданд, тибқи тағйироти нав онҳо низ маҷбуранд як сол дар сафи Қувваҳои мусаллаҳ хизмат кунанд.

Ҳамчунин Тоҷикистон ба мисли Қазоқистон, Узбекистон ва Қирғизистон хизмати пулакиро ҷорӣ кард, аммо то ҳол маблағи он дақиқ нест.

Ҳоло дар Тоҷикистон шумораи умумии ҳарбиён 9 ҳазор нафар гуфта мешавад. Илова бар ин, 151,1 ҳазор ҷавонони Тоҷикистон дар синни аскарӣ қарор доранд.

Ҳамасола дар сафи Қувваҳои мусаллаҳи ҶТ чандин нафар шиканҷа ва бар асари он ҷон медиҳанд. Ҳатто ҳолатҳои гум шудани афсарон низ вуҷуд дорад. Бештари ҷавонони тоҷик аз сабаби бад будани шароити хизмат аз артиш мегурезанд ва мақомот бо тарзи маҷбурӣ ё “облава” ҷавононро ба артиш сафарбар мекунад, ки ин амали мақомдорон ҳамеша мавриди баҳс қарор гирифта буд.

Муовини вазирро барои фарқ накардани Кореяҳо аз мансаб ронданд

0

Дирӯз 31 март Маҷлиси навбатии Ҳукумати кишвар доир гашт ва дар ин ҷаласа қарори аз мансаб барканор кардани чанд мансабдори давлатӣ содир шуд.

Тибқи фармони Президент, таҳти рақами 146 Зоирзода Мӯътабар Яздонӣ аз вазифаи судяи суди шаҳри Панҷакенти вилояти Суғд бо сабаби бознишаста шудан озод карда шуд.

Тибқи ҳамин фармон Раҳматзода Тоҷиддин Раҳмат аз вазифаи судяи суди Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон озод карда шуд. Далели барканории Раҳматзода дар фармон зикр нашудааст. Ҳамчунин дар қатори ин ду нафар муовини вазири тандурустӣ Самариддин Ализода низ аз вазифааш барканор шуд.

Номи Самариддин Ализода баъд аз ҷаласаи муаррифии ваксинаи “AstraZenica” рӯзи 18 март сари забонҳо шуд. Ӯ дар ин ҷаласа номи ду меҳмони ниҳодҳои хориҷии ЮНИСЕФ ва Созмони ҷаҳонии беҳдоштро, ки дар чапу росташ нишаста буданд, надонист ва ҳамчунин онҳоро хуб муаррифӣ карда натавонист.

Дар баробари ин, ӯ бар ивази Кореяи Ҷанубӣ Кареяи Шимолиро зикр кард, ки ӯро ислоҳ кардан хостанд, вале ӯ дар ҷавоб гуфт: “Хайр, Корае-да охир, Ҷанубӣ аст Шимолӣ аст фарқаш чи. Худатам ғам доди-да”.

Ин тарзи гуфтори муовини вазири тандурустӣ дар шабакаҳои иҷтимоӣ баҳсҳои гармеро барпо кард. Корбарон ӯро ба Бек Сабур, вазири алоқа ва Нуриддин Саидов, раиси Кумитаи телевизион ва раидои Тоҷикистон қиёс намуда, мавриди интиқоди сахт қарор доданд.

Сабаби барканории Ализодаро маҳз ба ҳамин ҷаласа рабт медиҳанд. Радиои Озодӣ аз қавли манбааш аз Вазорати тандурустӣ навишт, ки “ин мавзуъ ҳатто дар яке аз ҷаласаҳои вазорат баррасӣ шуд ва маҳз сабаби барканориаш ҳамин нишаст буд.”

Самариддин Ализода 55-сол дорад ва доктори илмҳои тиб мебошад. Дар гузашта дар мансабҳои сардори Хадамоти назорати давлатии санитарӣ-эпидемиологӣ ва мудири Пажӯҳишгоҳи тиббӣ- профилактикии Тоҷикистон кор кардааст. Соли 1999 аълочии Вазорати тандурустӣ ва соли 2013 корманди шоистаи Тоҷикистон шудааст. Ӯ ба вазифаи муовини вазири тандурустӣ нӯҳ моҳ пеш таъйин шуда буд.

Путин гуфт, ба забону фарҳанги русӣ дар байни кӯдакони муҳоҷирон диққат дода шавад

0

Президенти Русия Владимир Путин дар ҷаласаи Шӯрои муносибатҳои байни миллатҳо гуфт, бояд теъдоди муайяне аз фарзандони муҳоҷирон дар мактабҳои Русия таҳсил кунанд, ки то онҳо ба муҳити забонӣ мутобиқ карда шаванд.

“Дар баъзе кишварҳои аврупоӣ ва ҳатто дар иёлотҳо вақте ки сатҳи кӯдакони муҳоҷир дар мактаб ба як фоизи муайян мерасад, сокинони маҳаллӣ фарзандони худро аз ин мактабҳо мегиранд. Дар он ҷо мактабҳое пайдо мешаванд, ки 100% аз кӯдакони муҳоҷир иборатанд.” мегӯяд Президенти Русия дар ин ҷаласа.

Президент таъкид кард, ки “набояд дар Русия ба ҳеҷ ваҷҳ ба рушди чунин рӯйдодҳо иҷозат дода шавад.”

“Ҳоло ягон дастурамали тайёр вуҷуд надорад, аммо шумораи кӯдакони муҳоҷир дар мактабҳои мо ба гунае бошад, ки ин ба онҳо имкон диҳад, ки на рамсан балки дар воқеъ ба муҳити забони русӣ мутобиқ шаванд. Ин ҳам на танҳо ба муҳити забон – балки ба муҳити  фарҳангӣ ва дар умум ба низоми арзишҳои русии мо куллан ворид шаванд.” – гуфт Путин.

Қаблан Путин таъкид намуда буд, ки забони русӣ дар ҷомеа аҳамияти махсус дорад.

Ҳукми исломии ваксиназаниро Шӯрои уламои Тоҷикистон содир кард

0

Шӯрои уламои Тоҷикистон дар як муроҷиатномаи худ ба шаҳрвандони ҷумҳурӣ аз тамоми мардум хоста, ки барномаи ҳукуматро дар мавриди эмгузаронӣ дастгирӣ кунанд ва ҳар шахс хоҳ пир аст хоҳ ҷавон талош кунад барои ҳифзи саломатии худ ва дигарон ваксина бизанад.

Шӯрои уламо гуфтаҳои худро бо далел аз Қуръону аҳодиси Паёмбар (с) асоснок кардааст. Ин ниҳоди динии кишвар, эмгузарониро мувофиқ ба талаботи шариат дониста мегӯяд, “Вақте ки аз нигоҳи шариат ба эмгузаронӣ назар кунем, аҳамияти он зоҳир мегардад, чунки ҳар чизе, ки инсонро аз зарар эмин медорад, онро шариат мутобиқи қоидаи ҷилавгирӣ аз зарар ҳатман тақозо менамояд”.

Ба гуфтаи Шӯрои уламо, шариати исломӣ инсони солим ва зебоиро тавсиф намуда, “ба истифодаи доруву дармон даъват менамояд ва инсонро аз анҷоми ҳар амале, ки ба бадани худ ва дигарон метавонад зарар расонад, боз медорад. Чунин таълимот дар оятҳои қуръон ҷой карда шудааст: “Ва хештанро бо дастҳои худ ба (вартаи) ҳалокат маафканед ва накӯкорӣ кунед! ҳамоно Худо накӯкоронро дӯст медорад. ( Сураи “Бақара”, оят 195).

Ин матлаб инчунин дар суханони Паёмбар (с) инъикос ёфтааст, чунончӣ ӯ мефармоянд: “Дар назди Худо муъмини қавӣ нисбат ба муъмини заиф беҳтар ва маҳбубтар аст.”

Паёмбари гиромии Ислом (с) мефармоянд: “Ба худ зиён овардан ва ба дигарон зиён расонидан раво нест”. (Ривояти Ибни Моҷа ва Дорақутнӣ). Ин ҳадис чунин маъно дорад, ки моро шариат ба дур будан аз ҳар чизе, ки ба мо ва дигарон зарар мерасонад, амр кардааст.”

Вазорати тандурустии Тоҷикистон аз 22 марти соли равон эмгузаронии саросариро дар кишвар эълон кад. То ҳол аз аввалинҳо шуда, вазири тандурустӣ, баъзе намояндагони ниҳодҳои байнулмилалӣ, шуморе аз раҳбарони муассисаҳои тиббии кишвар бо ваксинаи COVID-19 эм карда шуданд.

Варзишгарони тоҷик барои ба даст овардани роҳхати олимпиадаи Токиё ба Қазоқистон мераванд

0

Даҳ варзишгари тоҷик дар мусобиқаи интихобии Осиё оид ба куштии озод ва юнони-римӣ, ки аз таърихи 9-11 апрель дар Қазоқистон баргузор мегардад, ширкат меварзанд. Дар ин озмун роҳхати охирини олимпиадаи Токиё дода мешавад.

Ба навиштаи “Азия плюс” дар федератсияи гуштини миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон мушаххас шуд, ки киҳо барои ба даст овардани роҳхати олимпиада аз ҷониби Тоҷикистон мубориза мебаранд.

Ёдовар мешавем, ки бисёре аз варзишгарони саршиноси Осиё ба хусус аз Эрон, Қазоқистон, Узбекистон, Корея, Чин, ва Ҳинд  дар мусобиқаҳои гузашта соҳиби роҳхат гаштаанд.

Аз ҳамсоякишварҳо Қазоқистон-8, Узбекистон-3, Қирғизистон-2 роҳхат ба даст овардаанд.

Ширкат надоштани паҳлавонони қавии Осиё дар охирин мусобиқаи интихобӣ шонси хубест барои варзишгарони тоҷик чиҳати дарёфти роҳхати олимпиадаи Токиё.

Дар ин озмун Тоҷикистонро ин варзишгарон намояндагӣ мекунанд:

1. Муҳаммад Икромов (57 кг)

2. Ҷамшед Шарипов (65кг)

3. Ғуломҷон Шарипов (74)

4. Баҳодур Қодиров (86)

5. Искандари Рустам (125)

6. Фирӯз Мирзораҷабов (60)

7. Шероз Очилов (67)

8. Хатиб Зуҳуров (77)

9. Суҳроб Абдулҳаев (87)

10. Мирзоамин Сафаров (97)

Дар байни ин варзишгарон варзишгари бо таҷриба Искандари Рустам каҳрамони чандинкаратаи Тоҷикистон дар тарзи куштии озод ва юнони-римӣ ҳамчунин ширкаткунандаи бозиҳои олимпиадаи соли 2012 Лондон низ ҳузур дорад.

Изофа мекунем, ки дарҳол пас аз мизбонии чемпионати интихобии Осиё, Алмаато мизбони чемпионати Осиё оиди гуштин мебошад, ки ҳамин варзишгарон Тоҷикистонро намояндагӣ мекунанд.

Русия дар бахши кишоварзӣ ба муҳоҷирон аз Тоҷикистону Узбекистон ниёз дорад

0

Бонки кишоварзии Русия дар як таҳқиқоти ахираш гуфта, ки бо фарорасии мавсими кишт дар ин кишвар ниёз ба қувваи корӣ дар соҳаи кишоварзӣ 35 дарсад афзоиш ёфтааст.

Ба гуфтаи муҳақиқони ин бонк, дар соҳаи кишоварзии Русия бештар мутахассиси тракторчӣ, агрономҳо ва деҳқонони сабзавоткор намерасад.

Музди аз ҳама баланд ба тракторчиён пешниҳод мешавад. Ба гуфтаи масъулони соҳа, дар деҳаи Хворостянкаи вилояти Самара барои таракторчиён то 250 ҳазор рубл маош пешниҳод шудааст.

Дар деҳаи Чебаки вилояти Новосибирск 170 ҳазор пешниҳод карда мешавад. Гуфта мешавад, дар 70 дарсади ҳолатҳо корфармоён мутахассисони ботаҷирбаро ба кор қабул мекунанд.

Дар вилояти Астрахан ба агрономҳо моҳона то 150 ҳазор рубл ва барои деҳқоқнони оддӣ ба ҳисоби миёна то 35 ҳазор рубл маош ваъда мешавад.

Муовини аввали вазири кишоварзии Русия Ҷамбулат Хатуов аз мақомоти кишвараш хост, ки вуруди муҳоҷиронро аз кишварҳои Осиёи Марказӣ осонтар кунанд. Ба гуфтаи ӯ, деҳқонон аз он шикоят карданд, ки сокинони маҳаллӣ намехоҳанд кор кунанд ё малакаи лозимии кишоварзиро надоранд.

Заминдорон дар Русия ҳамасола муҳоҷиронро аз Тоҷикистону Узбекистон барои кор бо маоши камтар дар заминҳояшон ҷалб мекарданд, аммо ҳоло омодаанд бо маоши баланд ҳам бошад муҳоҷиронро аз ин кишварҳо ба кор ҷалб кунанд.

Баҳор омад кай лимити барқ бардошта мешавад?

0

Мӯҳлати лағви лимити интиқоли барқ ​​ба аҳолии деҳоти Тоҷикистон ҳанӯз муайян нашудааст. Дар ин бора Нозирҷон Ёдгорӣ, роҳбари маркази матбуоти ҶСК “Барқи Тоҷик” ба хабаргузории “Авеста” хабар дод.

Ба қавли Ёдгорӣ мӯҳлати лағви лимити интиқоли нерӯи барқ ​​то ҳол бо сабаби кам ворид шудани об муайян карда нашудааст. Аммо ӯ дар бораи ҳаҷми воридшавии об ба дарёи Вахш дар минтақаи обанбори Норак ва ҳаҷми истеҳсоли шабонарӯзии барқ ​​дар ҷумҳурӣ чизе нагуфт.

Моҳи феврали соли равон роҳбарияти ширкати “Барқи тоҷик” эълон кард, ки пас аз таҳлили вазъ аз ҷониби мутахассисони соҳа ҷадвали нави интиқоли нерӯи барқро таҳия мекунад.

Дар Тоҷикистон лимит расман аз рӯзи 6-уми январ эълон шуда буд. “Барқи тоҷик” сабаби онро зиёд шудани истифодаи барқ ва кам шудани сатҳи об дар обанбори Норак арзёбӣ карда буд.

Айни замон нерӯи барқ ​​барои аҳолии деҳоти кишвар аз соати 23 шаб то 5 субҳ қатъ карда мешавад.

Дар ҳамин ҳол гуфта мешавад, дар тӯли ду моҳи соли равон Тоҷикистон аз интиқоли нерӯи барқ ​​ба кишварҳои ҳамсоя беш аз 7 миллион доллар фоида ба даст овардааст. Мувофиқи маълумоти бахшҳои соҳаи энергетика, ҳаҷми содироти нерӯи барқ ​​нисбат ба ҳамин давраи соли 2020 1,9 маротиба афзудааст.

Қаблан хабар дода шуда буд, ки ҶСК “Барқи тоҷик” бо ширкатҳои энержии Афғонистон ва Узбекистон барои интиқоли нерӯи барқ ​​ба ин кишварҳо барои соли 2021 шартнома бастааст.

Тибқи созишнома, дар фасли баҳор-тобистон ба Узбекистон тақрибан 1,5 миллиард кВт / соат нерӯи барқ ​​содир карда мешавад.

Тибқи иттилои ширкати “Барқи тоҷик”, содироти нерӯи барқ ​​дар соли 2020 нисбат ба як соли қабл бинобар камбуди манбаъҳои об беш аз 48% коҳиш ёфта, дар охири соли 2020 ҳамагӣ 1,6 миллиард кВт / соатро ташкил додааст.

Интизор меравад, ки то охири соли равон беш аз 3 миллиард кВт / соат нерӯи барқи Тоҷикистон ба хориҷи кишвар интиқол дода шавад.

Қарзи музди меҳнат то аввали соли ҷорӣ ба 7,5 млн$ расид

0

Маблағи умумии қарзи музди меҳнат бо назардошти солҳои қаблӣ то аввали моҳи феврали соли 2021 дар Тоҷикистон беш аз 84,7 миллион сомонӣ (тақрибан 7,5 миллион доллар) -ро ташкил дод.

Тибқи маълумоти Агентии омори назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, танҳо дар моҳи январи соли равон ин рақам беш аз 4,2 миллион сомониро ташкил додааст, ки 5,2 фоизи ҳаҷми умумии қарзро ташкил медиҳад.

Қарз дар аввали моҳи феврали соли равон беш аз 4,8 миллион сомонӣ (6,9%) афзуда, беш аз 74,5 миллион сомониро ташкил дод. Афзоиши қарзи музди меҳнат тақрибан дар ҳама намудҳои фаъолияти иқтисодии кишвар ба қайд гирифта шудааст.

Музди камтарин дар Тоҷикистон барои кормандони соҳаи кишоварзӣ, шикор, хоҷагии ҷангал ва моҳипарварӣ буда, он 630 сомонӣ мебошад.

Музди аз ҳама баландтарин дар истихроҷи канданиҳои фоиданок – 2,7 ҳазор сомонӣ, дар соҳаҳои барқ, газ ва об – 2,5 ҳазор сомониро ташкил медиҳад.

Дар умум дар бахши воқеии иқтисод музди миёнаи моҳона дар моҳи январи соли равон тақрибан 1,9 ҳазор сомониро ташкил дода, нисбат ба моҳи январи соли 2020 2,1% зиёд шудааст.

Дар бахши хидматрасонӣ музди аз ҳама баландтаринро кормандони миёнаравии молиявӣ ва суғурта мегиранд, ки музди меҳнаташон беш аз 3,4 ҳазор сомонӣ гуфта мешавад.

Музди миёнаи моҳона дар Тоҷикистон дар моҳи январи соли равон 1,4 ҳазор буда, музди меҳнати ҳадди аққал 400 сомониро ташкил медиҳад.

Раҳмон дар рӯзҳои наздик ба Ворух сафар мекунад

0

Қарор аст Эмомалӣ Раҳмон дар рӯзҳои наздик ба ҷамоати Ворухи шаҳри Исфара сафари корӣ анҷом бидиҳад. Котиби матбуоти президенти Тоҷикистон, Абдуфаттоҳ Шарифзода 31-уми март ба Радиои Озодӣ қасди сафар доштани Раҳмонро ба ин ҷамоат тасдиқ карда, вале гуфта, ки таърих ва барномаи сафар ҳанӯз мушаххас нест.

Гуфта мешавад, эҳтимолан сафари Эмомалӣ Раҳмон ба ҷамоати Ворух рӯзи 4-уми апрел сурат бигирад, вале расман тасдиқ нашудааст. Раҷаббой Аҳмадзода, раиси вилояти Суғд, низ ба Ворух рафтааст.

Сафари Раҳмон ба Ворух дар ҳоле сурат мегирад, ки баҳси марзӣ дар ин гӯшаи кишвар дар як ҳафтаи ахир доғтар шудааст, хусусан баъд аз изҳороти Қамчибек Тошиев, раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Қирғизистон дар бораи гирифтани Воруху додани 12 ҳазор гектар замин аз Бодканд, ки ба вокунишҳои зиёд рӯ ба рӯ шуд.

Ба гуфтаи ин мансабдорои воломақоми Қирғизситон ин кишвар ҳоло бар асоси қонун сарҳадҳои Ворухро андоза мегирад то бузургтар нашавад. Аз тариқи қаламрави худ ба ворухиҳо фақат барои истифода як роҳ медиҳанд то гузашта тавонанд.

Ҷониби Қирғизистон мегӯяд, мо барои табодули қитъаҳои баҳсӣ ба ҳайати музокиракунандаи Тоҷикистон ҳатто феҳристи қитъаҳоро пешниҳод кардаем, аммо то ҳол ҷониби Тоҷикистон посухи расмие надодааст.

Барои ҳалли масоили марзӣ музокирот миёни Тоҷикистон ва Қирғизистон 15 то 18 март дар ш.Гулистони вилояти Суғд баргузор гардид ва ба фарқ аз музокироти қаблӣ ин гутфушунид зери раҳбарии масъулони КДАМ-и ин ду кишвар доир шуд.

Ҷамоати Ворух дар шаҳри Исфараи вилояти Суғд бо вилояти Бодканди Қирғизистон ҳаммарз аст ва дар ин минтақа бисёре аз гӯшаҳои марзи ду кишвар аломатгузорӣ нашудааст. Чизе, ки пайваста боиси ҷанҷоли сокинони ду тараф мешавад.

Қайди номи қавмҳо дар шиносномаҳои миллии Афғонистон доғ шудааст

0

Сарвар Дониш, муовини дуввуми раиси Ҷумҳурии Афғонистон ба нашри ин рӯйхати ақвом вокуниш намуда мегӯяд, дарҷ гаридани номи қавмиятҳо дар шиносномаҳои электронӣ “ҷанбаи касбӣ ва илмӣ надорад”.

Ба андешаи ӯ, “тасмимҳои аҷулона ҳам ҳукуматро мавриди пурсиш қарор медиҳад ва ҳам дар миёни мардуми мо тафриқа ва беэътимодӣ эҷод мекунад”.

Дар ҳамин ҳол, Салоҳуддини Раббонӣ, раҳбари Ҷамъияти исломии Афғонистон, Ато Муҳаммад Нур, раиси иҷроияи Ҷамъияти исломӣ ва Мирраҳмон Раҳмонӣ, раиси палатаи намояндагон навиштанд, ки ҷудо кардани ин ақвом аз баданаи қавмҳои дигар нифоқафканӣ аст ва ба руҳияи миллатсозӣ осеб мерасонад. Шуморе аз аъзои Сенат низ ба ин қазия вокуниш нишон додаанд.

Муҳаммад Алам Издиёр, муовини раиси Сенат гуфта, “Афғонистон ба ваҳдат ниёз дорад, ба ҳамбастагӣ ниёз дорад ва бояд як миллат шавад”. Ӯ меафзояд: “Дар ин вазъ, мо бояд баррасӣ кунем, ки афзалиятҳои кадом аст.”

Аммо Шӯрои ҳамоҳангии ақаллиятҳои Афғонистон рӯзи якшанбе дар нишасте дар Кобул аз ин тасмими идораи миллии омор (сабти асноди шаҳрвандӣ) истиқбол карда ва аз ҳукумат талаб кард, ки ақаллиятҳо низ дар тасмимгириҳои бузурги сиёсӣ дохил бошанд.

Аҳмад Шакиб Санин, раиси Шӯрои ҳамоҳангии ақаллиятҳо мегӯяд: “То ба имрӯз мо мисли мурдаҳо будем ва рӯҳ надоштем, мо хор шудем, зеро дар ҳама ҷое, ки мерафтем, ақаллият будем.”

Дафтари миллии омор ва маълумот мегӯяд, ки ин қавмҳо бо дархости намояндагони худ ба таври электронӣ сабти ном шудаанд.

Роина Шаҳабӣ, сухангӯи Идораи миллии омор ва маълумоти Афғонистон мегӯяд: “Барои ворид кардани номи гурӯҳҳои дигари қавмӣ ба ҷуз аз чаҳордаҳ қавм дар Афғонистон дар низоми ID-и электронӣ ҳеҷ монеае вуҷуд надорад.”

Аз ин тасмими Идораи омори милӣ Афғонистон аз ҳама бештар ақалятҳо истиқбол кардаанд. Гулназар Фарҳод яке аз бошандаҳои Шуғнони Бадахшони Афғонистон дар сӯҳбат бо “Аздо тв” аз ин тасмим истиқбол кард ва гуфт, ки ҳар ақвоме дар ҳар куҷое зиндагӣ мекунанд, талош мекунанд, ки бар асоси номи қавми худ шинохта шаванд.

Дар суоли он, ки оё танҳо қавмҳои тоҷиктабор бештар тақсимбандӣ шудаанд ё дигар қавмҳо низ ҳастанд, оғои Гулназар гуфт, “ман аслан фикр намекунам, ки ба расмият шинохтани ақвом боиси тафриқа бишавад ва ин ҳеҷ рабте ба чизи дигаре надорад. Ин як ҳақиқат аст, ки ҳар қавм бо ҳамон ҳақиқати вуҷудии худ шинохта шадвад”.

Гулназар Фарҳод ҳамзамон гуфт, ақвоме, ки худашон хоста бошанд ҳувияташон бо ҳамон қавми худ шинохта шавад ҳеҷ монеъае надорад. Ин хости ақвом аст, ки онҳо тасмим бигиранд, ки ҳамон қавмияташон ва ҳамон ҳувияташон шинохта бишаванд ва тасмими онҳо мавриди қабули давлату ҳукумати Афғонистон хоҳад буд. Ҳувияти қавмӣ ҳаққи ҳар қавм ҳаст ва ҳар қавм бояд ба ҳамон ҳувияти худ шинохта шавад ба шарте, ки он қавм худаш хоста бошад то ҳувияташ дар шиноснома дарҷ шавад.

“Ва дар зимн бояд илова бикунам, ки дар ин барнома танҳо ақвоме бештар дар ростои ҳувияташон иддаои шиноси ҳувияташон шудаанд, ки тафовутҳои куллӣ бо миллатҳое, ки то кунун идғом дар дарнуи онҳо буданд. Ба мисле, ки шуғнониҳо то кунун ба номи тоҷик ёд шудаанд, дар ҳоле, ки шуғнониҳо тафовути забонии куллӣ доранд бо бародароне, ки худро тоҷик мегӯянд. Ва тоҷикҳо мегӯянд, ки мо аламбардори забони форсӣ ҳастем. Шояд шумо бидонед, ки шуғнониҳо забони аслиашон ва забони аввалиашон шуғнонист ва форсиро дар даврони таҳсил ва дар даврони омузиш  ёд мегиранд, ки форсӣ забони дуввумии шуғнониҳо аст”.

Дар соли 2017 ҳукумати Афғонистон комиссиюне таъсис дод, ки гурӯҳҳои этникии муқими ин кишварро муайян мекунанд, аммо кори ин комиссиюн муваффақ набуд ва ба натиҷае нарасид. Ба ҳамин хотир Додгоҳи олӣ қарор кард, ки гурӯҳҳои этникӣ дар Афғонистон чордаҳ қавме ҳастанд, ки дар Сарқонун зикр шудаанд.

Тавзеи шиносномаҳои электронӣ дар ин кишвар чанд соле пеш оғоз шуд, аммо дарҷи вожаи “Афғон” дар он ба мухолифатҳое рӯбарӯ шуд. Дар натиҷа тасмим гирифта шуд, ки номи қабилаҳоро дар баробари калимаи Афғонистон ҷой бидиҳанд.

Ҳамчунин барои бештар фаҳмо шудани ин қазия мо аз Алим Шеразмонов хостем ин қазияро шарҳ бидиҳад. Ӯ чунин гуфт: