Фонди авруосиёии субот ва рушд дар як гузориши худ то кадом андоза қарзи давлатӣ бехавф ва мувофиқ буда метавонадро шарҳ додааст. “Азия-Плюс” аз рӯи ин санад гузорише омода кардааст.
Андозаи ҳадди ниҳоии қарзи давлатӣ барои кишварҳои рушдёфта дар шароити пандемияи коронавирус 55% аз ҳаҷми умумии маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ (ММД) ва барои давлатҳои камтар рушдёфта – 38%-и ММД-ро ташкил медиҳад, омадааст дар санади ФАСР.
Муаллифони гузориш навиштаанд, ки қарзи давлатии Русия ва Қазоқистон дар сатҳи пасти муносиб (камтар аз 20% нисбат ба ММД) қарор дошта, аз нишондиҳандаи ниҳоии 38% боло нест.
Ба дигар кишварҳои муассиси Фонд, аз ҷумла Тоҷикистон тавсия дода мешавад, ки “бо назардошти сатҳи ҷории рушд, нисбат ба уҳдадориҳои қарзӣ эҳтиёткорона муносибат зоҳир кунад”.
Натиҷаҳои арзёбии таҳлилгарони Фонд бар он аст, ки афзоиши қарзи давлатии Арманистон ҳатто дар сурати боло будан аз ҳадди ниҳоии 38%-и ММД ба рушди иқтисод таъсири начандон назаррас мерасонад.
“Дар арзёбии вазъи Беларусу Қирғизистон ва Тоҷикистон таъсири манфӣ зимни баланд будани қарз аз сатҳи ниҳоӣ ошкор нашуд”, – зикр гардидааст, дар санад.
Муаллифони санад, дар идома навиштаанд, ки кишварҳои аз ФАСР қарзгиранда ба кластерҳои гуногун мансубанд, ки хусусияти сатҳи рушди ниҳоии онҳоро нишон медиҳад.
Ин Фонд соли 2009 аз ҷониби Арманистон, Беларус, Қазоқистон, Қирғизистон, Русия ва Тоҷикистон дар заминаи Бонки авруосиёии рушд таъсис дода шудааст.
Мувофиқи маълумоти Вазорати молияи Тоҷикистон, то аввали соли 2020 таносуби қарзи давлатии Тоҷикистон нисбат ба ММД-и кишвар 45,7%-ро ташкил дод, ки 7,7 банди фоизӣ аз “хати сурх”-и 38% зиёдтар мебошад.
Аз ҷумла, то 1 январи соли 2020 қарзи дохилии ҷумҳурӣ 6,9 млрд сомонӣ ва ҳаҷми қарзи хориҷӣ – 2,9 млрд долларо ташкил медод (мутаносибан 9,9% ва 35,8% аз ҳаҷми умумии ММД-и соли пешини кишвар).
Аз оғози сол то 1 октябр ҳаҷми қарзи хориҷии Тоҷикистон ба андозаи 275 млн доллар афзуда, ҳудуди 3,2 млрд доллар расид.
Маълумот дар бораи афзоиш ё коҳиши ҳаҷми қарзи дохилӣ то ба имрӯз ҷое нашр нашуда ва масъулон эълон накардаанд.