7.9 C
Dushanbe
Хона блог саҳифа 57

Баррасии ҳамкориҳои Тоҷикистон ва Ватикан

0

Мақомоти олии Тоҷикистон ва Ватикан зимни як мулоқот ва вазъи ҳамкориҳои худро баррасӣ карданд.

Бино ба иттилои расмӣ, имрӯз, 10-уми июни соли 2024, Сироҷиддин Муҳриддин, вазири корҳои хориҷии Тоҷикистон бо Кардинал Пиетро Паролин, котиби давлатии Ватикан дар шаҳри Душанбе мулоқот кард.

Ба қавли манбаъ, дар рафти ин мулоқот “ҷонибҳо вазъи кунунӣ ва дурнамои муносибатҳои дуҷониба, мавзуҳои амнияти минтақавӣ ва дигар масъалаҳои мавриди таваҷҷуҳи тарафайнро баррасӣ намуданд.”

Гуфта мешавад, тибқи оморҳои расмӣ ҳудуди 98 дарсади мардуми Тоҷикистон пайравони дини ислом мебошанд, аммо тайи беш 30 соли ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон беш аз 70 иттиҳодияҳои динии ғайри исломӣ низ расман дар Тоҷикистон амал мекунанд, ки аксари онҳоро пайравони ҷараёнҳои мухталифи масеҳӣ ташкил медиҳад.

Инчунин Эмомалӣ Раҳмон дар рафти сафари ахири худ ба Итолиё, ки 22-уми апрели соли ҷорӣ оғоз ва наздик ба ҳафта давом кард, 26-уми апрел ҳам бо Попи Рим Франсиск, раҳбари котоликҳои ҷаҳон мулоқот ва гуфтугӯ карда буд.

Ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон дар ҳоле муносибатҳои худро бо Ватикан беш аз пеш густариш додааст, ки дар ду моҳи ахири муборизаи мақомоти кишвар бо баҳонаи ривоҷ додани фарҳанги алайҳи бонувони ҳиҷобпӯш афзоиш ёфта, сару садоҳои зиёдеро дар кишвар ва хориҷ аз он ба бор овардааст.

Хуросонӣ: Рустами Эмомалӣ барои ноамн сахтани Афғонистон талош дорад

0

Абдулҳамид Хуросонӣ, яке аз қумандонҳои тоҷиктабори Толибон дар як изҳороте Рустами Эмомалӣ, писарбузурги Эмомалӣ Раҳмонро ба даст доштан дар ноамн сохтани Афғонистон муттаҳам кард.

Ин қумандони тоҷиктабори Афғонистон, ки тайи наздик ба се соли ахир хеле аз мавзеъгириҳояш баҳсбарангез аст, ин дафъа дар пайи суханони Рустами Эмомалӣ, ки гуфт, Афғонистон бо раҳбарии Толибон ба “маркази терроризм” табдил шудааст, вокуниши сахт кард.

Ӯ иддао кард, ки дар сафари ахираш ба Узбекистон маъмурони истихборотии Тоҷикистон бо ӯ мулоқот карда, барои террори мақомоти Толибон маблағ пешниҳод кардаанд. Ӯ мегӯяд, шахсе бо номи Айнуддин ҳамроҳи як нафари дигар наздаш омада, “пешниҳоди мустақими онҳо барои террори афроди муҷоҳидини Иморати исломӣ ва теъдоди бештаре аз ҳамватанони мо ва ноамн сохтану инфиҷору террор ва аъмоле, ки бар зидди манофеи Иморати исломӣ буд.”

Ӯ ҳамчунин таъкид мекунад, ки “шахси худи Рустами Эмомалӣ, писари раиси ҷумҳури Тоҷикистон дар ноамн сохтани Афғонистон ва террору ба қатл расонидани мардуми Афғонистон дасти мустақим дорад.”

Пеш аз ин Абдуҳамид Хуросонӣ дар навори дигаре гуфта буд, ки бархе кормандони мақомоти амнияти Тоҷикистон ҳангоми дар Узбекистон қарор доштанаш бо ӯ мулоқот карда, аз вай хоста буданд, ки дар баробари гирифтани пул дасти кам чор нафар аз тоҷикистониҳое, ки дар Афғонистон ҳузур доранд, ба қатл бирасонад, вале ӯ ба онҳо ҷавоби рад додааст.

Вай бидуни он ки далел ва ё санадеро барои ин иддаоҳои худ ироа кунад, гуфт, ки аз ин мулоқот ва пешниҳодоти ҷониби Тоҷикистон “Мо аснод дорем, садо дорем, аксҳо ва нақшаҳояшонро ҳам дорем…”

Ҳамзамон Абдусалом Ҳанафӣ, муовини идораи Раёсати ҳукумати Толибон низ, дирӯз дар суханроние дар Донишгоҳи Кобул мақомоти Тоҷикистонро мавриди хитоб қарор дода, гуфт: “Онҳо дар бораи исломҳаросӣ он қадар ифрот мекунанд, ки мегӯянд, то ки ришсафед нашудӣ ба масҷид нарав, номи ту исломӣ набошад, як зани мусалмон як дастмол бар сар надошта бошад. Ифротигарии онҳо сабаб шудааст, ки ҷавонон ба гурӯҳҳои мухриби дигар вобаста шаванд.”

Ин намояндаи Толибон зимни идомаи суханронияш таъкид кард, ки “мо як бори дигар ба ҳамсояҳои худ итминон медиҳем”, ки аз хоки Афғонистон ба касе хатаре таҳдид намекунад ва афзуд, “мехоҳем, ки бо ҳама кишварҳои минтақа ва фароминтақа мусолиматомез зиндагӣ кунем ва бо ҳам эҳтироми мутақобил дошта бошем.”

Гуфта мешавад, ин изҳороти тунди намояндаҳои Толибон дар ҳоле садо медиҳанд, ки ду рӯз пеш аз ин Рустами Эмомалӣ, писарбузури Эмомалӣ Раҳмон дар ҳамоише Афғонистонро ба макони парвариши террористҳо муттаҳам карда гуфта буд, мадрасаҳои динӣ дар Афғонистон “ҷиҳодгарони интиҳорӣ”-ро омӯзиш медиҳанд.

Чаро ҳеч масъуле дар Ваҳдат ба ҳоли мардум таваҷҷуҳ намекунд?

0

Бӯи бади корхонаи истеҳсоли “комбикорм” (коркарди эму хӯрок барои ҳавоноти хонагӣ) дар деҳаи Холмуродии шаҳри Ваҳдат сокинони чанд деҳаро азият медиҳад.

Сокинони деҳаҳои наздик ба ин корхона шикоят доранд, ки бӯи бади ин корхона чандин деҳаи гирду атрофро фаро гирифтааст ва ҳатто, ба гуфтаи онҳо, нафаскашӣ баъзан вақт душвор мегардад, вале бо вуҷуди муроҷиатҳои зиёд ҳеч мақомдоре наметавонад ин мушкилиро бартараф кунад.

Як манбаъ аз шаҳри Ваҳдат бо шарти зикр нашудани номаш ба Azda TV гуфт, “кадом мақомдори баландпояе дар деҳаи Холмуродии шаҳри Ваҳдат як корхонаи истеҳсоли “комбикорм” сохтаст. Касе соҳиби аслии онро намешиносад. Ин корхона мурғҳои мурда ва устугонҳои хару гову дигар ҳавонотро коркард намуда, ба сабус табдил медиҳад ва сипас ин маҳсули худро ҳамчун хӯрок барои мурғон ба корхонаҳои мурғпарварӣ бурда медиҳад.”

Манбаъ мегӯяд, мушкилии ҷиддӣ барои сокинон он аст, ки “ин корхона он қадар бӯйи баду нохушро дар гирду атроф паҳн мекунад, ки аксари мардум ҳангоми баромадан ба берун даҳону бинияшонро бо рӯймол мепӯшонанд. Ин бӯи бад сокинони деҳаҳои Лақайбегӣ, Гурхӯрда ва Ескигузарро се сол боз сахт азоб медиҳад.”

“Бӯй чунон сахт аст, агар ягон нафар меҳмон шавад мепурсад, ки ин чӣ бӯ аст? Мегӯӣ, ки бӯи ҳамин корхона аст. Мегӯяд, ки ба прокуратура надодед? Вале намедонад, ки дарди моро касе намешунавад.” мегӯяд манбаъ.

Ба гуфтаи ин сокини шаҳри Ваҳдат, ба ниҳодҳои дахлдор муроҷиат кардаанд, вале касе чора намеандешад. Ӯ гуфт: “Мо сокинони ин деҳаҳо чандин маротиба ариза навиштем. Шахсан худам имзо ҷамъ кардам, аммо гапамон намегузарад.”

Ҷустуҷӯи Azda TV барои пайдо кардани соҳиб ё яке аз масъулини ин корхона бенатиҷа буд. Ва агар ҳар хонанде дар ин бора маълумоти дақиқтаре дошта бошад, лутфан барои такмили хабар маълумотро ба нишонии мо бифиристанд.

Толибон: Исломҳаросии баъзе ҳамсояҳо ҷавононашонро “ифротӣ” кардааст

0

Муовини идораи раёсати ҳукумати Толибон Абдусалом Ҳанафӣ гуфта, ки “Ифротигарии” баъзе ҳамсояҳои Афғонистон сабаби пайвастани ҷавонони онҳо ба гурӯҳҳои террористӣ шудааст.

Абдусалом Ҳанафӣ дар суханроние дар Донишгоҳи Кобул дошт, гуфт: “Онҳо дар бораи исломҳаросӣ он қадар ифрот мекунанд, ки мегӯянд, то ки ришсафед нашудӣ ба масҷид нарав, номи ту исломӣ набошад, як зани мусалмон як дастмол бар сар надошта бошад. Ифротигарии онҳо сабаб шудааст, ки ҷавонон ба гурӯҳҳои мухриби дигар вобаста шаванд.”

Ин намояндаи Толибон зимни идомаи суханронияш таъкид кард, ки “мо як бори дигар ба ҳамсояҳои худ итминон медиҳем”, ки аз хоки Афғонистон ба касе хатаре таҳдид намекунад ва афзуд, “мехоҳем, ки бо ҳама кишварҳои минтақа ва фароминтақа мусолиматомез зиндагӣ кунем ва бо ҳам эҳтироми мутақобил дошта бошем.”

Таҳлилгарон мегӯянд, муовини раҳбари Толибон дар суханронияш бештар мақомоти Тоҷикистонро ҳадаф қарор дод, зеро дар ин авохир “исломҳаросӣ” ва манъи ҳиҷоби занон тасмимоти ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон аст. Ва ҳамчунин мавқеъгирии зиддитолибонӣ нисбат ба дигар ҳамсояҳо низ аз ҷониби Тоҷикистон дар минбарҳои гуногун садо медиҳад.

Аз ҷумла Рустами Эмомалӣ, раиси парлумони Тоҷикистон дар нишасти Шӯрои Ассамблеяи парлумонии Созмони паймони амнияти дастаҷамъӣ (СПАД), ки 3-юми июни соли ҷорӣ дар шаҳри Алматои Қазоқистон баргузор шуд, гуфт, ки Афғонистон бо раҳбарии Толибон дубора ба “маркази терроризм” мубаддал шудааст ва мадрасаҳои динӣ дар ин кишвар “ҷиҳодгарони интиҳорӣ”-ро омӯзиш медиҳанд.

Рустами Эмомалӣ Афғонистонро “маркази терроризм” хонд

0

Рустами Эмомалӣ раиси парлумони Тоҷикистон гуфт, Афғонистон бо раҳбарии Толибон дубора ба “маркази терроризм” мубаддал шудааст.

Раиси Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Тоҷикистон дар нишасти Шӯрои Ассамблеяи парлумонии Созмони паймони амнияти дастаҷамъӣ, ки 3-юми июни соли ҷорӣ дар шаҳри Алматои Қазоқистон баргузор шуд, гуфт, ки мадрасаҳои динӣ дар Афғонистон “ҷиҳодгарони интиҳорӣ”-ро омӯзиш медиҳанд.

Рустами Эмомалӣ зимни сухнронияш дар ин нишаст аз эҷоди мадрасаҳои динӣ дар ин кишвари ҳамсоя сахт нигаронӣ карда, гуфт, ки дар Афғонистон беш аз ҳазор мадрасаи динӣ ташкил шудааст, ки бештари онҳо дар вилоятҳои наздимарзии Афғонистон бо Тоҷикистон қарор доранд.

Писари Эмомалӣ Раҳмон бо интиқод аз Толибон вазъияти Афғонистонро, ки ҳоло дар идораи ин гурӯҳ аст, “печида” хонда, афзуд, ки ҳеч пешрафти воқеие дар ин кишвар дида намешавад.

Ӯ ҳамчунин ҳушдор дод, ки идомаи вазъияти феълӣ дар Афғонистон паёмади бисёр харобиовареро барои кишварҳои Осиёи Марказӣ ба дунбол хоҳад дошт.

Ин нигарониҳо ва изҳороти ҷониби Тоҷикистон дар ҳоле садо медиҳад, ки чанд рӯзи қабл раисҷумҳури Қазоқистон – кишваре, ки нишасти СПАД онҷот доир гашт, эълом карда, ки Толибонро аз “феҳристи созмонҳои террористӣ” пок кардааст ва ин гурӯҳ дигар барои Қазоқистон – бузургтарин кишвари Осиёи Марказӣ хатар эҷод намекунад.

Раисҷумҳури Қазоқистон Қосим-Ҷомарт Тоқаев гуфт: “Қазоқистон бо назардошти аҳамияти рушди ҳамкориҳои тиҷоративу иқтисодӣ бо Афғонистони муосир ва дарки он ки ин режим (Иморати исломии Афғонистон) омили дарозмуддат аст”, даст ба ин иқдом задааст.

Пеш аз Қазоқистон Сергей Лавров, вазири корҳои хориҷии Русия низ эълон карда буд, ки эҳтимол дорад, ба наздикӣ Маскав гурӯҳи Толибон – режими ҳоким бар Афғонистонро аз феҳристи созмонҳои террористӣ хориҷ кунад.

Бархе мепурсанд, ки Русия ҳомии асосӣ ва шарики стратегии Тоҷикистон маҳсуб мешавад, эълон карда, ки бо Толибон созиш хоҳад кард ва Қазоқистон низ аз бузургтарин кишвари Осиёи Марказӣ ва ҳам дорои иқтисоди қавӣ аллакай равобити худро бо Толибон оддӣ сохтааст, оё Тоҷикистон мавқеъгирии хасмонааш бо Толибонро тағйир медиҳад?

Қазоқистон Толибонро ба расмият шинохт?

0

Мақомоти олии Қазоқистон эълон карданд, ки ин кишвар номи Толибонро аз “феҳристи созмонҳои террористӣ” ҳазф кардааст.

Бино ба иттилои расмӣ, Президенти Қазоқистон Қосим-Ҷомарт Тоқаев гуфтааст, номи Толибонро аз “феҳристи созмонҳои террористӣ” ба хотири рушд ва тавсеа бахшидани муносибатҳои иқтисодӣ бо Афғонистон пок кардааст.

Тоқаев мегӯяд: “Қазоқистон бо назардошти аҳамияти рушди ҳамкориҳои тиҷоративу иқтисодӣ бо Афғонистони муосир ва дарки он ки ин режим (Иморати исломии Афғонистон) омили дарозмуддат аст”, даст ба ин иқдом задааст.

Пеш аз Қазоқистон Сергей Лавров, вазири корҳои хориҷии Русия низ эълон карда буд, ки эҳтимол дорад, ба наздикӣ Маскав гурӯҳи Толибон – режими ҳоким бар Афғонистонро аз феҳристи созмонҳои террористӣ хориҷ кунад.

Гуфта мешавад, дар замоне ки ҳеч кишваре бо гузашти наздик ба се сол ҳукумати Толибонро ба расмият нашинохтааст, ҳазфи номи онҳо аз сӯи яке аз бузургтарин кишварҳои минтақа ба нафъи онҳо хоҳад буд. Чун ҳанӯз чанд рӯз пеш Забеҳуллоҳи Муҷоҳид, сухангӯи Толибон аз ин иқдоми Қазоқистон ва Русия истиқбол карда буд.

Додгоҳи олии Русия соли 2002 баъд аз сарнагун кардани ҳукумати Иморати исломии Толибон тавассути Амрико ва муттаҳидони ғарбиаш дар Афғонистон гурӯҳи Толибонро созмони террористӣ эълон карда буд ва ба дунболи он тамоми кишварҳои минтақаи Осиёи Марказӣ, аз ҷумла Тоҷикистон фаъолияти ин гурӯҳоро дар қаламрави кишварҳои худ мамнуъ карданд. Додгоҳи олии Тоҷикистон то ҳанӯз ин гурӯҳро як созмони террористӣ медонад, вале ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон ошкору пинҳон, бо ин гурӯҳ доду гирифт ва ҳамкорӣ мекунад.

Таксӣ: То ҳиҷобатро нагирӣ савор намекунам

0

Баъзе ронандагони мусофиркашонӣ дар Душанбе ва ҳатто дар дигар навоҳӣ ба занҳои ҳиҷобпӯш гуфтаанд, ки то ҳиҷобро аз сарашон нагиранд, онҳоро савори мошин намекунанд.

Як манбаъ аз вилояти Хатлон, ки нахост номаш фош шавад, рӯзи душанбе ба Azda TV гуфт, ки тафтиш барои ҳиҷоб чунон сахт аст, ки ҳечгоҳ тасаввурашро намекардем. Ӯ афзуд, мехоста аз шаҳри Бохтар духтари беморашро барои табобати ба Душанбе барад, ронандагони таксӣ ба ӯ гуфтаанд, “агар сатратро нагирӣ намебарем.”

“Таксӣ гуфт, апа агар сатратро нигрӣ саворат намекунем, зеро дар роҳ пулис моро ба хотири савор кардани зани сатрдор ҷарима мекунад, як бор аллакай огоҳӣ гирифтам, хоҳиш мекунам сатратро бигир.”, мегӯяд манбаъ.

Вай ҳамчунин афзуд, ки мушкилии ӯ баъд аз расидан дар шаҳри Душанбе дучанд шуд. “Дар ҳар мошине, ки савор мешавӣ аввал таъкид мекунад, ки апа сатратро бигир.”

Манбаъ ба мо нақл кард, ки “Духтарам бемори сахт буд, ҳатто аз ҳарорати баланд қариб беҳуш буд, бо ин вазъият дар назди дари беморхонаи “Қарияи Боло” даромадан нагузоштанд. Ҳатто шинос пайдо кардем илтимос кардем, ки гузоранд ворид шавам, нагузоштанд. Мегуфтанд, аввал бояд ҳиҷобатро кашӣ баъд метавонӣ ба беморхона ворид шавӣ.”

То ҳол мақомоти кишвар, бахусус ниҳодҳое, ки дар ин кор дахл доранд, ин вазъиятро шарҳ надодаанд, ки чаро якбора ва бидуни огоҳии қаблӣ фишорро махсус болои занҳои ҳиҷобпӯш сахт кардаанд, аммо то ҳанӯз ҳеч наворе аз шикояти занҳое, ки ҳиҷобпӯш нестанд, нашр нагардидааст.

Ёдовар мешавем, ки рӯзи 8-уми майи соли ҷорӣ парлумони Тоҷикистон ба моддаи 18-и қонун “Дар бораи танзими ҷашну маросим” тағйиру иловаҳо ворид кард. Ин тарҳи қонун аз ҷониби Сулаймон Давлатзода, раиси Кумитаи дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳои миллии Тоҷикистон пешниҳод шуд. Нуктаи асосие, ки дар ин тарҳи нав ба қонуни мазкур ворид карда шуд, мамнуъ гардидани “воридот, фурӯш, тарғиби либосҳои ба фарҳанги миллӣ бегона, инчунин, дар ҷойҳои ҷамъиятӣ пӯшидани чунин либосҳо” буд.

Ин амалкарди мақомоти кишвар вокуниши ҷомеаи тоҷикро ба бор овард. Аз мардуми оддӣ то коршиносони сатҳҳои гуногун дар ин бора назар доданд ва аксар мегӯянд, ки танзими либоси шаҳрвандон аз ҷониби мақомоти тоҷик мисли чанд соли қабл боз нафрати мардумро ба ҳукумат бештар карда, сафи мухолифонро зиёд хоҳад кард. Зеро, ба гуфтаи онҳо, “пешгирӣ аз тарғиби фарҳанги бегона” танҳо шакл ва либосҳои исломиро дар бар мегирад ва ба он навъ либосҳои нимурён, ки ба фарҳанги тоҷикӣ ҳеч наздикӣ надоранд, коре гирифта намешавад.

Пас аз як ҳафтаи қабули ин қонун мақомоти қудратии кишвар, аз ҷумла маъмурони КДАМ-у додситонӣ то раисони маҳаллаҳо дар мактабу бемористонҳо ва бозорҳо “рейд” гузаронида, ҳиҷоби занҳоро зӯран аз сарашон кашиданро шуруъ карданд.

Дар ҳамин ҳол дар шабакаҳои иҷтимоӣ наворҳое нашр гашт, ки дида мешавад, дар назди даромадгоҳи як беморхона чанде аз кормандони давлат ва кормандони беморхона занҳои ҳиҷобдорро медоранд ва онҳоро маҷбур месозанд, ки рӯймолҳои худро аз сарашон бигиранд, агар нагиранд 3 ҳазору 500 сомонӣ ҷарима мешаванд.

Тавре имрӯз Радиои Озодӣ хабар дод, мақомоти кишвар мувофиқи моддаи 18-и тарҳи нави қонун “Дар бораи танзими ҷашну маросим” барои “овардан, фурӯш, тарғиб ва пӯшидани либоси ба фарҳанги миллӣ бегона дар ҷойҳои ҷамъиятӣ” ҷарима аз 8 ҳазор то 65 ҳазор сомонӣ муқаррар кардаанд.

Ин фишорҳо сабаб шуд, ки шоми 26-уми май гурӯҳе аз ҷавонони тоҷик мақомдоронро таҳдид ба қатл карданд. Он рӯз дар шабкаҳои иҷтимоӣ наворе нашр шуд, ки дида мешуд, се нафар дар даст силоҳ ба мақомдоронрон мегӯяд, дар сурати идомаи ин фишорҳо шахсияти масъулини давлатиро шиносоӣ карда, мекушанд. Онҳо дар хитоб ба мақомот мегӯянд: “Мо мардуми тоҷик то ин вақт ба ҳама зулми шумо хомӯш истодем. Ва имрӯз вақте шумо бар зидди ҳиҷоб қонун баровардед, мо хомӯш намеистем. Посухи моро мунтазир бошед.”

Дар пайи суръат гирифтани фишорҳо ҷамъи бузурге аз фаъолони динӣ ва маданӣ рӯзи ҷумъаи гузаштаро “Рӯзи ҳиҷоб” эълон карда буданд ва аз мардону занони тоҷик хостанд, ки дар ин рӯз барои эътироз ба фишорҳои ҳукумати Тоҷикистон болои занони ҳиҷобпӯш даст ба гирдиҳамоии хиёбонӣ бизананд ва аз ҳукумат бихоҳанд қавонини сахтгирона нисбати ҳиҷобу ришро бекор кунад.

Ва ахиран рӯзи ҷумъа, 31-уми май Анҷумани олимони мусалмон (мақарраш дар Истанбул), дар мавриди манъи ҳиҷоб дар Тоҷикистон изҳорот пахш карда, зимни нашри он, манъи ҳиҷоби занон дар Тоҷикистонро маҳкум ва қарори ҳукумати Тоҷикистонро дар ин робита “мухолафати сареҳ бо шариати исломӣ” донист. Ин Анҷуман дар изҳороташ таъкид карда, ки мақомоти тоҷик бояд ин қарори худро бекор кунанд.

Изҳороти Анҷумани олимони мусалмон дар бораи манъи ҳиҷоб дар Тоҷикистон

0

Рӯзи ҷумъа, 31-уми майи соли ҷорӣ Анҷумани олимони мусалмон, мақарраш дар Истанбул, дар мавриди манъи ҳиҷоб дар Тоҷикистон изҳорот пахш кард.

Анҷумани олимони мусалмон дар изҳороташ манъи ҳиҷоби занон дар Тоҷикистонро маҳкум карда, қарори ҳукумати Тоҷикистонро дар ин робита “мухолафати сареҳ бо шариати исломӣ” дониста, таъкид мекунад, ки ҳиҷоби зан фаризаи Илоӣ аст ва касе ҳам ҳақ надорад занонро аз пӯшидани он боздорад.

Ин Анҷуман дар изҳороташ аз тамоми кишварҳои демократӣ ва ҳуқуқумеҳвар ва инчунин аз кишварҳои исломӣ ва созмонҳои ҷаҳонии ҳимоят аз ҳуқуқи занон хоста, ки фишори мақомоти тоҷик болои занҳои ҳиҷобпӯшро маҳкум кунанд, зеро ин амалкарди мақомоти тоҷик мухолифи тамоми озодиҳои инсоние аст, ки ҷаҳон онро эътироф кардааст.

Дар изҳорот аз моддаи 10-и Аҳдномаи ҳуқуқи асосии Иттиҳоди Аврупо ва моддаи 18-и Аҳдномаи ҳуқуқи инсони Созмони Милали Муттаҳид мисол оварда, ки дар онҳо озод будани шахс дар интихоби дин, эътиқод ва омӯзишу анҷом додани маросимӣ диниро барои ҳар шахс ҳаққи бунёдии ӯ донистаанд.

Дар ҳамин ҳол Муҳаммадиқболи Садриддин, мудири шабакаи “Ислоҳ.Нет” дар суҳбат ба Azda TV гуфт, вазъияти динӣ дар Тоҷикистон ва фишори мақомот болои диндорон, бахусус занони ҳиҷобпӯш натанҳо садои Анҷумани олимони мусалмон, балки садои даҳҳо созмону анҷуманҳо ва чеҳраҳои матраҳи исломиро ба бор овардааст.

Вай гуфт, Анҷумани олимони мусалмон ҳадаф аз ин изҳоротро пешгирӣ аз фишорҳо ва поймол кардани ҳуқуқи занҳои мусалмони тоҷик аз ҷониби ҳукумати Эмомлаӣ Раҳмон гуфтаанд.

Манбаъ афзуд, ки “Ин Анҷуман ҷумъаи ҳафтаи ояндаро “Рӯзи ҳиҷоб дар Тоҷикистон” эълон намудааст. Ва аз тамоми хатибҳои олами исломӣ талаб намудааст, ки дар мавриди вазъияти бади ҳиҷоб дар Тоҷикистон ҳатман бояд чизе бигӯянд, то ин ки тавонанд сади роҳи ин беқонунӣ дар кишвари Тоҷикистон гарданд.”

Мудири “Ислоҳ.Нет” мегӯяд, аз нашри ин изҳорот чунин фаҳмида мешавад, ки дигар он обрӯву эътиборе, ки бархеҳо Эмомалӣ Раҳмонро ҳамчун 500-умин мусалмони бо нуфузи ислом медонистанд, “онро аз даст дода, балки дар масҷидҳо бар алайҳи Раҳмонов хутба мехонанд.” Акнун номи ӯ дар хутбаҳои масоҷид на ҳамчун мусалмони бо нуфуз, балки як ҳокими ситамгар ва зидди арзишҳои исломӣ муаррифӣ хоҳад шуд ва ин ба гӯши ҷаҳониён мерасад.

Ёдовар мешавем, ки Анҷумани олимони мусалмон дар 20-уми январи соли 2010 дар давлати Кувейт бо ташабуси чанде аз докторҳои улуми исломӣ таъсис шуда, вале мақарри он дар Туркия аст. Раҳбарии Анумани олимони мусалмонро доктор Муҳаммад Абдаҳ бар уҳда дорад. Дар ин Анҷуман беш аз сад олими забардасти улуми исломӣ ва ғайри он аз 40 давлат дар он узвият доранд. Конфронсҳои зиёде дар кишварҳои Кувейт, Қатар, Туркия ва ғайра баргузор намудааст. Сомона ва маҷаллаи расмӣ дорад ва ҳар охири ҳафта аз вазъи олами ислом ва ҳолатҳои он гузориш омода карда, нашр менамояд.

Талаби раҳоии Холиқназаров аз зиндон

0

Аз боздошту бегуноҳ равонаи зиндон шудани Манучеҳр Холиқназаров, вакили дифоъ ва раиси Анҷумани ҳуқуқшиносони Помир ду сол гузашт.

28-уми майи соли ҷорӣ, панҷ созмони ҳомии ҳуқуқи башар бо нашри изҳороте аз вазъи саломатии Манучеҳр Холиқназаров изҳори ташвиш намуда, аз мақомоти Тоҷикистон озодии бе қайду шарти ӯро талаб кардаанд.

Дар ин изҳорот аз номи Бриҷит Дафур, мудири Ҳамкории Байналмилалӣ Барои Ҳуқуқи Башар гуфта шудааст, ки Манучеҳрро танҳо ба хотири талошҳои хастагинопазираш барои ёрӣ ба ҷабрдидагони нақзи ҳуқуқи башар дастгиру зиндонӣ карданд.

Хонум Дафур инчунин таъқид кардааст, то замоне ки ин вакили дифоъ раҳо шуда, ба хона, ба назди пайвандонаш барнагардад, аз мубориза ба зидди ҳукми ноодилонаи ӯ даст нахоҳанд кашид.

Гуфта мешавад, ин изҳрот аз номи Кумитаи Норвежии Ҳелсинкӣ, Ҳамкории Байналмилалӣ Барои Ҳуқуқи Башар (IPHR), Эътилофи зидди шиканҷа дар Тоҷикистон, Бунёди Ҳелсинкии ҳуқуқи инсон (HFHR, Лаҳистон) ва Созмони ҷаҳонии зидди шиканҷа (OMCT) нашр шудааст.

Манучеҳр Холиқназаров то замони боздошташ раиси Анҷумани ҳуқуқшиносони Помир, яке аз камшумортарин созмонҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон буд, ки аз ҳуқуқи сокинон ҳимоят мекард.

Ёдовар мешавем, ки рӯзҳои 25-28 ноябри соли 2021 дар шаҳри Хоруғи ВМКБ пас аз кушта шудани Гулбиддин Зиёбеков эътирозҳои оммавӣ сар зад. Пас аз ин “Комиссияи 44”, ки аз намояндагони ҷомеаи шаҳрвандӣ ва ниҳодҳои қудратии маҳаллӣ иборат буд, барои таҳқиқи ҳодисаҳо ташкил шуд ва Манучеҳр Холиқназаров шомили он гашта буд.

Аммо дар моҳи майи соли 2022 мақомоти Тоҷикистон эътирози осоиштаи сокининони Бадахшонро дар Хоруғу Рӯшон саркӯб карда, даҳҳо нафарро ба қатл расонданд ва даҳҳо нафари дигарро бо иттиҳомҳои сохта равонаи зиндон карданд. Аз ҷумла, аксар аъзои “Комиссияи 44” бо шумули Манучеҳр Холиқназаров боздошту равонаи зиндон гардиданд.

Додгоҳи олии Тоҷикистон рӯзи 9-уми декабри соли 2022 ин вакили дифоъро бо иттиҳоми узвият дар гурӯҳҳои ҷиноӣ ва ҳамкорӣ бо созмонҳои мамнуъ паси дарҳои баста ба 16 сол зиндонм низомаш сахт маҳкум кард.

Гуфта мешавад, вазъи саломатии Холиқназаров дар зиндон бад буда, ӯ аз дарди пушт ранҷ мекашад.

Панҷ созмони ҳуқуқи башар аз мақомоти Тоҷикистон хостаанд, ки кафолат бидиҳанд то ин зиндонии сиёсӣ ба ёрии тиббии муносиб дастрасӣ дошта бошад ва то даме ки паси панҷара аст, тибқи меъёрҳои байналмилалӣ муолиҷа шавад.

Ба ҷуз аз созмонҳои ғайридавлатии ҳуқуқи башар, гузоришгари вежаи Созмони Милал дар умури ҳомиёни ҳуқуқи башар ва дигар коршиносони байналмилалии ҳуқуқи башар борҳо аз мақомоти Тоҷикистон озодии Манучеҳр Холиқназаровро талаб карда буданд, аммо мақомоти Тоҷикистон ин талаби созмонҳоро нодида гирифтааст.

Афзоиши нигарониҳои Эмомалӣ Раҳмон

0

Эмомалӣ Раҳмон дар суҳбат бо кормандони Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон аз афзоиши тарсу нигарониҳои худ хабар дод.

Бино ба иттилои расмӣ, 29-уми майи соли ҷорӣ Президенти Тоҷикистон дар нишасти 30-юмин солгарди Рӯзи таъсисёбии Қӯшунҳои сарҳадӣ ширкат ва суханронӣ кард.

Президети Тоҷикистон дар ин суханронии худ таъкид кард, ки имрӯзҳо бо саҳмгузорӣ кардани давлат ва бархе “соҳибкорони бонангу номуси ватанӣ” ва кумакҳои онҳо “барои марзбонон тамоми шароити мусоиди пеш бурдани хизмат, машқу таҳсил, зиндагӣ, истироҳат ва варзиш муҳайё мебошад.”

Хадамоти матбуоти Президент бо нашри гузорише гуфта, ки Эмомалӣ Раҳмон бо нигаронӣ таъкид кард, “дар вазъияти печидаи ҷаҳони имрӯза масъулияти ҳамаи сохторҳои низомӣ, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва хусусан, марзбонон даҳчанд меафзояд. Онҳо бояд беш аз ҳар вақти дигар зираку ҳушёр бошанд ва омодагии худро ҳамеша дар сатҳи баланд нигоҳ доранд.”

Гуфта мешавад, Эмомалӣ Раҳмон, ки муддати беш аз се даҳсола дар раъси қудрати Тоҷикистон қарор дорад ва бо гузашти беш аз 30 сол то ҳол натавонистааст, ки мушкилоти рӯзмараи марзбонони кишвар, бахусус аскарону афсаронро бароварда кунад. Дар ин раванд, ба эътирофи худи ӯ, дар ҳоли ҳозир қисме аз мушкилоти зиндагӣ ва нигоҳубини онҳоро соҳибкорони ватанӣ ва бархе мушкилоти техникии онҳоро низ дар аксар маврид кишварҳои Русия, Қазоқистон ва Чин бо таҷҳизоти куҳана ва қадимаи худ таъмин мекунанд.