30.9 C
Dushanbe
Хона блог саҳифа 290

Пирмуҳаммадзода барои “лайк”-и шеъри А.Раҳнамо ба ифротгароӣ муттаҳам шуд

0

Абдусаттор Пирмуҳаммадзода, рӯзноманигори боздоштшудаи тоҷик, барои “лайк” гузоштан зери шеъри Абдуллоҳи Раҳнамо ба ифротгароӣ муттаҳам шуд.

Радиои Озодӣ дар истинод ба як манбаи наздик ба тафтишот хабар дод, ки Пирмуҳаммадзода сахт шиканҷа шуда, бар асари он дасту нохунҳояш сиёҳ шудаанд ва дар ӯ афсурдагӣ дида мешавад.

Мақомоти боздоштгоҳ ва муффатишон дар бораи шиканҷа шудани ин рӯзноманигори шинохта чизе намегӯянд.

Пайвандон ва вакили мудофеи Абдусаттор Пирмуҳаммадзода ба Радиои Озодӣ гуфтаанд, ки дар бораи шиканҷа шудани ӯ чизе намедонанд, вале ин ки гуноҳеро худаш ба дӯш гирифта бошад, шубҳаовар меноманд. Ҳамзамон онҳо мегӯянд, ки муҳокимаи рӯзноманигор ҳафтаи оянда дар Додгоҳи ноҳияи Исмоили Сомонӣ шуруъ хоҳад шуд ва мавзуъро онҷо мепурсанд.

Бародараш Абдукарим Пирмуҳаммадзода гуфтааст, ки ду мутахассиси Вазорати адлия дар хулосаашон навиштаанд, ки Абдусаттор “дар ифротгароӣ даст дорад”.

Ба гуфтаи бародари Пирмуҳаммадзода, ин рӯзноманигор дар шабакаҳои иҷтимоӣ зери “Эъломияи инқилоб”, шеъри сиёсатшинос Абдуллоҳи Раҳнамо, ки Иттифоқи нависандагон дар посухаш ба вакили мудофеъ ватандӯстона номид, лайк гузошта будааст.

“Дар он шеър калимаи “наҳзат” омадааст, вале на ба маънои ҳизби мамнӯи наҳзат, балки ҳаракат ё равона шудан. Аммо мақомот ҳамонро асос гирифтаанд,” – нақл кард ӯ.

Инчунин мақомот баёнияи Абдусаттор Пирмуҳаммадзода дар мавриди боздошти Далери Имомалиро, ки дар он навишта буд “Агар Далер ба муддати тӯлонӣ паси панҷара равад ҳам, барои мардум як намоди қаҳрамонӣ ва муборизи роҳи адолат ва симои журналистикаи нави тоҷик хоҳад буд. Ҳукумат бошад шарманда”, ифротгароӣ гуфтаанд.

Ёдовар мешавем, ки мақомот дар рӯзи иди Қурбон, 9-уми июли соли ҷорӣ рӯзноманигор ва блогери шинохта Абдусаттор Пирмуҳаммадзодаро боздошт карда, баъдан ӯро мақомот ба ифротгароӣ муттаҳам кард.

Боздошти рӯзноманигор Абдусаттор Пирмуҳаммадзода дар пайи боздошту фишор болои рӯзноманигорон сурат гирифта буд. Созмонҳои ҳуқуқи башар раҳои ӯ ва дигар рӯзноманигорони зиндониро талаб карда буданд, аммо мақомот мисли ҳамеша ба ин талаби созмонҳо эътибор надоданд.

Рӯзноманигор Абдусаттор Пирмуҳаммадзода, пештар дар Кумитаи радио ва телевизиони тоҷик кор карда, пас аз ронда шудан аз ҷои кораш ба мусофиркашонӣ ва блогерӣ машғул буд.

Ӯ соли 2020 дар саҳифаи фейсбукии худ аз набуди ҷои кор, шароити пасти зиндагӣ ва болои ин ҳама фишору ҷаримабандиҳои кормандони БДА дар роҳҳо шикоят карда буд, ки ин шикояти ӯ сару садоҳои зиёдеро ба бор овард.  

Хуросонӣ дар хитоб ба Толибон: Ба ман хиёнат кардед

0

Абдулҳамид Хуросонӣ, фармондеҳи интизомии ҷонибдори Толибон дар Панҷшер мегӯяд, ки раҳбарони Толибон ба ӯ хиёнат карда ва ҳоло ӯро ба ҷонаш таҳдид кардаанд.

Ахиран наворе мансуб ба садои Абдулҳамид Хуросонӣ нашр шуда, ки ӯ мегӯяд, дар як соли гузашта масъулони Толибон ҳуқуқи ҳамроҳони ӯро надодаанд.

Гуфта мешавад, Шайх Мутиъ, фармондеҳи қулурдуи маркази Толибон аз ӯ хоста, ки тамоми таҷҳизот ва афродашро таслим кунад ва худаш дар марбутоти қулурду дар сафи низомиён хидмат кунад. Шайх Мутиъ ба Хуросонӣ ду рӯз муҳлат дода, ки ин фармонашро иҷро кунад ва дар акси ҳол таҳдид ба ҷонаш кардааст.

Вай ба ин фармон вокуниши сахт нишон дода, мегӯяд, ки “чӣ касе ҳақ дорад ва бо кудом чиз моро ахтор медиҳад? Агар ҷурми мо Панҷшерӣ будану тоҷик будан аст, бигӯед, ҳамин мулку ватан ба шумо неку муборак, торих қазовати худро мекунад.”

Хуросонӣ мепурсад, ки аз ҳама мақому мансаб дар замони ҳукумати қаблӣ гузашт ва қабул накард, вале ба сафи Толибон пайваст, вале имрӯз чаро онҳо бо ӯ чунин рафтор мекунанд.

Хуросонӣ, ки фармондеҳи Панҷшер аст, хитоб ба раҳбарони Толибон мегӯяд, “ин бароятон шармовар нест, ки дар як сол муҷоҳидини ман амалиёт карданд, низоми ҳасиби қувваҳои марказиро оварданд, вале шумо бародар дар ҳаққи мо хиёнат кардед, ки на маош барои муҷоҳидини мо додед ва на чизе дигар!”

Абдулҳамид Хуросонӣ, аз тоҷикони Панҷшери Афғонистон аст. Вай аз замони дубора сари қудрат омадани Толибон дар Афғонистон дар ин вилоят адои вазифа мекунад. Баҳсҳои тунди ӯ бо собиқ волии Панҷшер ва мавзеъгириҳояш дар қиболи нерӯҳои Ҷабҳаи муқовимати миллии Афғонистон бо раҳбарии Аҳмад Масъуд пештар зиёд расонаӣ шуда буд.

Оғози мурофиаи додгоҳии журналист Абдуллоҳи Ғурбатӣ

0

Нимаи дуюми имрӯз мақомот мурофиаи додгоҳии журналист Абдуллоҳи Ғурбатиро пушти дарҳои баста дар СИЗО аз нав оғоз карданд.

Коллаж аз Азия Плюс

Бино ба иттилои хабаргузории “Азия Плюс” имрӯз “дар боздоштгоҳи муваққатии шаҳри Душанбе (СИЗО) мурофиаи навбатии додгоҳии журналисти тоҷик Абдуллоҳ Ғурбатӣ оғоз шуд.”

Ба қавли манбаъ, ин бор низ муҳокимаи додгоҳии журналист ва блогери тоҷик Абдуллоҳи Ғурбатӣ пушти дарҳои баста ва бидуни ҳузури наздикону пайвандон ва намояндаҳои ВАО анҷом ёфт. Вале ин бор ҳам Додгоҳ эълони ҳукми ниҳоиро ба рӯзи дигар гузоштааст.

“Зикр карда мешавад, ки дар ин мурофиа вакили дифоъ аз суд хоҳиш намудааст, ки нисбати зерҳимояаш Абдуллоҳ Ғурбатӣ ҳукми сафедкунанда қабул кунад ва ӯро аз толори суд озод намояд.”, омадааст дар хабар.

Пеш аз ин дар ҷаласаи додгоҳии қаблии ин журналисти ҷавон ва шинохтаи кишварамон айбдоркунандаи давлатӣ аз додрас хоста буд, ки Абдуллоҳи Ғурбатиро ба 8 соли зиндони низомаш пурзӯр маҳкум кунад ва додрас ҳам ба хотири баррасии парванда ба хонаи машварат рафт ва қарор буд имрӯз ҳукмашро эълон кунад, аммо боз ба таъхир гузошта шуд.

Гуфта мешавад, мақомоти Тоҷикистон се моҳ пеш бо роҳандозии як иқдом алайҳи бархе фаъолони шабакаҳои иҷтимоӣ дар зарфи камтар аз як ҳафта журналист Абдуллоҳи Ғурбатиро ҳамроҳ бо Далери Имомалӣ, Завқибек Саидаминӣ ва Абдусаттор Пирмуҳаммадзода боздошт ва пушти миллаҳои зиндон фиристода буданд.

Ҳамсари Абдуллоҳи Ғурбатӣ ҳам чанд рӯз пеш бо ирсоли ду номае аз Эмомалӣ Раҳмон хоста буд, ки ба қазияи шавҳараш, ки бегуноҳ ва бо туҳмат дар боздоштгоҳи муваққатии шаҳри Душанбе қарор дорад, дахолат кунад ва ҳақро ба ҳақдор бирасонад.  

Нафаре, ки аз Боздоштгоҳи Душанбе фирор карда буд, боздошт шуд

0

Аҳмадбек Саидов, шахсе, ки моҳе қабл аз Боздоштгоҳи рақами 1-и шаҳри Душанбе фирор карда буд ва дар ҷустуҷӯи расмӣ қарор дошт, боздошт шудааст.

Як манбаъ аз Сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Тоҷикистон ба “Азия-Плюс” хабар дода, ки маҳбуси фирорӣ Аҳмадбек Саидовро 1-уми октябр боздошт кардаанд, вале ҷузъиёти боздошти ӯро тавзеҳ надодааст.

Чанд рӯзе пеш мақомот барои пайдо кардани ӯ 50 ҳазор сомонӣ мукофотпулӣ ҷудо карда ва дар ҳамаҷо онро нашр карда буд.

Сабаби аслии боздошт ва фирори Сайдов то ҳол маълум нест. Аммо тибқи маълумоти Вазорати корҳои дохилаи Тоҷикистон, Аҳмадбек Саидов 35 сол дошта, сокини ҷамати Заргари ноҳияи Кушониёни Хатлон мебошад ва бо ҷурми “роҳзанӣ” гумонбар аст.

Гуфта мешавад, ӯ дар оғози моҳи августи соли ҷорӣ аз Русия ба Тоҷикистон истирдод шуда буд ва шаби 18 ба 19-уми августи имсол аз Боздоштгоҳи рақами 1-и шаҳри Душанбе фирор кард.

Сафари намояндаи САҲА ба Тоҷикистон

0

Намояндаи Созмони Амният ва Ҳамкории Аврупо дар умури расонаҳо ва озодии баён ба Тоҷикистон сафар мекунад.

Бино ба иттилои сомонаи Созмони Амният ва Ҳамкории Аврупо, имрӯз, 3-уми октябри соли 2022 намояндаи Созмони Амният ва Ҳамкории Аврупо дар умури расонаҳо ва озодии баён хонум Тереза Рибейро бо як сафари расмӣ ба Тоҷикистон меравад.

Ба қавли манбаъ, қарор аст хонум Тереза Рибейро дар ҷараёни ин сафари худ бо мақомоти баландпоя, инчунин намояндаҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ ва идораҳои мустақили Васоати ахбори оммаи Тоҷикистон дидор ва мулоқот кунад.

Гуфта мешавад, ин сафари чоррӯзаи хонум Тереза Рибейро дар ҳоле ба Тоҷикистон анҷом мешавад, ки имсол намояндаҳои расмии кишварамон дар ҷаласаҳои ин созмон оид ба ҳуқуқи инсон дар шаҳри Варшава ширкат накарданд.

Инчнуин бархе аз намояндаҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ ва расонаҳои Тоҷикистон, ки солҳо боз аз ҷониби созмонҳои аврупоӣ маблағгузорӣ мешаванд ва тибқи маъмул дар нишастҳои солона САҲА оид ба ҳуқуқи инсон ширкат мекарданд, вале имсол дар ҷаласаҳои он дар Варашава ҳузур надоранд, ба ҳамин хотир дида мешавад, ки Тоҷикистонро дар ин ҷаласаҳо танҳо намояндаҳои мухолифин намонядагӣ мекунанд.

Гуфта мешавад, 30-уми сентябри соли ҷорӣ дар ин ҷаласаҳои САҲА масоили марбут ба расонаҳо ва озодии баён мавриди баҳс қарор гирифта буд, Azda tv низ дар ҳамкорӣ бо Созмони Ҳелсинкӣ нишасти вижаеро таҳти унвони “Вокунишҳо ба саркӯби расонаҳо дар Тоҷикистон” бо ҳузури намояндаҳои САҲА баргузор карда буданд.

Эмомалӣ Раҳмон ба шаҳри Турсунзода рафт ё нарафт?

0

Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон мегӯяд, ки имрӯз Эмомалӣ Раҳмон зимни сафари корӣ ба шаҳри Турсунзода рафтааст.

Субҳи имрӯз, 03-уми октябри соли 2022 Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон хабар дод, ки Эмомалӣ Раҳмон дар зарфи камтар аз 3 соат аз 2 мактаб ва 3 хоҷагии деҳқонӣ дидан кардааст.

Ба қавли манбаъ, субҳи имрӯз соати 8:30 сафари

Ҳамзамон соати 8:55 дақиқаи субҳи имрӯз Хадамоти матуботи Президенти Тоҷикистон иттилоъ дода, ки  “Эмомалӣ Раҳмон ба Хоҷагии деҳқонии “Ислом” ташриф оварда, ба ҷамъоварии ҳосили шолӣоғоз бахшидааст.

Инчунин соати 10:30 дақиқаи имрӯз Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон гуфтааст, ки  “Эмомалӣ Раҳмон аз боғи ангури навъи “Шоҳона”-и Хоҷагии деҳқонии “Боғи Сомон” дидан намуда, бо рафти ҷамъоварии ҳосили ангур, ки ҳоло бомаром идома дорад, шинос шуданд.”

Дар ҳамин ҳол соати 11:12 дақиқаи имрӯз Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон хабар дод, ки “Эмомалӣ Раҳмон дар шаҳри Турсунзода дар деҳоти Ҷӯра Раҳмонов бинои нави Муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии рақами 92 ба номи Камолиддин Мадумаровро ба истифода доданд.”

Бо ин вуҷуд, соати 11:17 дақиқаи субҳи имрӯз Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон панҷумин хабари худро аз ин сафари Эмомалӣ Раҳмон ба шаҳри Турсунзода нашр карда, гуфтааст, вай “бо нашъунамои токзори Хоҷагии деҳқонии “Ватан” шинос шуданд.”

Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон дар ин панҷ хабаре, ки аз сафари Эмомалӣ Раҳмон ба шаҳри Турсунзода дар зарфи 167 дақиқа нашр кардааст, дар тамоми ин хабарҳо як ҷумлаӣ дар аввали матлабҳо, ки Эмомалӣ Раҳмон ба он рафт ва як ҷумлаӣ дар охири онҳо дар хусуси таҳсин ва супоришҳояш гуфтааст ва дигар тамоми маълумоти дарҷ гардида дар бораи ин ду мактаб ва се хоҷагии деҳқонӣ мебошанд.

Ҷолиб он, ки масофа байни ин панҷ объекти мавриди назар, ки Президенти Тоҷикистон субҳи имрӯз ба он ҷойҳо сафар кардааст, наздик нест. Тамоми онҳо дар минтақаҳои алоҳидае дар шаҳри Турсунзода қарор доранд. Рафтан аз як мавзеъ ба дигаре, он ҳам дар шаҳри Турсунзода вақт мехоҳад.

Аммо тавре, ки дар ин матлабҳои панҷгона Хадамоти матуботи Президенти Тоҷикистон мегӯяд, ки Эмомалӣ Раҳмон ба он ҷойҳо рафта, дар он ҷойҳо дар маросимҳои вижае низ ширкат карда ва дастуру супоришҳое ҳам додааст, ба таваҷҷуҳ ба барриси замони ин рӯйдодҳо мантиқан сиҳат доштани бахше аз гуфтаҳои котиботи Эмомалӣ Раҳмон дар ин хусус зери шубҳа қарор мегиранд.

Бо ин вуҷуд, Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон, ки то ҳол тибқи корҳои маъмулиаш даҳҳо аксу наворҳо аз сафарҳо, нишастҳо ва мулоқотҳои Эмомалӣ Раҳмон нашр мекард, вале имрӯз бар хилофи ин қоидаҳои кории худ то замони таҳияи ин матлаб танҳо чанд аксе аз ифтитоҳи бинои мактабе дар саҳфаи фейсбукиаш нашр карда, вале дигар ҳеч аксу наворе аз ин сафари Эмомалӣ Раҳмон ба шаҳри Турсунзода то ҳол нашр накардааст.

Гуфта мешавад, ин хабарҳо дар ҳоле нашр мешаванд, ки ҳафтаи гузашта раҳбари ҳаракати сиёсии “Ватандор” Додоҷон Атовуллоев пас аз 11 рӯзи бедарак шудани Эмомалӣ Раҳмон аз саҳнаҳои сиёсӣ хабар дода буд, ки Президенти Тоҷикистон бемор шудааст.

Аммо он замон бархе манобеи Azdo tv дар Ҳукумати Тоҷикистон хабари бемор будани онро рад карда буданд, вале бо ин ҳол баъд аз чанд рӯзи дигар, бархе аз мухолифони Эмомалӣ Раҳмон дар Аврупо ва низ бархе аз корбарони шабакаҳои иҷтимоӣ дар Қирғизистон ва Узбекистон ҳам гуфта буданд, ки Президенти Тоҷикистон вафот кардааст.

Вуҷуди ин ҳама зиду нақизҳо ва берабтиҳо дар матолиби нашр кардани Хадамоти матбуоти Президенти Тоҷикистон, ва овозаҳои таъйид нашуда дар шабакаҳои иҷтимоӣ акнун ин суолро дар зеҳнҳо барҷаста мекунад, ки оё имрӯз Эмомалӣ Раҳмон зиндаву саломат аст ва имрӯз ба шаҳри Турсунзода рафт ё нарафт?

Амруллоҳи Низом, махсус барои Azdo tv

Бадахшону Исфара дар як рӯз нақшаи даъвати сарбозонро иҷро карданд

0

Ба гузориши мақомоти Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, дар ин вилоят нақшаи даъвати сарбозон дар як рӯз пас аз эълони он иҷро шудаст.

Ҳамзамон мақомоти шаҳри Исфара низ хабар додаанд, ки дар як рӯз нақшаи даъвати тирамоҳии ҷавонон ба артиш комилан иҷро шудааст.

Гуфта мешавад, дар водии Рашт низ нақшаи даъвати наваскарон ба артиш аз 100% ҳам бештар иҷро шудааст. Тавре “Ховар” хабар медиҳад, даъвати тирамоҳии сарбозон ба артиш дар рӯзи аввал, яъне 1-уми октябр “дар ноҳияҳои Сангвор 100%,  Лахш 100%, Тоҷикобод 101%,  Нуробод 101% ва Рашт  зиёда аз 100  фоиз”-ро ташкил кардааст.

Дар даъвати баҳории сарбозон ба артиш низ чунин хабарҳо нашр шуд, ки баъзе навоҳии кишвар, аз ҷумла ВМКБ дар як рӯз нақшаи даъватро иҷро карданд. Аммо баъдтар дар шабкаҳо наворҳое нашр шуд, ки нишон медод, бо вуҷуди иҷро шудани нақшаи даъват дар ноҳияҳои кишвар боз ҳам “Облава” идома дорад.

Дар Тоҷикистон ҳамасола ҳангоми даъвати наваскарон ба артиш анъанаи сарбозшикор ё худ “Облава” оғоз мешавад. Солҳои ахир чунин ба назар мерасад, ки барои ин гурӯҳ салоҳиятҳои хеле васеъ дода шудааст, ки ҳатто хонаҳои мардум шаб ё рӯз бидуни пурсиш ворид мешаванд ва ё ҳатто аз донишгоҳҳо донишҷӯёнро боздошт карда, зӯран ба артиш мебаранд. Бо вуҷуди ин ҳама қонуншиканиҳои маъмурони низомӣ, Ҳукумат вуҷуди чунин хилофкориҳоро инкор мекунад ва омода нест пеши онро бигирад.

Ёдовар мешавем, ки тибқи фармони пешакии расиҷумҳур Эмомалӣ Раҳмон даъвати сарбозон ба артииш аз 1-уми октябри соли ҷорӣ дар тамоми шаҳру ноҳияҳои кишвар оғоз ёфт.

Сенарияҳое, ки Русияро аз “арш” ба поин мекашанд

0

Буҳрони имрӯза дар Русия оқибатҳое метавонад дошта бошад, ки дар низоми қудратҳои минтақа ва ҳатто ҷаҳон тағйироти бузурге ворид кунад.

Агарчи бояд дар назар дошт, ки Русия имкон дорад дар ин ҷанг ғолиб шавад ва Украинаро қисман ё пурра ба тасарруфи худ дарорад, ба назари мо ин ҳолат аз воқеият дур буда, дар ояндаи дарозмуддат имконияти воқеъ шуданаш 10% ҳам нест. Гумони ғолиб бар он аст, ки Русия мағлуб мешавад. Аз ҷумлаи сенориёҳои мағлубшавии Русия, ки дар оянда метавонад ҷой дошта бошад, ба таври зер аст:

1.Мағлуб шудани Русия дар ҷанги Украина ва фурӯпошии он.

Дар ҷанг мағлуб шудани Русия ба назари ҷомеаи ҷаҳонӣ аллакай ба як воқеият мубаддал шудааст. Тамоми ҷаҳон – ба ҷуз чанд кишвар, тарафдори Украина шуда, кишварро бо маблағҳои зарурӣ, дастгирии дипломатикӣ ва аслиҳаи замонавӣ таъмин карда истодаанд. Эълон кардани “басиҷ” дар Русия низ ба он ишора мекунад, ки мағлуб шудани артиши рус дар ин кишвар наздик аст ва бо талафоти бешуморе дучор шудааст. Русия акнун қувваҳои охирини худро ҷамъ карда, зарбаи охирини худро омода карда истодааст. Дар ҳолати ноком шудани ин нақша мағлубияти комили Русия аз воқеият дур нест.

Дар ҳолати мағлуб шудани Русия ва заиф шудани ҳукумати марказӣ, дур нест, ки ҷумҳуриятҳо ва минтақаҳои Русия мустақил шуданро баррасӣ кунанд. Дар қаламрави Русия имрӯз 22 ҷумҳурӣ, 4 минтақаи худмухтор, 1 вилояти худмухтор, 85 субъекти федеративӣ ва 46 вилоят вуҷуд дорад. Русия бори аввал нест, ки бо ҷудоихоҳӣ (сепаратизм) дучор мешавад. Солҳои навадум, ки он вақт низ ҳукумати марказӣ заиф шуда буду Иттиҳоди Шӯравӣ пош хӯрд, ҷумҳуриҳои Русия, аз қабили Доғистону дигар ҷумҳириҳои Қафқоз барои ҷудо шудан талош карда буданд. Чеченистон ҳатто аз муддате истиқлолияти худро эълон карда буд. Рӯҳияи ҷудоихоҳӣ дар ҷумҳуриҳои Ингушетия, Тува, Тотористон, Бошқирдистон, Якутия ва Бурятия низ хеле қавӣ буданд. Ҳатто дар минтақаҳои аксаран руснишине чун вилоятҳои Калининград ва Кемерово, минтақаи Урал ва Шарқи Дур даъвоҳои ҷудоихоҳӣ хеле қавӣ буданд. Вале минбаъд бо қавӣ шудани ҳукумати марказӣ ва сиёсати диктотуриву саркӯбкунандаи Путин чунин даъвоҳову талошҳо бераҳмона пахш карда шуданд.

Соли 2019 минтақаи Урал, хусусан дар Екатеринбург – яке аз бузургтарин шаҳрҳои Русия, мардум дар пайи гирдиҳамоиҳои мардумӣ бар зидди ҳукумати марказӣ мақомотро маҷбур карданд қарори вайрон кардани боғи марказии шаҳрро бекор кунанд. Боғ боқӣ монд, ҳамчунин нафрат ба ҳукумати марказӣ рӯҳияи ҷудоихоҳиро тақвият бахшид.

Соли 2020 дар минтақаи Шарқи Дур дар пасманзари дастгир шудани раиси дӯстдоштаи мардум Сергей Фургал рӯҳияи ҷудоихоҳии мардум боз ҳам бештар шуд.

Таҷрибаи пошхӯрии Итиҳоди Шӯравӣ пас аз ҷанги ин кишвар бо Афғонистон нишон медиҳад, ки ҷанги ноҳақи ҳукумати марказӣ бо кишвари мустақили дигар ҳамеша норизогии мардуми Русияро зиёд карда, ба заиф шудани ҳукумати марказӣ ва қувват гирифтани қувваҳои марказгурез оварда мерасонад.

Дар пасманзари эълони “басиҷ”, яъне маҷбуран ба ҷанг бурдани мардону ҷавонон, қувваҳои марказгурез аллакай дар Доғистону баъзе ҷумҳуриҳои Қафқоз ва дигар субъектҳои федеративӣ зуҳур карда, сар боло карда истодаанд.

2.Инқилоби мардумӣ дар Русия

Сенориёи мантиқии дигар метавонад инқилоби мардумӣ бошад. Тақвият ёфтани рӯҳияи инқилобӣ ва тағйири ҳукумат дар пасманзари эълони басиҷи нерӯҳо аз воқеият дур нест. Зеро маҷбуран ба ҷанг бурдани мардону ҷавонон, ки тибқи даъвои мақомот 300 ҳазор низомӣ, вале тибқи пешгӯии баъзе коршиносон то ба 1 миллион мерасад, ба ҳамин миқдор хонавода бевосита таъсир хоҳад расонд. Албатта, норозигии мардумӣ оммавӣ хоҳад шуд ва оқибати онро пешгӯӣ кардан душвор аст. Дуруст аст, ки қаблан эътирози мардумӣ дар пайи боздошти Навалний дар Русия ноком шуд, вале имрӯз се нуқтаи муҳиме ҳаст, ки он замон набуд:

1. Таҳримҳои шадидтарин дар дунё, ки ададашон наздик ба 10 ҳазор расидааст. Барои мисол, кишваре, ки қаблан ба таҳримҳои шадид гирифтор шуда буд, Эрон аст, ки шумораашон ба 3750 мерасад.

2. Пас аз ҷанг заифии моддӣ ва маънавии ҳукумати марказии Русия хеле шадид хоҳад шуд. Иттиҳоди Шӯравӣ низ пас аз ҷанги Афғонистон пош хӯрд, бори он ки ҷанг барояш вазнинӣ карда буд. Хисороти моддиву ҷониву маънавии ҷанг бо Украина хеле вазнинтар аз ҷанг дар Афғонистон хоҳад шуд. Нобуд шудани ҳазорҳо танку тӯп, ҳавопаймоҳои ҷанги ва бесарнишонҳо, марги  наздик ба 60 ҳазор низомии рус, фирори зиёда аз 400 ҳазор “ақл” то замони эълони басиҷи нерӯҳо ба аритш далели ин гуфтаҳо мебошад.

3. Норозигии мардумӣ, ки ҳоло оммавӣ шудааст, зеро садҳо ҳазор ва ҳатто зиёда аз 1 миллион оиларо шомил мешавад, дар ин сатҳ ва миқёс дар таърихи навини Русия бесобиқа аст.

Шояд суоле дар зеҳни хонанда ба миён биояд, ки чӣ гуна Русия мағлуб мешавад, ки дар пахши инқилобҳо аллакай таҷрибадор шудааст, чун эътирозҳои мардумиро дар Белорусу Қазоқистон пахш карда буд, ҷавоб чунин мешавад, ки аввалан, Русия бештари қувваи худро ба Украина масраф карда истодааст, бинобар ин дар ду фронт мубориза барояш хеле душвор хоҳад шуд. Сониян, пахши эътирозҳои Белоруси аҳолияш 10-милиона ва Қазоқистони 15-милиона бо эътирози оммавии Русияи 145-милиона муқоисашаванда нест.

3.Кудатои дохилиҳукуматӣ дар Русия

Албатта, ҳамаи мақомдорони Русия хеле равшан дида истодаанд, ки чунин ҳолат ба манфиати онҳо ва фарзандонашон нест. Аксари мақомдорони Русия ба кишваҳои ғарбӣ нигоҳи мусбат доранд. Фарзандони аксари онҳо дар Аврупову Амрико таҳсил мекунанд, худи онҳо дар ин кишварҳо хонаву ҳавлӣ ва ҳатто тиҷорат доранд, ба истироҳат ва харид ба ин кишварҳо мераванд, дар бонкҳои ин кишварҳо маблағҳои худро нигоҳ медоранд ва ғайра. Бинобар ин, дур нест, ки ҷамъе аз онҳо ҳамфикр шуда, кудатое ба роҳ монанду Путинро аз вазифа гиранд ва ё ба ҳабси хонагӣ, ё зиндон равона кунанд. Дар таърихи навини Русия соли 1991 кудатое шуда буд. Он вақт мақомдорони баландмартаба мақоми давлатие бо номи Кумитаи давлатӣ оид ба ҳолатҳои фавқулода (Государственный комитет по чрезвычайному положению) ташкил карда, худро зимомдори Иттиҳоди Шӯравӣ эълон карда буданд. Он вақт кудато ноком шуд. Иштирокчиёни ин кудато ягон ҷазое нагирифтанд. Суд то соли 1993 давом ёфта, баъдан ҳамаи онҳоро шомили авф кард.

Давом дорад…

Муҳаммад Раззоқӣ

Аз идораи сомона: Гӯшаи “Блоги Шумо” минбари гуногунандешӣ буда, матолибе, ки дар ин гӯша ба нашр мерасанд, назари шахсӣ ва таҳлили муаллифон буда, баёнгари мавқеи “Azda tv” нестанд.

Ду интихоб барои муҳоҷирон: Ё ҷанг дар Украина ва ё истирдод ба Тоҷикистон

0

Мақомоти Русия бо тарс додани баъзе аз муҳоҷирони Тоҷикистон аз онҳо хостаанд, ки ё омодаи рафтан ба ҷанг дар Украина шаванд ва ё истирдод ба Тоҷикистон.

Ирмӯз, 30-уми сентябри соли 2022 Муҳиддин Кабирӣ, раҳбари Паёмони Миллии Тоҷикистон дар ҳошияи ҷаласаҳои Созмони Амният ва Ҳакории Аврупо аз бархе мақомоти Русия дар робита ба қасди эъзоми муҳоҷирони тоҷикистонӣ ба ҷанг дар Украина интиқод кард.

Раҳбари Паймони Миллии Тоҷикистон гуфт, иддае аз муҳоҷирони Тоҷикистон, ки муқими Русия ҳастанд, ба ӯ муроҷиат карда гуфтаанд, мақомоти Русия онҳоро даъват карда таъкид намудаанд, ки номи онҳо дар “феҳристи ҷинояткорон”-и Тоҷикистон аст, бояд истирдод шаванд.

Аммо мақомоти Русия ба онҳо пешниҳод карда гуфтаанд, ки “агар он муҳоҷирони тоҷик тибқи шартнома барои рафтан ба ҷанги Русия бо Украина розӣ шаванд, онҳоро истирдод нахоҳанд кард.”

Ба гуфтаи Муҳиддин Кабирӣ, дар байни касоне, ки бо чунин мазмун ба онҳо муроҷиат кардаанд, на танҳо аъзо ва ҷонибдорони Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон ва дигар гурӯҳҳои мухолифин ҳузур доранд, балки дигарон ҳам ҳастанд.

Гуфта мешавад, пас аз оғози эълони фармони “басиҷи умумӣ”, ки ахиран аз ҷониби Владимир Путин дар Русия имзо шуд, на танҳо муҳоҷирони корӣ аз кишварҳои Осиёи Марказӣ, балки худи русҳо ва шаҳрвандони Русияро низ хеле сахт нигарон кардааст. Инчунин ин фармон боиси он шуда, ки садҳо ҳазор шаҳрвандони Русия аз кишвар фирор кунанд.