Шурӯъ аз имрӯз 15 июн тасмими маҳдудият дар фаъолияти марказҳои хизматрасонӣ аз ҷониби Ситоди ҷумҳуриявӣ оид ба мубориза бо коронавирус бояд бекор карда шавад.

Хабаргузории Спутинк навиштааст, ки бар пояи ин қарор дар кишвар бозорҳо, меҳмонхонаҳо, ошхонаҳо, сартарошхонаҳо, ва ғайра ба реҷаи муқаррарии корӣ баргаштанд. Шарти асосӣ барои ба кор оғоз кардани муассисаҳои мазкур, безараргардонии макони кор, назорати риояи фосилаи иҷтимоӣ, қоидаҳои санитарию  гигиенӣ ва зиддиэпидемиявӣ ва қабули мизоҷон бо ниқобҳо мебошад.

Бар пояи қарори Ситоди муқобала бо коронавирус назорати риояи чунин талаботро бояд масъулини корхонаву муассисаҳо хуб ба роҳ монанд. Ҳафтаи гузашта Маҷлиси намояндагон тағйиротеро ба Кодекси ҷиноятии Тоҷикистон қабул кард, ки бар асоси он барои паҳнсозии такрории бемориҳои сироятӣ аз 5 то 10 соли зиндон ва ҳамзамон ҷарима пешбинӣ шудааст. Инчунин бар асоси тағйирот ба Кодекси маъмурии кишвар нафароне, ки бидуни ниқобҳои муҳофизатӣ мегарданд аз 116 то 290 сомонӣ ҷарима мешаванд. Ин тағйирот пас аз қабули Маҷлиси миллӣ ва имзои раисиҷумҳур қонунӣ хоҳад шуд.

Бино ба оморҳои ахир теъдоди гирифторони коронаиврус дар Тоҷикистон ба 5 ҳазору 35 нафар мерасад.Ба навиштаи “Азия плюс”дар сартарошхонаву кошонаҳои ҳусн бояд мудом корҳои безараргардонӣ (дезинфексия) гузаронида шуда, дар бозору марказҳои савдо қоидаҳои бехатарӣ риоя шаванд. Масалан, дар даромадгоҳи бозорҳо ҳарорати шахс санҷида мешавад.Минтақаҳои истироҳат низ боз мешаванд. Аз ҷумла, маҷмааи истироҳату фароғати “Кӯли Душанбе” эълон кард, ки аз 13 июн ба фаъолият оғоз мекунад.

Ёдрас мекунем, сохторҳои низоми хизматрасонӣ бо қарори раиси шаҳри Душанбе нахуст аз охири моҳи апрел то нимаи моҳи май ва баъдан то нимаи моҳи июн фаъолияти худро қатъ карданд. Дар пайи ин беморӣ 50 тан фавтиданд ва 3 ҳазору 409 нафар шифо ёфтаанд. Аммо манобеи мустақил аз марги наздик ба 440 нафар мегӯянд. Маълум нест Тоҷикистон бар асоси чи бисёре аз маҳдудияҳоро аз байн мебарад дар ҳоле, ки Бактигул Карриева, иҷрокунандаи вазифаи раҳбари намояндагии Созмони Ҷаҳонии Тандурустӣ (СҶТ) дар Тоҷикистон, пештар гуфта буд дар Тоҷикистон авҷи пандемияи коронавирус ҳанӯз паси сар нашудааст. Аммо мақомоти расмӣ дар Тоҷикистон ҳамеша дар оморҳои вобаста ба ин беморӣ  ривояти худро дорад, ки дар аксари вақт хилофи воқеъиятиҳост. 

Хабаргузории расмии “Ховар” матлаберо дар робита ба дастури Президент Раҳмон «Дар бораи пешгирии таъсири бемории сироятии СOVID-19 ба соҳаҳои иҷтимоию иқтисодӣ » ба нашр расонидааст.

Дар ин матлаб бо ситоиш аз ин фармон таъкид шудааст, ки дастгирии соҳаҳои алоҳидаи иқтисоди миллӣ, соҳибкорон ва табақаҳои аҳолии осебпазир, инчунин таъминоти иҷтимоии онҳо ва фароҳам овардани шароити мусоиди фаъолият ва зиндагӣ дар кишвар феълан дар авлавияти барномаҳои ҳукумат қарор доранд.

Ҳамзамон бо ин гуфта мешавад, ки бо сабаби хуруҷи бемории сироятии СOVID-19  қатъ шудани мусофиркашонии байналмилалӣ ва роҳандозии тадбирҳои  карантинӣ дар кишварҳо корхонаҳои соҳаҳои сайёҳӣ, нақлиёти ҳавоию заминӣ, хизматрасонӣ, бахусус хизматрасонии меҳмонхонаҳо ва тарабхонаҳо дар Тоҷикистон бештар зарар диданд ва даҳҳо ҳазор нафар кормандони соҳа ба рухсатӣ  фиристонда шуданд.                                                                                           

Манбаи вазорати рушди иқтисод ва савдои Тоҷикистон ба Ховар таътили андозӣ ба иншоотҳои сайёҳӣ, меҳмонхонаҳо, ташкилотҳои хӯроки умумӣ, марказҳои саломатию варзишӣ, осоишгоҳҳо, ҳамлу нақли мусофиркашонии байналмилалӣ ва аэронавигатсия  аз 1 апрел то 1 сентябри соли ҷориро яке аз дастгириҳои муҳимми ҳукумат ба ин арсаҳо маънидод кардааст. пешбинӣ карда мешаванд.Таъкид шудааст,ки дар соҳаи сайёҳӣ тибқи маълумоти оморӣ дар кишвар ба ҳолати 1 майи соли 2020 — 215 ширкат ва 282 субъектҳои хизматрасон, аз қабили меҳмонхона, осоишгоҳ, истироҳатгоҳ, ҳостелҳо бо шумораи умумии 4648 корманд фаъолият мекардаанд. Бо мақсади дастгирии гурӯҳи соҳибкорони инфиродӣ онҳо аз 1 май то 1 августи соли 2020 аз ҳисоб ва пардохти андозҳо озод карда мешаванд. 

Тибқи маълумоти оморӣ ба ҳолати 1-уми апрели соли 2020 дар кишвар 298,5 ҳазор соҳибкори инфиродии фаъолияткунанда ба қайд гирифта шудаанд ва тибқи ҳамин маълумотҳо беш аз 30 фоизи соҳибкорони инфиродӣ дар соҳаи савдо ва хӯроки умумӣ фаъолият менамуданд. Бо мақсади дастгирии соҳибкорони хурду миёна, ки бо сабаби паҳншавии бемории сироятии СOVID-19 пурра аз фаъолият бозмондаанд, онҳо аз пардохти маблағи иҷораи моликияти давлатӣ аз 1 май то 1 августи соли 2020 озод карда мешаванд. То охири соли 2020 мавқуф гузоштани баланд бардоштани тарифи хизматрасониҳо, аз ҷумла неруи барқ, об ба сатҳи иҷтимоии аҳолӣ таъсири мусбат мерасонад.

Вазорати рушди иқтисод ва савдои Тоҷикистон дар ҳоле аз ба истилоҳ чораҳои дастгирии иқтисоли кишвар аз тарафи ҳукумат дар марҳалаи короноро тамҷид кардааст,ки коршиносон ва таҳлилгарон ин ҳама тадбирҳоро нокофӣ ва камсамар арзёбӣ мекунанд. Ба унвони мисол мегӯянд ин коршиносон ҳукумат дар ҳолен соҳикории хурду миёнаро таътили андозӣ додаастки ҳанӯз аз чанд вақт ба ин сӯ онҳоро волор ба пешпардохт карда буд ва ҳоло маълум нест, ки ин соҳибкорон пардохти пешакиашонро пас мегиранд ва ё ба қавли мардумӣ онҳо сӯхтанд. 

Аз тарафи дигар вақте ҳукумат дар бораи об,барқ ва алоқа гап зада миннат мегузорад,ки дар ин давра аз афзоиши баҳои он худдорӣ мекунад,ин ба он монанд аст ки ҳар се сол як бор қонуни афв қабул карда онро тавре татбиқ мекунад, ки барои мисол ба афроде мисли Муҳаммадрӯзи Искандаров,ки наздики 20 сол аст дар зиндон аст ҳатто наздикӣ намекунад. Дастур «Дар бораи пешгирии таъсири бемории сироятии СOVID-19 ба соҳаҳои иҷтимоию иқтисодӣ”, ки ҳукумат бо имзои Раҳмон қабул кардааст, низ айни ҳамин қонунҳои афв аст, ки ба гурӯҳҳои воқиан ниёзманд кадом кӯмаке намерасонад.

Коршиносон ва таҳлилгарон мегӯянд қабули ин гуна чораҳои ба истилоҳ зидди короноӣ аз ҷониби ҳукумати Тоҷикистон аслан аз шарми бақия кишварҳои дунё,ки воқиан ҳам тадбиру чораҳои муассире ба роҳ андохтанд,то мардум камтар хисорот бубинад ва дуввуман бар асари фишорҳои ниҳодҳои ҷомеаи мадании кишвар аз ҷумла, Паймони миллии Тоҷикистон, ки айни ин чораҳоро талаб карда буд, қабул шудааст. Аммо дар асл заъфи иқтисод ва нотавонии мудирияти дар кишварро ошкор кардааст.