Кумаки 105 доллари БОР барои рушди соҳаи энергетика.
Юсуф Раҳмон: қарори додгоҳи Австрия дар Тоҷикистон амал намекунад.
Тахриби таърих. Бинои Қасри Президентиро хароб карданд.
Таъсиси беш аз 300 ҷойи корӣ дар ним сол дар Хуҷанд.
Оё дар Қирғизистон инқилоби наве дар роҳ аст?
Мақомоти шаҳри Хуҷанд дар шимоли кишвар эълон кардаанд, ки дар ним соли аввали соли ҷорӣ 322 ҷойи нави корӣ таъсис додаанд.
Хабаргузории расмии Тоҷикистон, “Ховар” аз қавли Маркази матбуоти Раиси шаҳри Хуҷанд навиштааст, ки бо бунёди чанд адад корхонаву марказҳои савдо 322 адад ҷои корӣ барои аҳолӣ таъсис дода шудааст. Суол инҷост, ки оё дар ин замони интишори вируси корона, ки аксари муҳоҷирон ҷой кори худро аз даст додаанд, ин адад, яъне 322 ҷой корӣ барои аҳолии як вилоят басанда аст?
Бо ин ҳол мақомоти Хуҷанд аз ин ки дар ин давра чи қадар аз корхона ва муассисаҳои хусусӣ муфлис шуда бошанд ва ё аз фаъолият бозмонда боиси афзоиши шумори бекорон гардида бошанд, ҳеч иттилое надодаанд. Ин ҳам дар ҳоле аст ки дар ин давра бар асари эъмоли маҳдудиятҳои ношӣ аз коронавирус ҳаҷми табодули мол ва истеҳсолот коҳиш ёфта давлат ночор шуд барои иддае аз андозсупорон сабукиҳо биоварад.
Мақомоти Тоҷикистон ба тахриби бинои собиқи Ҳизби коммунисти Тоҷикистон, ки аз соли 1992 Қасри раёсати ҷумҳурӣ маҳсуб меёфт, шурӯъ кардаанд.
Бинобар навиштаи Азия-Плюс ин бино дар пойтахти Тоҷикистон дар соли 1957 сохта шудааст. Дар замони шӯравӣ қароргоҳи Кумитаи марказии Ҳизби Коммунисти Тоҷикистон дар он ҷойгир буд. Баъди касби истиқлоли кишвар тӯли 25 сол дар ин бино Президент ва ҳукумати Тоҷикистон фаъолият кардаанд. Соли 2016 Президент ва ҳукумат ба бинои нави Қасри миллат кӯчиданд. Феълан дар қаноти чапи ин бино ҳукумати Душанбе ва Кумитаи туризми кишвар маскан гирифтаанд.
Тахриби ин бино дар чаҳорчӯби нақшаи кулл ва ё генплани Душанбе сурат мегирад.Феврали соли ҷорӣ Маҳмадсаид Зувайдзода, ҷонишини аввали раиси шаҳри Душанбе дар як конфронси матбуотӣ тасдиқ кард, ки ин бино нобуд мешавад. Тахриби бино аз қабати рости он сар шудааст. Сипас қисмати марказӣ ва дар охир қисмати чапи он ки ҳоло маъмурияти шаҳрдории Душанбе дар он қарор гирифтааст, ба хок яксон карда мешаванд. Қарор аст дар ҷойи он бинои нави Ҳукумати Тоҷикистон бунёд шавад.
Ба дунболи эълони тасмим тахриби “яке аз зеботарин биноҳои шаҳр” дар шабакаҳои иҷтимоӣ сару садоҳое зиёде баланд шуда ва барои ҳифзу ҳимояи он шаҳрвандон эътироз карданд.
Яке аз онҳо Аниса Собирӣ, коргардони тоҷик аст ки мегӯяд, набояд ин бино тахриб бишавад. Вай гуфтааст:
“Ба назари ман вайронсозии ин бино дар як вазъияти душвори иқтисодӣ барои тамоми олам ғайриқобили қабул аст. Чунки барои сохтмони бинои нав ҳатто агар он бо сармояи хориҷӣ ҳам бошад маблағи зиёд масраф мешавад дар ҳоле ки он маблағро барои бахшҳои авлавиятнок:-маориф, саноат тиҷорати хурду миёна, кишоварзӣ ва тандурустӣ метавон харҷ кард”.
Яке аз онҳо таърихшинос Ғафур Шерматов мебошад, ки ба назари ӯ вайронсозии ин бино нест кардани таърихи худ аст:
“Ман чунин меҳисобам ин бино барои ҳукумат ва ҳизб бо тамоми назокат ва санъати олӣ ва қоидаи меъморӣ сохта шуда буд. Ин бинои мустаҳкаму тобовар буда ҳадди ақал барои 300-500 сол пешбинӣ шудааст. Вақте мегӯянд, ки бино захоири худ, яъне тавонмандиву тобоварии худро аз даст доааст, дуруст нест, дурӯғ аст. Шумо ба сангҳои ружду ҳамвор ва боқуввати он ва тарҳи зебову аҷоиби он нигаред. Таърихи худро ҳифз кардан бисёр муҳим аст”.
Корбарони шабакаҳои иҷтимоӣ пешниҳод кардаанд, ки биноро аз байн набаранд ва барои дигар идора ва ҳадаф истифода баранд. Фаррух Неъматзода рассоми маъруфи тоҷик пешниҳод кардааст, ки дар ин бино Академияи улуми Тоҷикистон ва ҳар пажӯҳишгоҳе метавонад ҷой бигирад вале дар ягон ҳолат набояд аз байн бурда бишавад. Вай гуфтааст, намефаҳмад, ки чӣ роҳбариятро водор кардааст ба ин иқдоми ваҳшиёна даст бизанад?
Дар ҳамин ҳол бархе аз душанегиҳо хоҳиш кардаанд,ки ақалан барои бори охир як экскурсия ташкил бидиҳанд,то хоҳишмандон бубинанд,ки дар дохили он чи буд,зеро беш аз 60 сол аз он кишвар ва миллат идора шудааст.
Дар ҳамин ҳол як нафар аз фаъолони сиёсӣ ки нахост номаш зикр шавд гуфт тахриби инои ҳукумати Тоҷикистон бо ҳадафи шустани хотираи таърихӣ ва ҷойгузин кардани Раҳмон ва ҳукумати вай ба унвони меъмори Тоҷикистон аст.Вай ки худро асосгузори давлати навин эълон кардааст,қасд дорад дар ҳама арсаҳо осори худро боқӣ бигузорад, ҳама чиз боял ёди ӯро бикунад ҳамчунон, ки ҳайкали Сомонӣ дар маркази пойтахт бо қошу қавораи ғайритоҷиконаи ӯ сохта шудааст.
Юсуф Раҳмон дар нишасти матбуотии имрӯз 14-уми июл ба қарори Додгоҳи федероли Австрия, ки ихроҷи паноҳҷӯи 29-солаи тоҷик Ҳизбуллоҳ Шовализодаро аз Вена ба Душанбе “ғайриқонунӣ” дониста буд, ишора намуда гуфт: “қарори додгоҳи Австрия дар Тоҷикистон амал намекунад”.
Додситони кул дар посух ба хабарнигори Радиои Озодӣ гуфт: “Шовализода дар асоси далелҳои ҷамъовардаи парвандаи ҷиноятӣ ва дар асоси кирдорҳои ғайриқонунии худ дар дохили Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида шуд”.
Ёдрас мекунем, ки 7-уми июл Додгоҳи федералии Австрия ихроҷи Шовализодаро “ғайриқонунӣ” хонда ҳукм содир намуда буд, ки ҳаққи вуруди ӯ ба ин кишвари аврупоӣ барқарор карда шавад.
Шовализодаи 29-сола қаблан ба мақомоти Австрия барои гирифтани ҳаққи паноҳандагӣ муроҷиат карда буд, вале дархосташ рад шуд. Вай пеш аз истирдод ба Тоҷикистон ду моҳро дар боздоштгоҳе дар Вена гузаронд.
Моҳи март Додситонии кулли Тоҷикистон расман Шовализодаро ба узвият дар ҲНИТ ва “хиёнат ба давлат” муттаҳам кард ва барои 20 сол равонаи зиндон намуд. Аммо намояндагони ҲНИТ узвияти ӯро дар ин ҳизб рад мекунанд.
Интихоботи парлумонӣ дар Қирғизистон қарор аст 4 октиябр баргузор бишавад. Айни замон ҳудуди 40 ҳизби сиёсӣ омодагии худро ба интихобот эълон карданд. Аммо интишори вируси ҳамагири COVID-19 шояд дар раванди интихобот таъсири худро гузорад.
Ба гузориши хабаргузории “Форс” Денис Бердаков, коршиноси масоили сиёсии Қирғизистон гуфта, ки дар баробари бозиҳои сиёсии марбут ба интихоботи парлумонӣ суботи кишвар то ҳадде бо чолиш мувоҷеҳ аст. Метавон гуфт, бо сабаби интишори карона, омори ҷурму ҷиноят боло рафта ва даромади мардум як андоза поин хоҳад рафт. Ҳатто камшавии буҷаи давлат аз интизор дур нест, ки ин ҳама дар раванди интихобот бетаъсир намемонад.
Аммо ин коршинос дар робита ба масъалаи муборизаи Қирғизистон бо COVID-19 гуфт, давлат тавониста то андозае ба барномаҳои худ дар ин росто амал кунад, вале тамоми аҳдофашро бо ин имконоте, ки дорад пурра иҷро карда наметонад. Ба назари Бердаков, ба таври комил иҷро нагардидани аҳдофи ҳукуматҳои Осиёи Миёна дар мубориза бо вируси карона натиҷаи сиёсатҳои 30 соли қаблии онҳост. Зеро ин давлатҳо дар ин муддат ба зерсохторҳои беҳдоштӣ таваҷҷуҳи комил надоштанд. Ҳамзамон аз мушкилоти дигари Қирғизистон ва давлатҳои ҳамсоя ин ҷавобгӯ набудани беморхонаҳо ба меъёрҳои замони муосир ва инчунин кам будани музди меҳнати табибон мебошад.
Бердаков бар ин бовар аст, ки дар интихоботи навбатии парлумонӣ Қирғизистон ҳизбҳои хурди он чандон шонси пирӯз шуданро надоранд. Аҳзоби бузург бо далели иртиботи қавӣ доштан бо ҷомеа ва таҷрибаи бештар имкони баранда шуданро доранд ва дар ин давра аҳзоби хурдтар ба ҳизбҳои бузург аз роҳи эътилоф вориди интихобот хоҳанд шуд.
Ин коршинос гуфт: “Ба назари ман ҳатто бо таваҷҷуҳ ба шиддат гирифтани буҳрони сиёсӣ, иҷтимоӣ ва беҳдоштӣ вуқӯи сеюмин интиқилоб дар Қирғизистон кам аст, чун ин мавзӯъ ниёз ба раҳбарони фаъол дорад ва имрӯз чунин фаъолоне дар кишвар нестанд. Даргириҳои мухталиф сурат мегиранд, аммо мунҷар ба тағйироти асосӣ намешаванд”.
Дар шаҳри Свободныйи вилояти Амури ФР садҳо муҳоҷир дар як корхонаи коркарди газ тазоҳурот барпо карданд. Коргарон ба идораи ширкати туркии Renaissance Heavy Industries, ворид шуданд ва талаб карданд, ки ба онҳо музди меҳнаташон, ки се моҳ боз нагирифтаанд, пардохт шавад.
Ин ширкат барои Газпром корхонаи коркарди газро месозад, ки дар он 17 ҳазор муҳоҷир аз осиёи марказӣ кор мекардаанд. Гуфта мешавад дар байни онҳо шаҳрвандон аз Тоҷикистон низ кор мекардаанд.
Коргарон ба идораи ширкат омада, дар он ҷо ба тахрибкори даст задаанд. Онҳо тирезаҳои дафтарро шикастаанд ва мошинҳоро чаппа карда, мағозаи маҳаллиро сӯзонданд. Масъулони ширкат гуфтаанд, ки эътирози муҳоҷирон хушунатомез буд ва ба ширкат зараи зиёд расондаанд. Муҳоҷирон дар навбати худ гуфтаанд маоши муҳандисон пардохт шудааст, аммо аз коргарони оддиро то ҳол напардохтаанд.
Ин тазоҳуротро кормандони “Россгвардия” ва полис пароканда карда, кормандони амният якчанд муҳоҷирро боздошт намудаанд. Бар алайҳи онҳо аллакай парванда бо иттиҳоми авбошӣ боз карда шудааст ва ҳоло тафтишот идома дорад. Ҳоло коргарони ин корхона, ки асосан аз Тоҷикистону Узбекистон будаанд мумкин аст бекор бимонанд.
Дар ҳамин ҳол Каримҷон Ёров низ дар саҳифаи фейсбукии худ навори муҳоҷиронро нашр кард, ки онҳо аз напардохтани беш аз 30 дар сади маошашон шикоят доранд. Ин муҳоҷирон, ки дар Корхонаи воҳиди давлатии «Жилищник»-и ноҳияи Левобережнийи шаҳри Маскав кор карда ба роҳрубӣ машғул буданд, ба ҷои 30 ҳазор рубл 20 ҳазорӣ ба онҳо маош додаадн. Муҳоҷирон бо нишони эътироз ба ин иқдоми масъулон корпартоӣ карда ва талаб доранд то маоши онҳо пурра пардохт бишавад. Дар идораи корхона ба онҳо гуфтаанд, ки агар бо ҳамин маоши 20 ҳазор кор накунанд, аризаашонро нависанд ва аз кор раванд.
Имрӯз 14 июл Додгоҳи олии Тоҷикистон нишасти матбуотӣ дошт. Зимни ин нишаст ба чанд масъалаи марбут ба ҷинояту қонуншиканиҳо ишора шуд. Ба гуфти Додситони кулли Тоҷикистон Юсуф Раҳмон дар давоми шаш моҳи ахир 513 мавриди ҷиноти марбут ба заминфурӯшию ғайриқонунӣ азхудкунии замин сабт шудааст.
Юсуф Раҳмон парвандаи раиси собиқи шаҳри Кулоб Баҳром Иноятзодаро низ ба ҷинояти марбут ба заминфурӯшӣ рабт дода афзуд, ки ӯ бо иттиҳоми “фасодкорӣ” дастгир шуда парвандааш дар баррасӣ аст.
Бино бар гузоришҳои расмии ниҳодҳои қудратӣ бо вуҷуди дастгир шудану зиндонӣ шудани заминфурӯшони ғайриқонунӣ боз сафи онҳо меафзояд. Аксари ин заминфурӯшон аз масъулони боломақоми дониста шудаанд. Радиои Озодӣ менависад, ки як роҳи аз байн бурдан ва ё кам кардани заминфурӯширо коршиносон дар ташкили бозори қонунии замин дар Тоҷикистон мебинанд. Чун шумораи аҳолӣ торафт зиёд мешавад ва талабот ба замин зиёд аст ва масъуле, ки ҳуҷҷатҳои заминро омода мекунад, майли хеле баланди гирифтани ришваро дорад.
Ба гузориши Вазорати энергетика ва захираҳои оби Тоҷикистон Бонки осёии рушд (БОР) ба Тоҷикистон 105 млн доллар грант барои амалисозии Лоиҳаи “Барномаи рушди соҳаи энергетика дар Тоҷикистон” кумаки бебозгашт ҷудо кардааст.
Низоми насби суратҳисобҳои барқии пешрафата дар шаҳру навоҳии Душанбе, Панҷикат, Исфарар, Конибодом, Бӯстон ва Данғара ҷорӣ мешавад. Дар ин бора имрӯз дар нишасти хабарӣ муовини вазири энергетика ва захираҳои оби Тоҷикистон Ҷамшед Шоимзода хабар дод.
Азия-Плюс бо истинод аз қавли муовини вазири энергетика менависад: “Бо мақсади амалисозии ин лоиҳа БОР ба Тоҷикистон 105 млн доллар маблағ ҷудо мекунад, ки 70 млн доллари он ба тадбирҳои коҳиши талафоти нерӯи барқ, 15 млн доллар – ба ҶСК “Шабакаҳои тақсимоти барқ” ва 20 млн доллар – ба дастгирии буҷети давлатӣ сарф мешавад”, – хабар доданд дар нишасти матбуотӣ.
Ҳамзамон Бонки аврупоии таҷдиду рушд низ аз Лоиҳаи “Барномаи рушди соҳаи энергетика дар ТҶ” пуштибонӣ намуда, 25 млн доллар бо қарзи имтиёзнод кумак мекардааст.
Коршиносон бар ин назаранд, ки қарори мазкур бештар ба рӯпӯш намудану мусоидати қарзҳои ҳангуфти “Барқи Тоҷик” нигаронида шудааст. Қарзи ин ширкат то аввали соли ҷорӣ 26 млрд сомонӣ ё беш аз 2,6 млрд доллар расида буд. Дар гузашта ширкати “Барқи Тоҷик” варшикастатарин идора ба ҳисоб мерафт.
Шурӯъ аз имрӯз 13-уми июл дар Узбекистон дар чаҳорчӯби шароити қарантинаи COVID-19 маҳдудиятҳои нав ҷорӣ шудааст. Сайти Podrobno.uz. хабар медиҳад, ки ин маҳдудиятҳои ҷоришуда аз 13-уми июл то 1-уми август дар бар мегирад.
Бар пояи шароити нави қарантина ҳамакнун: Кори сартарошхона ва кошонаҳои ҳусн боздошта шуданд ва тамоми равуои ҳавоӣ ва роҳи оҳани дохилӣ дар қаламрави кишвар қатъ карда мешаванд.
Лозим ба ёдоварист, ки Идораи роҳи оҳани Узбакистон 5900 билети роҳи оҳанро пештар барои давраи аз 10-уми июля то 1-уми августи 2020 фурӯхта буд. Вале ҳоло қарор аст пули ин ҳама билетҳо ба мусофирон баргардонида шавад.
Uzbekistan airways ё Идораи ҳавопаймоии Узбакистон бошад 332 чиптаро ба парвози хатсайрҳои “Тошканд-Нуқус”,“Тошканд-Ургенҷ” ва “Тошканд-Термез” барои давраи аз 13 июля то1 августа фурухтааст. Ширкат мегӯяд,ки ин билетҳо тӯли як сол метавонанд қобили истифода бошанд ва дар ҳамин муддат ҳақиқӣ ва қобили истифода хоҳанд буд.
Бо бозгашти шароити одии зиндагӣ ва бардошта шудани маҳдудиятҳо вобаста ба коронавирус, ки роҳҳои ҳавоӣ боз мешаванд, мусофирҳо метавонанд бо билетҳои дар даст доштаашон бемалол сафари худро ба анҷом расонанд. Аз ин ҷиҳат ширкат то як сол омода нест пули билетҳои фурӯхтаашро баргардонад. Ин дар ҳолест, ки Кумитаи зиддиинҳисории Узбакистон омӯзиши чунин шеваи муомила бо муштариҳоро, ки гуфта мешавад нақзи ҳуқуқҳои онҳо ба шумор меравад дар дастури кораш қарор дода аст.
Дар доираи чораҳои маҳдудкунӣ барои сокинони аз 65 сол боло тавсия шудааст, ки бидуни сабаб аз манзилҳояшон набароянд.
Маҳмурод Одинаев, муовини раиси ҲСДТ дар саҳифаи фейсбукияш аз таъқиби мақомот нисбати худ ва хонаводааш шикоят кардааст.
Даромадан ба манзилу тафтиши асноди он ва шиносномаи бошандагон аз тарафи маъмурони амниятӣ бидуни кадом иҷозатномаву сабабҳои амниятӣ дар Тоҷикистон Маҳмурод Одинаевро нигарон кардааст. Муовини раиси Ҳизби Сотсиал-Демоарат мегӯяд, рӯзи шанбеи гузашта соати 2:40 дақиқа чанд нафар аз кормандони мақомоти интизомӣ ба манзили ӯ даромада, хостанд ҳуҷҷатҳои манзилу бошандагони онро тафтиш кунанд. Одинаев аз он мепурсад, ки магар “паспортни режим” эълон шудааст? Ё чаро фарзанди ман Одинаев Муҳаммадтоҳирро тарсонда ва бо ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ айбдор карданд? Ба гуфтаи Одинаев мақомот пайваста ӯро таъқиб мекунанд ва ба воситаи пайвандонаш ба ӯ фишор меоранд.
Ӯ дар суҳбати телефонӣ ба Аздо тв гуфт:
“Ман аз таъқиби милисаҳо хаста шудаам ва намедонам, ки инҳо аз ман чӣ мехоҳанд? Рӯзи шанбе бидуни ҳеч огоҳие ба хонаам даромада дар набудани ман аз хонаводаам асноди хонаро талаб намуданд?”
Ӯ мегӯяд, агар ин дафъа ба хонаам омаданд, дар зарфе бинзин омода мекунам ва медонам, ки чӣ кор кунам.
Одинаев чандест аз ин таъқиби мақомот нисбати худ ва хонаводааш ба расонаҳо хабар медиҳад ва аз созмонҳои ҳуқуқи башар талаб намудааст, ки ба вазъияти ӯ расидагӣ кунанд.
АЗДО ТВ бо ҳадафи рушди озодии баён, нашри арзишҳои демократӣ, риояи гуногунандешӣ ва додани минбари озод барои тамоми қишрҳои ҷомеа рӯйи кор омадааст. Тарҳ аз ҷониби Фонди (NED) сармоягузорӣ мешавад. Мо дар фаъолияти расонаии худ пойбанди меъёрҳои байналмилалӣ ва ахлоқи журналистӣ ҳастем. Бознашри матолиби АЗДО ТВ бо зикри манбаъ иҷозат дода мешавад. Шиори мо: Озодии расона зербинои ҷомеаи демократист!
© 2023 АЗДО ТВ шабакаи хабаррасонӣ ва таҳлилӣ мебошад - Ҳамаи ҳуқуқ маҳфуз аст