Имрӯз дар шаҳри Душанбе, пойтахти Тоҷикистон нишасти байналмилалие зери унвони “Ҳамкории байналмилалӣ ва минтақавӣ оид ба амният ва мудирияти сарҳад ҷиҳати муқовимат ба терроризм ва пешгирӣ аз ҳаракати террористҳо” ба кори худ поён медиҳад.
Ҳар сол беш аз 50 ҷавон дар Маркази барқу гармидиҳии-2 корро тарк мекунанд
Сафаров Халил, яке аз корбарони Фейсбук навишта, ки ҳар сол зиёда аз 50 коргари Маркази барқу гармидиҳии-2-и шаҳри Душанбе ба сабаби нагирифтани маошҳояшон корпартоӣ мекунанд.
Ба иддаои ин корбар, ки зоҳиран худаш корманди ин Марказ аст, маоши кормандони чинӣ 10 ҳазор сомонӣ аст ва сари вақт онро мегиранд, аммо маоши мутахассисони тоҷик 2700 сомонӣ аст, вале онро ду моҳ пас мегиранд.
Ӯ мегӯяд, моҳи актябр қариб ба охир мерасад, вале то ҳол маоши моҳи сентябрашро нагирифтааст.
“Дар шаҳри Душанбе корхонае ҳаст бо номи Маркази барқу гармидиҳии-2, ки шаҳрро қариб пурра бо нерӯи барқ ва гармӣ таъмин мекунад. Зиёда аз 80%-и коргаронаш ҷавонон ташкил медиҳад. Ҳар сол аз ин корхона зиёда аз 50 нафар корпартои намуда ба ФР ва дигар давлатҳо мераванд.”, мегӯяд Сафаров Халил.
Ин корбар сабабҳои асосии корпартоии ҷавононро чунин шарҳ додааст:
1. Музди маоши кам ва талаботи бисёр;
Кормандони хитои-10 000 с
Кормандони тоҷик-2700 с
2. Сари вақт напардохтани музди меҳнатӣ
(Имрӯз 19 октябр маоши моҳи сентябр пардохт нашудааст).
3. Муносибати бади роҳбарият бо кормандон.
4. Набудани шароит дар ҷои кор барои кормандони тоҷик
5. Хешутаборбозира намегӯем.
Ин корбар дар охир аз масъулини Вазорати энергетика ва ширкати “Барқи тоҷик” хоста, ки пеши роҳи ин бемасъулиятҳоро бигиранд, то мутахассисони худӣ ҳама аз Ватан фирор накунанд.
“Мӯҳтарам масъулин (Вазорати энергетика, Ширкати Барқи тоҷик) медонем парвои ин ҷавонон надоред, лекин то кай пули калон ба хитоиҳо дода онҳоро нигоҳ медоред? Агар ҳамихел рафтан гирад мутахассисони хуб тарки Ватан мекунанд.”, менависад Сафаров.
Дар зери ин пост даҳҳо шарҳ навишта шуда, ҳатто онҳое, ки қаблан дар ин Маркази барқу гармидиҳии-2 солҳои пеш фаъолият кардаанд, гуфтаҳои Сафаровро тасдиқ карда, аз камии маоши матахассисони тоҷику зиёд будани маоши шаҳрвандони Чин, бадрафтории масъулон, хешутаборбозиву фасод дар ин Марказ интиқод кардаанд.
Ба назар мерасад, солҳои охир таъхир дар маоши кормандону бадрафторӣ нисбати онҳо на танҳо дар ё як ду муассиса ва ниҳодҳои давлатӣ, балки дар даҳҳо идораву корхонаҳо вуҷуд дорад, ки ҳамеша кормандон дар шабакаҳои иҷтимоӣ аз он шикоят мекунанд. Вале мақомоти дахлдор барои рафъи ин мушкилот иқдоме намекунанд.
CPJ аз мақомот озодии Далер ва дигар рӯзноманигорони зиндониро талаб кард
Кумитаи дифоъ аз хабарнигорон (CPJ) бо нашри баёнияе барои 10 сол равонаи зиндон кардани рӯзноманигор ва блогери тоҷик Далери Имомалиро маҳкум кард ва хостори озоди ӯ шуд.
Гулноза Саид, ҳамоҳангсози барномаҳои CPJ дар Аврупо ва Осиёи Марказӣ мегӯяд, ки ҳукми сангини Далери Имомалӣ нишон дод, ки мақомоти Тоҷикистон аз оғоз бо парванда алайҳи ин рӯзноманигор мехостанд нишон бидиҳанд, ки журналистикаи интиқодии ҷамъиятӣ ғайриқобили қабул аст. Ба гуфтаи ӯ, афзоиши фишор болои расонаҳои тоҷик барои ҷорӣ кардани худсонсурӣ мебошад.
Дар идома CPJ аз мақомоти Тоҷикистон талаб кардааст, ки Далери Имомалӣ ва тамоми рӯзноманигорони дигарро, ки ҳоло барои корашон зиндонӣ шудаанд, фавран озод кунанд ва аз сӯиистифода аз додгоҳ барои “террор”-и боқимондаи матбуоти мустақили кишвар даст кашанд.
Мақомот блогер ва рӯзноманигори шинохтаи тоҷик Далери Имомалиро рӯзи 15-уми июн боздошт ва баъдан ӯро ба соҳибкории ғайриқонунӣ, расондани хабари дурӯғ ва узвият дар созмонҳои мамнуъ “Гурӯҳи-24” муттаҳам кард. Худи Далер дар бозпурсиҳо иттиҳоми соҳибкории ғайриқонуниро қабул карда, вале ҳамкориро бо созмонҳои мамнуъ напазируфтааст. Ҳамзамон Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24” ҳама гуна ҳамкорӣ бо Далери Имомалиро рад карда буд.
Дар мурофиаи охир, ки шоми 17-уми октябр дар Боздошгоҳи муваққатии шаҳри Душанбе баргузор шуд, додрас Даврон Назарзода ин рӯзноманигори ҷавонро барои 10 сол аз озодӣ маҳрум кард. Пештар айбдоркунандаи давлатӣ аз додрас барои Далер 10,5 соли зиндонро талаб карда буд.
Бино ба иттилои манобеи Радииои Озодӣ, Далери Имомалӣ дар сухани охиринаш аз додгоҳ хост, “нисбаташ ҳадди камтарини ҷазо таъйин кунанд”. Аммо ин талаби рӯзноманигор қабул нашуд ва додгоҳ барои ӯ ҷазои вазнин таъйин кард.
Далери Имомалӣ 10 солро дар зиндони низомаш пурзӯр сипарӣ мекунад ва дар баробари он бояд 12 ҳазору 800 сомонӣ ҷарима супорад.
То ҳол ба расонаҳо маълум нест, ки Далери Имомалӣ дар додгоҳ ба ин иттиҳомот чӣ гуна вокуниш нишон додааст ва оё ӯ қасд дорад аз болои ин ҳукм шикоят барад ё не.
Далери Имомалӣ ва Абдуллоҳ Ғурбатӣ, хабарнигори дигари зиндонӣ, ки ба 7,5 соли зиндон маҳкум шуда буд, то замони боздошташон дар шабакаи ютубии “Daleri Imomali”, ки 150 ҳазор обуна дошт фаъолият намуда дар он гузоришҳое, ки вобаста ба масъалаҳои иҷтимоӣ ва шикояти шаҳрвандон аз болои мақомот буд, таҳия мекарданд.
Кумитаи дифоъ аз хабарнигорон менависад, ки Далери Имомалӣ ва Абдуллоҳ Ғурбатӣ аз ҷумлаи шаш рӯзноманигоре мебошанд, ки ҳоло дар Тоҷикистон бо иттиҳоми ҷиноии сангин пушти панҷара нишастаанд ва мақомот аз онҳо барои гузоришҳояшон интиқом гирифтаанд.
Эрон: Омодаем дар хусуси фурӯши паҳподҳо бо Украина гуфтугӯ кунем
Вазорати умури хориҷаи Эрон гуфтааст, ки ин кишвар омодааст дар робита ба рафъи иттиҳомоте, ки ҷониби Украина дар бораи фурӯши паҳподҳо матраҳ мекунад, гуфтугӯ кунад.
Бино ба иттилои хабаргузории Форси Эрон, имрӯз, 19-уми октябри соли 2022, Носир Канъонӣ, сухунагӯи Вазорати умури хориҷаи Эрон иддаоҳои ҷониби Украиниро дар хусуси фурӯши паҳподҳои сохти Эрон ба Русия “бесос ва бар пояи иттилооти ғалат” номидааст.
Ба қавли манбаъ,”Ҷумҳурии Исломии Эрон аз оғози даргириҳо дар баробари идомаи ҷанг, ҳамеша бар зарурати қатъи низоъ ва ҳалли баҳсҳо бо тариқи сулҳомез таъкид кардааст ва дар ин робита аз сӯи вазири умури хориҷаи Эрон бо ҳамтоёни рус ва украинии худ тамосҳо ва мулоқотҳои зиёде анҷом шудааст.”
Пеш аз ин мақомоти Уркиана бо нашри наворҳо иддао карда буданд, ки Русия дар ҳамлаҳои худ алайҳи Киев, пойтахти ин кишвар ва дигар шаҳрҳои Украина аз паҳподҳои сохти Эрон, аз ҷумла “Шоҳид 136” истифода мекунад.
Ҳамзамон мақомоти Украина ба Эрон ҳушдор дода буданд, ки агар Ҷумҳурии исломӣ фурӯши паҳподҳои худро бо Русия, ки дар ҷанги Украина истифода мешаванд, қатъ нукунад, масъулияти авоқиби он ба дӯши Эрон хоҳад буд.
Аммо ин мавқеъгирии Вазорати умури хориҷии Эрон дар робита ба музокира ва гуфтугӯ кардан бо ҷониби Украина ҷанҷолҳои лафзиеро ҳам дар шабакаҳои иҷтимоӣ байни эрониҳо ба вуҷуд овардааст. Барои мисол:
- Онҳое, ки наворҳои мақомоти украиниро тамошо карда, дидаанд, ки дар онҳо гап дар бораи паҳподҳои эронӣ бо аксу наворҳо меравад, бовар кардаанд, ки ҷониби даъвогар, яъне мақомоти украинӣ рост мегӯянд, вале пофишорӣ ҳам мекунанд, ки Носир Канъонӣ ҳам дурӯғ намегӯяд.
- Гурӯҳи дигари эрониҳо ин фарзияро матраҳ доранд, ки дуруст, мақомот рост мегӯянд, вале он паҳподҳоро Эрон барои истифода дар ҷанги Украина нафурӯхтааст. Русия ё пеш аз оғози ин ҷанг онҳоро харидорӣ кардааст ва ё тавассути кишвари сеюм ба онҳо дастрасӣ пайдо кардааст.
- Аммо гурӯҳи сеюм, ки аз нигоҳи теъдод зиёдтар ва мантиқашон ҳам қавитар аст, мегӯянд, Эрон бояд бо ифтихор дар ин хусус гап занад. Зеро паҳподҳои эронӣ дар ҷанги Укриана ба навъе бахше аз иқтидори низомии Эронро ба намоиш гузоштанд. Ба қавли он ҳамон тавре, ки дигар кишварҳои истеҳсолкунандаи паҳподҳо ҳуқуқи фурӯши маҳсулоти худро доранд, Эрон ҳам ин ҳақро барои худаш бояд маҳфуз бидорад ва агар ҷониби Украина ҳам қасди харидорӣ кунад, ба онҳо низ не нагӯянд.
Гуфта мешавад, ҳамзамон чанд кишвари дигар, аз ҷумла Арабистони Саудӣ ва Имороти Муттаҳидаи Арабӣ низ аз ҳамлаи силоҳҳои сохти Эрон тавассути гурӯҳҳои силоҳбадаст дар Ироқу Сурия, Лубнон ва Яман чанд бор мавриди ҳамла қарор гирифтаанд ва аз вуҷуди ин паҳпоҳдо ва хатари онҳо ба амнияти худашон борҳо ҳушдор додаанд.
Аммо дар ин баробар Эрон чор моҳ қабл ба сурати расмӣ дар Тоҷикистон низ як корхонаи хати тавлиди паҳподҳои Абобил 2-яшро ифтитоҳ карда буд. Он замон гуфта мешуд, ки эҳтимол ин паҳподҳо барои истифодаи Русия дар ҷанги Украина тавлид мешаванд, вале ин иттилоъро то ҳол касе пурра тасдиқ накардааст. Зеро то ҳол аз оғоз кардани кору истеҳсоли паҳподе дар ин корхона ҳеч ниҳоде хабар надодааст.
Вазири қирғиз: Байни Тоҷикистону Қирғизистон сулҳ намешавад
Вазири дифои Қирғизистон Бактибек Бекболотов рӯзи 19-уми октябр дар Бишкек ҳангоми суҳбат бо хабарнигорон гуфт, ки сулҳ байни Тоҷикистону Қирғизистон ба осонӣ ба даст намеояд.
Тарвре расонаҳои қирғизӣ хабар медиҳанд, Бекболотов гуфта, ки то дар ҷараёни сулҳ як ҳайати доварон аз ниҳодҳои байналмилалии хориҷӣ, ба хусус Созмони Паймони Амнияти Дастаҷамъӣ (СПАД) дар ин кор довар нашаванд, байни ин ду кишвари ҳамсоя сулҳ намешавад ва мухолифатҳо идома хоҳанд дошт.
Ӯ иллати адами созиш байни тоҷикону қирғизҳоро дар он мебинад, ки ҳарду тараф ҳам барои худ далелҳо доранд ва то довари бетарафе дар байн набошад, наметавон далели тараферо рад кард.
“Чуноне ки медонед, ман чанде пеш бо дабири кулли СПАД Станислав Зас мулоқот доштам. Ман ба ӯ гуфтам, ки миёни қирғизу тоҷик сулҳ ба вуҷуд намеояд. Зеро қиргизҳо ҳам хакикати худро доранд ва тоҷикҳо низ далоили худро. То миёни мо довар наояд, сулҳ нахоҳад шуд.”, – мегӯя Бекболотов.
Вазири дифои Қирғизистон меафзояд, агар доварони СПАД тавонанд ду мушкилиро дар минтақаҳои баҳсбарангези мо як ҳал кунанд, пас мо метавонем сулҳро ба даст биёрем. Яке ин ки: оташбасро назорат кунанд ва дигар ин ки силоҳҳои вазнинро бо ҳадафи сулҳ аз минтақаҳои низоъ берун биоранд.
Ба гуфтаи ӯ, пас аз ҳалли ин ду мушкилӣ метавон ба масъалаҳои сиёсӣ ва таъйину аломатгузории марз низ даст ёфт. “Ин вазъ 30 сол не, балки 98 сол боз идома дорад”, – гуфт ӯ.
Ин дар ҳолест, ки расиҷумҳурони Тоҷикистону Қирғизистон бо ташаббуси Русия дар нишасти сеҷониба дар шаҳри Остона дар мавриди низоъҳои марзӣ гуфтугӯ карданд.
Дар ин нишаст таъкид шуд, ки бояд ба тавофуқоти имзошуда амал карда шавад. Раисҷумҳури Русия Владимир Путин ҳам ваъда дод, ки омодааст дар ором кардани вазъ ва сулҳ овардан байни ин ду кишвар кумак кунад.
Сафорати Амрико: Тоҷикистон тамоми ақшори ҷомеаро ба шиддат саркӯб мекунад
Сафорати Амрико дар Душанбе дар паёми твиттерие зимни нигаронӣ аз боздошти рӯзноманигорон ва фаъолони ҷомеаи шаҳрвандӣ мегӯяд, ки Тоҷикистон тамом ақшори ҷомеаро ба шиддат саркӯб мекунад.
Сафорат дар изҳороташ меорад, ки Ҳукумати Тоҷикистон бо истифода аз қонунгузории ҷиноӣ рӯзноманигорон, блогерон, фаъолони ҷомеаи шаҳрвандӣ ва шаҳрвандони оддиро, ки аз ҳуқуқи конститусионии худ барои озодии баён истифода мекунанд, башидат саркӯб мекунад.
Ин ниҳоди дипломотии Амрико дар Тоҷикистон аз нигарониҳои Гузоришгари вежаи Созмони Амният ва Ҳамкории Аврупо (САҲА) дар умури озодиҳои расона ҳимоят кардааст.
Ҳамчунин дар ин паёми имрӯзааш Сафорати Амрико аз Ҳукумат хостааст, ки раванди муҳокимаҳои рӯзноманигоронро озод баргузор кунад, ба боздоштшудаҳо имкон бидиҳад, ки ҳаққи дастрасӣ ба вакили мудофеъро дошта бошанд.
Ҳамзамон намояндагони Амрико дар Душанбе аз мақомоти кишвар талаб карданд, ки саркӯб барои озодии баёнро мутаваққиф кунад ва афроди бегуноҳ зиндонӣ шудадро озод кунад.
Ин дар ҳолест, ки Тереза Рибейро, намояндаи САҲА дар умури озодии расонаҳо пас аз сафараш ба Тоҷикистон рӯзҳои 3 то 7-уми октябри соли ҷорӣ бо нашри изҳороте аз вазъи расонаҳо ва боздошту зиндонӣ шудани рӯзноманигорон дар ин кишвар изҳори нигаронӣ карда буд.
Хонум Рибейро дар мулоқоташ бо мақомоти тоҷик аз онҳо хоста буд, ки дар ростои муомила бо ВАО талош кунанд дар чорчӯби меъёрҳои байналмилалӣ ва САҲА амал дошта бошанд ва мушкилоту монеаҳоро бардоранд.
Аммо дида мешавад, ки мақомоти тоҷик на ин ки дар ин соҳа иқдоме карданиянд, балки пас аз изҳороти Намояндаи вежаи САҲА боз чанд рӯзноманигору блогери дигар, аз ҷумла Далери Имомалӣ барои 10 сол равонаи зиндон шуд.
Вокуниши расонаҳои ҷаҳон ба “гилагузорӣ”-и Эмомалӣ Раҳмон
Муроҷиат ё худ гилагузории Президенти Тоҷикистон пас аз ҷаласаи расмӣ дар нишасти “Осиёи Марказӣ+Русия” ба Президенти Русия Владимир Путин дар рӯзҳои ахир сару садоеро дар ВАО-и олам ба по хезонд. Ҷустуҷӯе оиди ин мавзӯъ чунин нишон дод, ки қариб тамоми ВАО-и олам аз ин суханронӣ истифода ва иқтибос гирифта, бо унвонҳои аҷоибу ғароиб онро мавриди баҳс қарор додаанд.
Хабаргузории
Дар сомонаи MCN-и амрикоӣ бо забони англисӣ омадааст: “Ҳоло Путин бояд лексияҳои раисҷумҳури Тоҷикистонро бишнавад, ки раҳбари Русияро сарзаниш мекунад”. “Аз тарафи Президенти Тоҷикистон сарзаниш шунидани Владимир Путин нишонаи дигаре аст, ки диктатори Русия эҳтиром ва нуфузи худро дар ҳавлии худ аз даст додааст.” Дар ҳоле, ки ВАО-и олам ин суханҳои бесару нӯги Президенти Тоҷикистонро бо унвонҳои пуртумтароқу болохонадор дар саҳифаҳои худ таҷассум мекунанд, мухолифони режими Раҳмонов ба ин суханронии ӯ назари дигар доранд. Яке аз мухолифони режими Тоҷикистон Додоҷон Атовуллоев дар канали ютубии худ таҳти унвони “Тоҷикистон ва Русия: ноз ё талоқ” оиди ин суханронӣ чунин андеша дорад, ки “шояд Эмомалӣ ин суханҳояшро бо мушовиронаш ва шахсони наздикаш маслиҳат карда, ҳатто машқ карда бошад”. Инчунин Атавуллоев ба нақл аз журналисти рус иброз дошт, ки “ин муомилаи Раҳмонов барои мо ғайричашмдошт буд. Агар ин суханонро Эмомалӣ Раҳмонов дар замони дигар ва дар макони дигар мегуфт, мушкил надошт. Аммо дар рӯзҳое, ки пои Русия, пои Москав дар мӯза тангӣ мекунад дар рӯзҳое, ки ними дунё ва бештари дунё бар зидди Маскав аст ва шахсан бар зидди Путин аст, ин амали Эмомали Раҳмонро мо ҳамчун як “шаппотӣ” қабул мекунем.” Аммо ин мухолифи режим суханронии Эмомалиро ба “гилаи бародар ба бародар” шабоҳат медиҳад, ки ҳангоме бачаҳояшон зиёд шуд, зиндагӣ мушкил шуд ва бародари кӯчак ба бародари бузургаш шиква мекунад, ки 30 сол ин тараф мо бародар ҳастем, аммо ту барои мо коре накардӣ”. Муҳиддин Кабирӣ роҳбари Паймони милли Тоҷикистон, ки дар шабакаи Ютуб таҳти унвони “Шикояти Э. Раҳмон ба Путин. Барои роҳбари як кишвари мустақил ин айб аст”, суҳбат кард. Ӯ ба ин назар аст, ки суханронии Раҳмонов дар сатҳи хеле паст аст ва на ба сатҳи як раисҷумҳури мустақил, балки ба сатҳи директори як колхоз баробар аст. Ӯ чунин иброз медорад: “Агар тасаввур кунем, ки Эмомалӣ раиси як колхоз аст ва Владимир Путин раиси вилояти Хатлон, баромади Эмомалӣ воқеан қаҳрамонона мебуд”. Ӯ зимни баромади худ суол мегузорад, ки Эмомалӣ Раҳмон дар ин нишаст ба ҳайси кӣ ҳузур дошт? Дар ҷавоби ин суол худи ӯ ҷавоб медиҳад, ки “Эмомалӣ Раҳмон ҳамчун президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон нишаста буд. Президенти як давлати мустақил, як миллати мустақил, ки 30 сол ин тараф ӯ роҳбари ин давлат аст ва ин кишвар, ин миллат мустақил аст ва дар Созмони Милал курсӣ дорад, раъй дорад, парчам дорад ва парчамаш болотар аз парчами Русия аст, аммо Русия пешво надорад, дар Русия болотарин мансаб Президенти Федератсия Русия аст, вале Тоҷикистон пешво дорад, болотар аз Президент боз пешво дорад.” Ӯ иброз дошт, ки дар ин суханронӣ сӯҳбати ду бародар, дӯст, ба қавли баъзеҳо ғулом дар назди хоҷа, як шахси рашкин ва ҳар чизи дигар вуҷуд вуҷуд дошт, вале сӯҳбати президенти як кишвари мустақил ва раҳбари як миллати мустақил дар баробари ҳамтои худаш дида намешуд. Дар шабакаи Ютуб дар телеканали ICTV-украинӣ таҳти унвони “Раисҷумҳури Тоҷикистон Путинро ба ҷои худ шинонд-вай хомӯшона сар ҷунбонд”, баъзе аз корбарон ин суханрониро ба боди масхара кашида чунин иброз доштаанд: “Мо кишвари бой, вале китобҳои дарсӣ намерасад”. “Путин асабӣ мешавад, ин аз лабҳои вай маълум аст”. “Ӯ мехоҳад ба вай пул диҳанд, то наберагонаш дар Дубай хона харанд ва ҳатто агар ба ӯ пули тамоми дунё дода шавад, ӯ ҳамаро медуздад ва боз мепурсад”. “Дар оила фарзондон набояд ба дӯстдошта ва дӯстнадошта ҷудо шаванд, бояд ҳамаи онҳо баробарҳуқуқ бошанд”. “Барои ин ки туро эҳтиром кунанд, бояд боқувваттар, боақлтар, некӯкортар, озодтар бошӣ ва косалесӣ накунӣ”. Аз ин суханронӣ, ки ба назари баъзеҳо қаҳрамонӣ ҳисобида шуда ва ба назари баъзеҳо хеле дар сатҳи паст қарор дорад, чунин эҳтимолҳоро низ пеши назар овардан мумкин аст: 1)Шояд Эмомалӣ, ки чандин вақт ин тараф кӯшиш дорад Рустамро дар паҳлӯи Сардор бинад, каме аз номеҳрубонии Путин ба хашм омада бошад. Агарчи ӯ ҳурмат кардани Осиёи Миёна ва миллатҳои хурдро зикр карда бошад ҳам, дар суханронияш як ситезе ба давлатҳои Осиёи Миёна низ дошт. 2)Шояд бо ин гуфтаҳояш Эмомалӣ мехост, ки агар ту (Путин) ба мо беэътиноӣ намоӣ, Чини ҳамсояам омода аст Тоҷикистонро бо пуррагӣ харидорӣ намояд. Ҳаминро бояд эътироф кард, ки ин суханронӣ монанди як таркише буд, ки чанд рӯз ин тараф мавзӯи баҳси миллионҳо одамон гардид. Чунон ки халқи тоҷик мегӯяд “Аз кулӯх ҳам оташ мепаридааст”. Абдуллоҳ Мурод
Гилаи Раҳмон аз Аврупо барои додани минбар ва паноҳандагӣ ба мухолифон
Эмомалӣ Раҳмон дар нишасти имрӯзаи Душанбе аз созмонҳо ва кишварҳои авупоӣ барои додани паноҳандагӣ ва минбар ба мухолифони ҳукуматаш нигаронӣ ва гиламандӣ кард.
Эмомалӣ Раҳмон, раисҷумҳури Тоҷикистон дар Конфронси байналмилалӣ зери унвони “Ҳамкории байналмилалӣ ва минтақавӣ оид ба амният ва мудирияти сарҳад ҷиҳати муқовимат ба терроризм ва пешгирӣ аз ҳаракати террористҳо”, ки имрӯз, 18-уми октябр дар шаҳри Душанбе баргузор гардид, аз зиёд шудани хатару таҳдидҳои терроризму ифротгароӣ гуфт ва таъкид кард, ки “гурӯҳҳои террористӣ” барои густариши фаъолиятҳои худ аз технологияҳои иттилоотиву коммуникатсионӣ истифода мебаранд.
Дар идома Раҳмон бе овардани номи ягон ВАО ва раҳбари ҳаракат ва гурӯҳе бо таасуф гуфт, ки “бидуни дарки ҳадафҳои аслии созмону гурӯҳҳои ифротиву террористӣ баъзе воситаҳои ахбори омма барои роҳбарони онҳо минбар ё дигар имконоти ибрози матлабро фароҳам меоранд”.
Ӯ онҳоро ба таблиғу ташвиқи “гурӯҳҳои носолим” дар ҷомеаи ҷаҳонӣ муттаҳам намуда, онро ғайрисозанда номидааст.
Эмомалӣ Раҳмон дар суханрониаш боз аз “ҷанги шаҳрвандӣ” ёдовар шуда, онро таҳмилӣ номид.
Аммо ӯ дар тавсифи ҳукуматаш гуфт: “Тоҷикистон дар хатти аввали мубориза бо хатари ифротгароиву терроризм қарор дошта, на танҳо минтақа, балки қаламравҳои фаротар аз онро аз оқибатҳои фалокатбори ин зуҳурот ҳимоя мекунад”.
Ба назар мерасад, ки Раҳмон инҷо ба қатлу зиндонӣ кардани даҳҳо зодаи Бадахшон, терростиву экстремистӣ эълон кардани ПМТ, ҲНИТ ва Ҳаракати сиёсии “Гурӯҳи 24”, боздошту зиндонӣ ва дар пайгард қарор додани ҳазорҳо бегуноҳи дигар ишора кардааст, ки ин ҳама бо баҳонаи мубориза бо терроризму ифротгароӣ сурат мегиранд. Худи Ҳукумат инро дастоварди бузург медонад ва барои ба номи мубориза бо терроризму ифротгароӣ аз созмонҳо ва кишварҳо маблағҳои ҳангуфте низ талаб ва дарёфт мекунад.
Раҳмон низ аз ҳифзи сарҳад, пешгирии “таҳарруки террористҳо”, интиқоли онҳо аз як минтақа ба минтақаи дигар гуфт ва пешниҳод кард, ки кишварҳо назоратро мувофиқи уҳдадориҳо ва дар доираи ҳуқуқи байналмиллалӣ амалӣ намоянд ва мавқеи ягона нисбат ба мафҳумҳои ифротгароӣ ва терроризм дошта бошанд.
Раҳмонов бе овардани номи ашхосе ё гурӯҳе мегӯяд, ки “имрӯзҳо мо мушоҳида мекунем, ки террористону ифротгароён аз институти “гуреза” ва “паноҳҷӯянда” хуб истифода карда, аз боварии кишварҳои бештар тараққикарда сӯйистифода менамоянд”.
Раҳмон аз кишварҳо талаб кардааст, ки масъалаи ҳуқуқи башар ва ифротгароиву терроризм ҷудо аз якдигар баррасӣ шавад ва ба шахсоне, ки ба “содир кардани амалу кирдорҳои террористӣ” айбдор мешавад паноҳгоҳ дода нашавад ва чунин ашхос сари вақт боздошт ва ба ҷавобгарии ҷиноятӣ кашида шаванд.
Эмомалӣ Раҳмон агар номи гурӯҳ ё шахсеро инҷо наоварда бошад ҳам ба гуфтаи таҳлилгарон ӯ мухолифони ҳукуматашу озодандешони тоҷикро, ки бештарашон ба кишварҳои аврупоӣ паноҳ бурдаанд, дар назар дорад. Солҳои охир низ мақомоти Тоҷикистон аз паноҳгоҳ додани кишварҳои аврупоӣ ба намояндагони созмонҳои мухолифе ба монанди ҲНИТ ва “Гуруҳи 24” интиқод мекунанд ва талош доранд пеши ин равандро бигирад.
Дар ҳоле Раҳмон аз мубориза бо терроризму ифротгароӣ ва додани минбару паноҳандагӣ ба террористон мегӯяд, ки кишварҳои ғарбӣ, созмонҳои баёналмилалӣ ва ҳуқуқӣ башарӣ режими ӯро ба хотири саркӯби мухолифону озодандешон бо баҳонаи мубориза бо терроризму ифротгароӣ, шадидан мавриди интиқод қарор медиҳанд.
Истиқболи гарми раиси як маркази зидди эронӣ дар Душанбе
Сафири Арабистони Саудӣ дар Тоҷикистон раиси Муссисаи байналмилалии мутлеоти Эрон (Расонаҳ)-ро бо гамрӣ истиқбол кард.
Сафорати Арабистони Саудӣ дар Тоҷикистон хабар додааст, ки шоми 17-уми октябри соли 2022 сафири ин кившар Валид бин Абдурраҳмон Ар-Рашидон дар шаҳри Душанбе Муҳаммад Сақар Ас-Суламӣ, раиси Муссисаи байналмилалии мутлеоти Эрон (Расонаҳ)-ро ба ҳузур пазируфтааст.
Муссисаи байналмилалии мутлеоти Эрон (Расонаҳ) бо забонҳои форсӣ, арабӣ ва ангилсӣ пажӯҳишҳои мухталиферо дар умури иқтисодӣ, иҷтимоӣ, фарҳангу андеша ва низомиву амниятӣ ва ғайра ҳамчун як ниҳоди зидди эронӣ дар Арабистони Саудӣ таҳия ва нашр мекунад.
Гуфта мешавад, Муссисаи байналмилалии мутлеоти Эрон (Расонаҳ) тавассути дуктур Муҳаммад Сақар Ас-Суламӣ соли 2018 дар Арабистони Саудӣ расман ба кори худ оғоз кард ва яке аз марказҳои таъсиргузор дар раванди ҷангҳои иттилоотӣ байни кишварҳои Халиҷи Форс, ба хусус Арабистони Саудӣ ва Эрон дониста мешавад.
Дуктур Муҳаммад Сақар Ас-Суламӣ ҳамчун раиси Муссисаи байналмилалии мутлеоти Эрон (Расонаҳ) дар замоне аз ҷониби Ҳукумати Тоҷикистон ба нишасти Душанбе зери унвони «Ҳамкории байналмилалӣ ва минтақавӣ оид ба амният ва мудирияти сарҳад ҷиҳати муқовимат ба терроризм ва пешгирӣ аз ҳаракати террористҳо» даъват шудааст, ки муносиботи Эрон ва Тоҷикистон пас сардиҳои чандсола тоза гарм мешаванд.
ПМТ: Ҳукумат ба мо машруъият бахшидан намехоҳад
Раҳбари Департаменти иттилоотии Паймони Миллии Тоҷикистон мегӯяд, ки АМИТ “Ховар” ба хотири “машруъият надодан” исми созмони онҳоро дар феҳристи сомонҳои мамнуъ дар Тоҷикистон зирк накардааст.
Имрӯз, 18-уми октябри соли 2022, Темур Варқӣ, раҳбари Департаменти иттилооти Паймони Миллии Тоҷикистон (ПМТ) дар як суҳбати катбӣ дар посух ба ин ки оё Суди олии Тоҷикистон дар робита ба террористӣ хондани ПМТ дар қарори худ таҷдиди назар кардааст ё хайр, ба Azda tv гуфт: “Ба фикрам онҳо ба аллоҳидагӣ моро террорист гуфтанд ва нахостанд ба ПМТ машруъият додан. Гуфтан, ки ҳамика бас аст, ПМТ-ро таблиғ накунем, хубаст гуфтанд.”
Пеш аз ин субҳи имрӯз Агнетии миллии иттиллотии Тоҷикистон (АМИТ) “Ховар” номи 18 созмон ва ҷамъиятҳои мамнуъ дар кишварро нашр карда буд, ки дар ҷамъи онҳо исми Паймони Миллии Тоҷикистон вуҷуд надошт.
Ин ҳам дар ҳоле, ки ба қавли “Спутник-Тоҷикистон” ҳанӯз 3 сол пеш дар 14-уми октябри соли 2019 “Додгоҳи олии Тоҷикистон бо нашри як иттилоия эълон карда буд, ки ташкилоти “Паймони Миллии Тоҷикистон” иттиҳоди террористӣ-экстримистӣ эътироф карда шуда, фаъолияти он дар ҷумҳурӣ мамнуъ гардид”-ааст.
Ҷолиб он, ки мо дар ҷамъи ташкилоту созмонҳое, ки қаблан Суди олии Тоҷикистон фаъолияти онҳоро дар дихили кишвар мамнуъ эълон карда буд, исме ҳеч ташкилотеро бо номи “Иттиҳоди миллии Тоҷикистон” надоштем.
Аммо акнун суол ин ҷост, ки оё АМИТ “Ховар” дар ҳамин шабу рӯз қасдан ба ҷои “Паймони миллии Тоҷикистон” номи онро ғалат зикр карда ва “Иттиҳоди миллии Тоҷикистон” навиштааст ва ё созмони дигареро дар назар дорад, ки мо тоҷикистониҳо аз вуҷуди он нав хабардор мешавем, нофаҳмост ва баҳсу ковишҳои мо низ дар ин хусус то ҳол натиҷа надодаанд.
Гуфта мешавад, Паймони Миллии Тоҷикистон як созмони эътилофӣ буда, зери чатри он чор ҳизбу ҳаракатҳои мухолифини Тоҷикистон бо раҳбарии Муҳиддин Кабирӣ ҷамъ шудаанд. Ин созмон соли 2017 дар шаҳри Варшава, пойтахти Лаҳистон аз таъсиси худ хабар дода буд.