Вазири молияи Тоҷикистон Файзиддин Қаҳҳорзода, зимни муаррифии тағйирот дар парлумон гуфт, боби алоҳида барои ба андозбандӣ ҷалб намудани шахсони хориҷӣ равона шудааст, ки тавассути интернет дар Тоҷикистон хизмат мерасонанд.
Ба гуфти Қаҳорзода бо рушди технология хариду фурӯши молҳо, иҷрои корҳо ва хизматрасониҳои электронӣ тавассути шабакаҳои интернет аз ҷониби ширкатҳои хориҷӣ зиёд шуда истодааст.
“Ворид намудани тағйироти мазкур барои боз ҳам мукаммал гардидани қонунгузории андози Ҷумҳурии Тоҷикистон, аз ҷумла, дар самти андозбандӣ намудани даромади ширкатҳои хориҷӣ аз ҳисоби хизматрасонии электронӣ, ба тадриҷан зиёд гардидани даромадҳо ба буҷети давлатӣ мусоидат хоҳад намуд”, – гуфтааст вазир.
Қабули ин тағйирот дар ҳолест, ки чанде қабл Нусратулло Давлатзода, раиси Кумитаи андози Тоҷикистон, гуфта буд, ки дар назар доранд аз хизматрасонии ширкатҳои бузург ба монанди Google, Apple, Microsoft, Facebook ва дигарҳо андоз аз арзиши иловашуда ситонанд.
Ба гуфтаи раси кумитаи андоз интернет на танҳо барои ба даст овардани иттилоот истифода мешавад, балки бо истифода аз он хизматрасонии зиёди пулакӣ расонда мешавад.
Ин гирдиҳамоиҳо баъд аз интихоботи парлумонӣ дар Гурҷистон, ки дар он ҳизби ҳокими “Орзуи Гурҷистон” бо гирифтани 48% овозҳо баранда эълон шуд, сар зад. Ҳизби “Ҳаракати ягонаи миллӣ”, ки гурӯҳи аслии мухолифон дар ин кишвар аст, тибқи эъломи Комиссияи интихобот, беш аз 27 дарсади раъйи мардумро ба даст овардааст.
Ҳизби “Гурҷистони Аврупо”, ки раҳбарии онро бархе аз аъзои пешини “Ҳаракати ягонаи миллӣ” дар даст доранд, низ камтар аз чор дарсади раъйи мардумро ба даст овард ва панҷ ҳизби дигар низ якҷо бо номзадҳои мустақил раъйҳои боқимондаро аз худ карданд.
Шоми рӯзи душанбе мақомоти Утриш (Австрия) аз як ҳамлаи террористӣ дар шаҳри Вена хабар доданд. Гуфта мешавад, ки ҳамла дар 6 макони мухталиф дар назди бузургтарин канисаи яҳудиён ба амал омадааст. Бо таъйиди пулиси ин кишвар, бар асари ин ҳамла 7 нафар кушта ва чанд тани дигар захмӣ шудаанд.
Вазири корҳои дохилии Утриш Карл Неҳаммер тасдиқ кард, ки дар ин ҳамла 7 нафар кушта ва чанд тани дигар захмӣ шуданд ва аз ҳамлагарони як нафар кушта ва чанде дигар боздошт шуданд. Неҳаммер дар суҳбат бо телевизиони маҳаллии (ORF) иброз дошт, ки “ин ҳуҷуме, ки дар шаҳри Вена сурат гирифт, мақомот бовар доранд, ин амалиёти террористӣ аст”.
Неҳаммер афзуд, ки амалиёт ҳанӯз ҳам идома дорад, зеро як идда аз ҳамлаварон фирор кардаанд. Ӯ гуфт, ки ҳамларо як ду нефар не, балки гурӯҳе аз одамон анҷом додаанд.
Полис хабар дод, ки дар минтақаи якуми Вена амалиёти густарда анҷом медиҳанд ва қайд кард, ки “тамоми нерӯҳои мавҷудбуда”-ро барои бартарафсозии вазъ сафарбар кардааст ва аз мардум хоста шуд, ки хунсард бошанд ва аз истифодаи шабакаҳои иҷтимоӣ ва фиристодани наворҳо ба дигарон худдорӣ кунанд. Ва ҳатто аз хонаҳо берун набароянд.
Хабаргузории “Ройтерз” бо такя ба Вазорати корҳои дохилии Утриш хабар дод, ки бар асари ин ҳамла як пулис захми сангин бардоштааст ва ҳолаташ вазнин арзёбӣ мешавад.
“Ширкатҳои Тоҷикистон дар ҳолати бисёр бад қарор доранд. Онҳо шарт гузоштанд, ки аз панҷоҳ дарсад бештар ширкатҳои русӣ ба Тоҷикистон парвоз кунанд. Ин аз чанд ҷиҳат барои Тоҷикистон хуб нест ”,-гуфтааст, манбаи Озодӣ.
Парвозҳои маъмулӣ миёни Тоҷикистон ва Русия аз охири моҳи март қатъ шуда буд, то ба имрӯз танҳо тариқи парвозҳои чартерӣ афроди ниёзмандро аз Русия ба Тоҷикистон оварданд.
Мақомоти Русия дар чанд давра иҷоза дод, ки парвозҳои чартерӣ ба Тоҷикистон сурат гиранд. Бори охир, аз 9-ум то 31-уми октябр барои бозгашти шаҳрвандони Тоҷикистон аз Русия 107 парвози чартерӣ ё ғайринақшавӣ иҷозат шуда буд.
Парвозҳои маъмулӣ миёни Тоҷикистон ва Русия аз 20-ум март инҷониб бинобар хуруҷи пандемияи короновирус қатъ шудаанд. Ба иттилои мақомот, дар ин давра тавассути парвозҳои чартерӣ ҳудуди 70 ҳазор шаҳрванд аз Русия ба Тоҷикистон оварда шуданд.
Шабакаи хабарии “Ал-Ҷазира” имрӯз 31 октябр бо президенти Фаронса Эмануэл Макрон мусоҳибаи рӯ ба рӯ анҷом дод. Ин мусоҳиба 50 дақиқа буда, дар он атрофи баҳси карикатураҳои масхараомез, ки Паёмбари ислом Муҳаммад (с)-ро изтеҳзо карданд ва таъйиди Макрон аз он, ки боиси ғазаби шадиди давлатҳои исломӣ ва дар умум мусалмонони дунё гардид, гуфтугӯ сурат гирифтааст. Ва мо фишурдаи ин суҳбатро тақдими шумо мегардонем.
Имрӯз президенти Фаронса Эмануэл Макрон дар суҳбаташ гуфт, ки мақсадаш аз суҳбат дар ин шабакаи арабии машҳур ин аст, ки мехоҳад ба мусалмонони дунё бигӯяд, ки суханони ӯро нодуруст фаҳмидаанд, ва ӯ аз ин ки гуфт,
“мо аз кашидани карикатураҳо ҳеҷгоҳ даст намекашем”, мақсадаш ҳимояи аз карикатураҳои кашида шуда дар бораи Паёмбари ислом набуд, балки “мақсади ман ин буд, ки мо озодии баёнро ҳимоя мекунем ва ҳақ надорем касеро маҷбур созем, ки чизе нагӯ ва ё чизе нанавис”.
Эмануэл Макрон таъкид дошт, ки истеҳзо ва карикатураҳои Паёмбар (с) баёнгари мавқеи шахсии президенти Фаронса ва ё ҳукумати он нест ва ин амал ҳосили дасти рӯзномаи ғайри ҳукуматист, ки мавқеи чунин рӯзномаҳо ба ҳеч ваҷҳ баёнгари мавқеи ҳукумат шуда наметавонад.
Макрон дар идома афзуд, Фаронса давлаест, ки бо ҳеч дину эътиқоде мушкилӣ надорад, аз ҷумла бо дини ислом. Ӯ мегӯяд,
“мақсади ман танҳо ҳимоят аз озодии эътиқод ва озодии баён буд ва ба карикатура шудани Паёмбар мувофиқ нестам, вале бо мувофиқ набуданам ба амале, наметавонам пеши роҳи озодии баёнро бигирам”.
Макрон бар ин назар аст, ки расонаҳои арабӣ ва шабакаҳои иҷтимоӣ суханони ӯро баъзе нодуруст ва баъзе қасдан бар ғалат тарҷума намуданд, ки ин боиси ғазаби мусалмонон шудааст.
Ӯ дар идома таъкид намуд, ки мо ҳеҷгоҳ ва ҳеҷгуна мушкилӣ бо мусалмонон ва дини ислом надоштем ва надорем. Афзуд, ки давлати Фаронса аз аввалин давлатҳои (ғайри мусалмонӣ) аст, ки Қуръонро дар асри XVII мелодӣ ба фаронсавӣ тарҷума кардааст. Ва ҳамчунин аз аввалин давлатҳоест, ки дар маркази пайтахташ бузургтарин ва зеботарин масҷидро бино кардааст.
“Шумо ин гуфтаҳои маро аз олимон ва муфтиёни мусалмони фаронсавӣ пурсед, айнан ҳамин суханони манро таъйид хоҳанд кард”.
Макрон мегӯяд, муборизаи онҳо бар зидди ифротгароӣ аст на бар зидди дин. Ӯ аз тамоми мусалмонони дунё хост, мафҳуми “озодии баён”-ро ба маънои манфӣ нафаҳманд, он чизе нест, ки бар зидди мусалмонон бошад ва ё эҳсосоти онҳоро ҷариҳадор кунад. Ӯ гуфт:
“Шумо дар гузашта таъми ин озодиҳоро чашидаед ва ҳоло шояд фаромӯшаш кардед. Чизе зеботар аз он нест, барои ҳимояи он моро кумак кунед”.
“Новобаста аз кӯшишҳо ва тадбирҳои андешидаи вазорат, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ ва вазорату идораҳо ҳолатҳои сари вақт пардохт нагардидани музди меҳнати кормандони ташкилоти алоҳида мушоҳида карда мешавад, ки ин ташвишовар аст”.
Дар ҳукумат то худи болои боло медонанд, ки роҳбари фурудгоҳи байналмилалӣ ҳам барои ободу зебо гардонидани Душанбе даст ба сохтмони биноҳо задааст. Душанберо обод мекунанд то барои Рустами Эмомалӣ имиҷи роҳбари кордону муваффақро созанд. Аммо инки ҷони инсонҳо дар пайи бемаошиву бесарнавиштӣ дард мекунад, парво надоранд. Вале вақте ҳодисаи худкушӣ ба амал омад дигар зуд роҳи чора хоҳанд ҷуст. Чаро масъалаи пардохти маошро то ба ин ҳад ки “ташвишовар” шавад ба таъхир гузоштед? Ҳоло мунтазир хоҳем буд, ки Прокуратураи генералӣ ин ҳодисаро чӣ тавр тафтиш ва баҳо медиҳад.
Аз сӯи дигар вақте як корманди он ҳам бахши амниятӣ то ба ин ҳад афсурдаву ҷонбезор мешавад ва агар ошкоро бигӯем аз дасти гуруснагӣ даст ба худкушӣ мезанад, ҳангомаву воҳимаи татбиқи барномаи амнияти ғизоӣ, ки Раҳмон ҳамвора аз он мегӯяд, чӣ маъно хоҳад дошт.
Ин ҳам дар ҳоле, ки дар шохиси “Амнияти ҷаҳонии озуқаворӣ» (The Global Food Security Index), ки маҷалаи бритониёии The Economist таҳия кардааст, Тоҷикистон соли 2019 мақоми 93-юмро дар миёни 113 кишвар дар паҳлуи Лаосу Нигерия гирифта буд. Шохисеро, ки ин маҷалла муайян карда аз се ҷузъи асосӣ иборат буд:
сатҳи дастрасӣ ва талабот ба маҳсулоти хӯрокӣ; мавҷудият ва кифоягии маҳсулоти хӯрокӣ; сатҳи кайфият ва бехатарии маҳсулоти хӯрокӣ”.
Бо ин ҳол, агар ин ҳодиса, ки бояд фоҷеа унвон шавад дар кишваре дигар рух медод мардум ва ҷомеа сокиту бетафовут намеистод ва ҳатман, ки вокуниши оганда ба хашму ғазаб нишон медод ва нороҳатиашро дар шаклҳои мухталифи нофармониҳои маданӣ изҳор мекард. Ёдатон бошад нахустин таҳаввулот дар кишварҳои арабӣ, ки баъдан “баҳори арабӣ” унвон гирифт, маҳз ангеза ва иллати молиявиву иқтисодӣ дошт.
Як нафар аз савдогарони хиёбонӣ ин ҳама шӯру шаафро роҳандозӣ кард ва раиси ҷумҳури худкомаи он Бен Алӣ баъди 20-у анд сол сарнагун карда шуд. Беҳуда нагуфтаанд, ки гушна ба шер задааст. Ҳол саволи дигар ин аст, ки худкушии Шерафган эътироз буд ва ё касеро ҷазо дод ва касе посух хоҳад дод ё хайр?
Сорбон Азимӣ, таҳлилгар
Аз Идораи сомона: Матолибе, ки дар гӯшаи “Блоги Шумо” ба нашр мерасанд, назари шахсӣ ва ё таҳлили муаллифон буда, баёнгари мавқеи “Аздо тв” нестанд.
